2016 yılından beri tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Liderleri Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da ortalarında bulunduğu 108 şahıstan 22’sinin tutuklu yargılandığı Kobani davasının 7’inci duruşmasının bugünkü oturumunda, reddi hâkim talebi reddedildi. HDP, evrakta “müşteki” sıfatıyla yer alan 47 bireyden 31’inin şikâyetçi olmadığını ve katılma taleplerinin bulunmadığını; 10’unun şikâyetçi olduğunu ve katılma talebinin bulunduğunu belirtti. 6 kişinin ise katılma talebinde bulunmadığını belirtildi.
Eski HDP Eş Genel Liderleri Yüksekdağ ve Demirtaş, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) eski Eş Genel Lideri Sebahat Tuncel ve HDP MYK üyelerinin de ortalarında bulunduğu 21’i tutuklu 108 kişinin yargılandı Kobani davasının 7’inci duruşmasının bugünkü oturumu Sincan Cezaevi Yerleşkesinde görüldü.
6 müşteki iştirak talebinde bulunmadı
Bianet’te yer alan habere nazaran, bugün kimlik tespitiyle başlayan duruşmaya Sincan’da tutulan siyasetçiler katılırken, farklı cezaevlerindeki siyasetçiler ve tutuksuz yargılananlar ise Kocaeli, İstanbul ve Edirne’den Ses ve İmaj Bilişim Sistemi’yle (SEGBİS) bağlandı.
HDP’nin aktardığına nazaran, mahkemeye 47 kişinin “müşteki” sıfatıyla alınan tabirleri “alındı okundu” denilerek belgeye eklendi. Buna nazaran 47 şahıstan 10’u şikâyetçi olduğunu ve katılma talebinin bulunduğu tabir ederken, 31 kişi şikâyetçi olmadığını ve katılma talebinin bulunmadığını belirtti. 6 kişi ise katılma talebinde bulunmadığını belirtti.
“Sizin de ne kadar orada oturacağınızı bilmiyoruz”
Gelen evraklara dair argüman makamının görüşünü alan mahkeme lideri, avukatların beyanlarını almadı.
Bunun üzerine kelam alan avukat Cihan Aydın, “Bize de kelam vermeniz gerekiyor, birçok doküman girdi evraka. Sav makamına sordunuz fakat bize de sormanız gerekir” dedi.
Mahkeme lideri, gelen evrakların bir kısım müştekiye dair olduğunu belirterek kelam hakkı vermedi.
Aydın, “Heyetinizde bir değişiklik daha var. Daha evvel bir mahkeme lideri misyondan azledildi. Artık ikinci bir üye daha var. Daha 10 ay olmadan iki üye bu mahkemeden azledildi. Katılan taraf Adalet Bakanı mahkeme heyetine direkt müdahale ederek iki yargıcı misyondan aldı. Sizin ne kadar orada oturacağınızı da bilmiyoruz. Yeni üyenin nasıl geldiği konusunda da hem müvekkillere hem de bize açıklama yapmalısınız. Bu heyet değişikliğini bilmek zorundayız. ‘Mahkeme lideri neden misyondan alındı’ diye sorduk. Siz buna gerek yok dediniz, muhtemelen yeni üyeye dair de karşılık vermeyip gerek yok diyeceksiniz” dedi.
“Dosyaya gönderilen bilgiler emniyetli değil”
Bir dizi dokümanın okunduğunu belirten ve bunların hiçbirini kabul etmediklerini lisana getiren Aydın, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu bilgi ve evrakların tamamı davanın katılanı olan Emniyet Genel Müdürlüğü, Adalet Bakanlığı işçisi tarafından hazırlanıp bu evraka gönderilen bilgi ve evraklar. Bunların güvenilirliği son derece kuşkulu. Katılanların lehe kanıt toplama üzere bir yükümlülüğü yok.
“Bu evrakları ve bu evraklar üzerinden müvekkillerimizin itham edilmesini kabul etmiyoruz. Bunları geri gönderin ya da belgeden çıkarın yahut katılan olarak belgeden çıkacaklar. Yoksa bu yargılama bu biçimde sürmez.
“Biz buna ortak olmayız, bu hukuksuzluğa, haksızlığa ortak olamayız. Siz bunları evraka koydunuz lakin biz buna dair de her birini tek tek tartışacağız.”
