Konut kiralarında artış nedeniyle eski kiracıyı tahliye edip meskeni daha yüksek fiyatla kiraya vermek isteyenler dava üstüne dava açıyor. 10 yıllık mukavele uzama mühleti dolan kiracılara noterden ihtarname yollanmaya başlandı. 5 yılı dolan kiracılar için de kira tespit davaları açılıyor. Mülk sahipleri bu davayla kiraya artırım talep ediyor.
Başta İstanbul olmak üzere birçok vilayette kiralık konut bulmak zorlaşırken, kimi ilçelerde yüzde 300’e yaklaşan kira artışları yeni mesken arayanları zorluyor. Birtakım mülk sahipleri ise kira artışını fırsata çeviriyor. Kiracılarını tahliye etmek ya da kirayı yükseltmek isteyenlerin hukuksal yollara başvurduğunu belirten avukatlar davalardaki artışa dikkat çekiyor.
Hürriyet gazetesinden Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran, kiralık meskene ağır talep olan bugünlerde mesken sahipleri iki seçeneği kıymetlendiriyor. Birincisi; kiranın bölge ortalamasının altında kaldığını düşünenler şayet kiralama üzerinden 5 yıl geçtiyse ‘kira tespit davası’ açıp artırım talep ediyor. Konut sahibi lehine ikinci seçenek ise; kira mukavelelerinde 10 yıllık mukavele uzama mühleti dolanlar için tahliye talep ediliyor.
Pekala yasalar ne diyor?
Kanuna nazaran kira kontratları aksi bir süreç yapılmadıkça her yıl yenileniyor. Lakin kiraya veren 10 yıllık uzama müddetinin bitiminden sonra ‘herhangi bir münasebet göstermek zorunda olmadan’ kiracıyı tahliye edebiliyor. Yalnızca uzama müddetinin bitiminden en az 3 ay evvel kiracıya yazılı olarak fesih bildirimi yapmak zorunda.
Konut kiraları artırımları Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 12 aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) nazaran belirleniyor. Mülk sahibi yasal olarak bu oranın üzerinde artırım yapamıyor. Fakat 5 yıl sonunda kira tespit davası açabiliyor. Kira tespit davalarında mülk sahibi ‘kiracım bölge ortalamasının çok altında kira ödüyor, bunu düzeltelim’ diyor. Bu durumda kira, emsal kira bedellerine nazaran yine belirleniyor.
Hakkaniyet indirimi
Hem tahliye hem de kira tespit davalarına ağır talep olduğunu belirten Avukat Hikmet Güngör, “Tahliye için 10 yıllık uzama müddetinin bitiminden en az 3 ay evvelce ihtar çekilmesi koşul. Kira tespit davalarında da hakim eski kiracının hakkını gözetiyor. Örneğin vatandaş 3 bin kira ödüyor ancak bölge ortalaması 10 bin lira. Çabucak kira 10 bin liraya çıkmıyor. Hakim, eski kiracıya ‘hakkaniyet indirimi’ yapıyor ve yeni kiraya karar veriyor” dedi.
10 yıl kaidesi dışında kirasını ödeyenlerin keyfi nedenlerle tahliye edilemeyeceğini belirten Güngör, “Ev sahibi kendisinin ya da bakmak zorunda olduğu bireylerin muhtaçlığı varsa tahliye isteyebilir. Gereksinim nedeniyle tahliyede meskeni 3 yıl diğerine kiraya veremez” dedi.