“Yeni üye ne kadar ‘hakim’, bilmiyoruz”
Yeni üyenin bu belgeyi nitekim okuyup okumadığını da soran Aydın, bu mevzuya ait tutanakta rastgele bir bilginin yer almadığını lisana getirdi:
“Buna dair tutanakta bir şey yok. Yeni üye ne kadar yeni, bu davanın hangi etabından beri içinde, duruşmalarda yapılan itirazların ne kadarına hakim, bilmiyoruz. Bu bile yargılamanın ne kadar mevzuata alışılmamış yürütüldüğünü gösteriyor. Bu mevzuda da mahkeme lideri olarak bizlere ve müvekkillerimize bilgi verme yükümlülüğünüz var. Bunu talep ediyoruz.”
“Siyasetçiler susma hakkını kullanmayacak”
Avukat Zeynep Sedef Özdoğan da mahkemenin savunma yapmayan siyasetçiler için “savunma yapmadıkları halde susma haklarını kullanılmış sayılacakları” kelamlarına itiraz etti.
Özdoğan, “Susma hakkı azap yasağını destekleyen bir düzenlemedir” diyerek BM İnsan Hakları Beyannamesi’ne işaret etti. Özdoğan, siyasetçilerin susma hakkını kullanmak istemediğini söyledi.
Duruşma dönemleriyle ilgili talep reddedildi
Avukatların beyanlarını alan mahkeme lideri, “Bu celse için sıhhat mazereti, diğer mahkemede olunmasına dair belirtilen sebepler ve öbür nedenlerle müşteki vekilleri, sanık müdafileri ve sanıklar tarafından sunulan mazeretlerin kabulüne, bir evvelki celsede duruşma dönemine ait olarak ise 1 nolu orta kararda belirtilen nedenler göz önünde bulundurularak, sanık avukatlarının duruşmanın bir haftayı geçmeyen duruşma aralığı talebinin reddine” karar verdi.
“Kısıtlamalar olağanlaşmaya karşın kaldırılmadı”
HDP eski MYK Üyesi Bülent Parmaksız yaptığı savunmada, cezaevinde yaşanan problemleri anlattı.
Pandemi devrinde getirilen birçok kısıtlamanın “normalleşmeye” karşın kaldırılmadığını lisana getiren Parmaksız, beyanına şöyle devam etti:
“Yeni olağanlaşma şöyle; evvelce iki kez sayım yapılıyordu artık sayım sayısı üçe çıkarıldı. Her gün bunu yapıyorlar. Sabah saatlerinde işçi kalabalık geliyor 3-4 kişi hücreye giriyor ve sayım yapıyor. Gece saatlerinde dahi arama yapılıyor ve bunun devam edeceğini söylediler. Sıkıyönetim periyotlarında bile bu uygulama yoktu.”
“HDP üzerinden siyaseti dizayn etmeye çalışıyorlar”
Davanın 6 yıl sonra açıldığını belirten Parmaksız, “Şimdi niçin çabuk ediyorsunuz” diye sordu, “Üzerinizde baskı var farkındayım. Bu sürecin bu türlü gitmeyeceğini siz de çok âlâ biliyorsunuz” biçiminde konuştu.
Savunma yapmayacaklarını beyan ettiler
Duruşmanın öğlenden sonraki oturumu, HDP’nin evvelki periyot MYK Üyesi Bülent Parmaksız’ın konuşmasıyla başladı.
Savunma yapmadığını tekrar hatırlatan Parmaksız, “Ben savunma yapmıyorum ve bir müddet daha savunma yapmayacağım. Savunma yapmadığımı anlatmak için kelam aldım. Bu susma hakkı değil, biz susma hakkının ne olduğunu çok düzgün biliyoruz. Bize azap yapanlara karşı susarız, onurumuzu kimseye çiğnetmeyiz lakin burada susma hakkımı kullanmıyorum. Kendilerinden o kadar emin olsalardı Meclis’te Kobanî’ye dair verilen tüm önergeleri reddetmezlerdi. Savunmamı yapabilmem için makul bir mühlet istiyorum” dedi.
Buna karşın mahkeme lideri ısrarla Parmaksız’a sorular yöneltti. Parmaksız savunma yapmadığını belirterek soruları cevapsız bıraktı.
Parmaksız’ın konuşmasının akabinde mahkeme, “Parmaksız’ın savunmasını daha sonra yapacağını, bu kademedeki beyanlarının savunmaya yönelik olmadığını, savunma için müddet istediğine dair münasebetleri olduğunu beyan etmekle müdafi bulunduğu oturumda savunmasının alınmasına karar verildi” açıklamasında bulundu.
Heyet, bayan hakları aktivisti Aynur Aşan’a savunma yapıp yapmayacağını sordu. Savunma yapmayacağını belirten Aşan, kimi konular üzerine beyanlarda bulunmak için kelam aldı.
Savunma vermek için şimdi hazır olmadığını tabir eden Aşan, “11 Ekim’de iddianame elime ulaştı. 3 bin 530 sayfalık iddianame var, ek klasörler elime ulaşmadı. Bu nedenle hazırlanmam için uzun bir müddete gereksinimim var” dedi.
Heyetten siyasetçilere: “Görürsünüz”
Evvelki devir HDP MYK Üyesi Dilek Yağlı da savunma vermeyeceğini tabir etti. Yağlı, bu durumun susma hakkını kullandığı manasına gelmediğini belirtti:
“8 Kasım’da size sıhhat nedenleriyle bir münasebet sundum lakin sizin neye dayanarak mazeret dilekçemi reddettiğinizi biliyorum. Karar elime ulaştığında mazeret dilekçemin evraka alınmadığını gördüm. Dilekçenin cevabını almak istiyorum.
“Ben MYK Üyesiyim. 6 yıl sonra açılan ve sizin de iddianameyi kabul etmenizin akabinde başlayan kovuşturmanın hukuksuzluğu ile karşı karşıyayız. Bir hafta orta verilecek biçimde bir duruşma dönemi koydunuz. Bu durumda savunma yapmak istediğimizi bildirmemize karşın siz susma hakkımızı kullanmış sayılacağımızı söylüyorsunuz. Biz gerçekleri tekrar tekrar lisana getiriyoruz.
“Adil yargılanma hakkının ihlali açısından makul mühletin göz önüne alınmasını istiyoruz. Gerçekleri anlatmak için makul müddetlerin verilmesini istiyoruz. İlerleyen etaplarda, bilhassa adil yargılanma hakkının sağlandığı şartlarda savunmamı yapacağım.”
Yağlı’ya “Sizi savunma yapmak üzere çağırdım” diyen mahkeme liderine Yağlı, “Hayır, ben savunma vermiyorum, bu durumda ne yapacaksınız?” dedi. Mahkeme lideri, “görürsünüz” diyerek soru sormaya başladı. Mahkeme liderinin sorularına karşı, savunma vermediğini bu nedenle de soruları yanıtlamayacağını tabir eden Yağlı, heyeti reddettiğini tekrarladı.
Reddi hakim talebine ret
Mahkeme lideri, Yağlı’nın reddi hakim talebinin duruşmayı uzatmaya yönelik olduğunu savunarak talebin reddine karar verdi.
Mahkeme kararın bildirisinin akabinde Yağlı’nın bir üst mahkemeye başvurabileceğini tabir etti. Yağlı ise, “Siz hukuksuzluğunuza devam ettiğinizde bizim haklarımızı kullanmayacağımızı mı düşünüyorsunuz? Sıhhat şartları âlâ olmayan birine, üstelik savunma vermeyeceğimi ve neden vermeyeceğimi gerekçelerimle sunmama karşın, ‘Savunma yapacak mısınız?’ diye soruyorsunuz. Ben size yanıt vermeyeceğim” dedi.
Yağlı, mahkeme liderinin savunma almadaki ısrarı üzerine, reddi hakim talebinin reddedilmesine ait itirazını sunacağını belirtti.
Orta kararını açıklayan mahkeme heyeti, reddi hakim talebi, duruşmalara makul mühlet verilmesi üzere temel talepler dahil bütün talepleri reddederek duruşmanın yarın devam etmesine hükmetti.
Mahkemenin orta kararına itiraz eden avukatlar sıralara vurarak ve alkışlayarak protesto etti.