ABD’de başkanlık seçimlerine haftalar kala Donald Trump koronavirüse yakalandı. Peki Trump görevini yürütemez hale gelirse ne olacak? Seçimlere girebilecek mi?
ABD Başkanı, bugün Twitter üzerinden kendisi ve eşinin pozitif olduğunu açıklamıştı.
Trump hangi etkinlikleri kaçıracak?
ABD’deki kurallara göre Trump’ın 14 gün için karantinaya girmesi gerekiyor, bu yüzden 15 Ekim’de Demokrat başkan adayı Joe Biden ile gerçekleştireceği televizyon tartışmasına katılamaması muhtemel.
Aynı zamanda iki hafta içinde düzenlenmesi planlanan üç miting vardı.
Trump, başkanlık görevlerini yerine getiremeyecek kadar hasta düşerse ne olur?
ABD anayasasının 25. maddesine göre başkan bu durumda görevlerini yardımcısına devreder, bu da Mike Pence’in görevi yürütmesi anlamına gelecektir.
Trump iyileştiği zaman tekrar görevi devralır. Ronald Reagan ve George W. Bush yönetimleri sırasında böyle olmuştu.
Başkanın bu kararı veremeyecek kadar hasta olması durumunda kabine ve başkan yardımcısı da bu kararı alabiliyor.
Pence de koronavirüse yakalanır ve başkanlığa vekalet edemeyecek durumda kalırsa New York Times gazetesine göre ABD Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Partili Başkanı Nancy Pelosi başkanlık görevine vekalet edecek.
Eğer Trump seçimlere gidemeyecek kadar hasta düşerse ne olur?
Her ne kadar Pence başkanlık görevlerini yürütse de Cumhuriyetçi Parti Trump’ı aday gösterdiği için Pence’in aday olacağı anlamına gelmez.
Parti’nin kurallarına göre Cumhuriyetçi Ulusal Komite yeni bir aday seçmek için bir araya gelir.
Bu da bu komitenin 168 katılımcısının bir dizi oylamaya girmesi demek.
Pence’in aday gösterilmesi büyük bir ihtimal olsa da yeni bir başkan yardımcısı adayı ile yarışa girmesi gerekecek.
Bugüne kadar Demokrat ya da Cumhuriyetçi Parti, resmi olarak adaylarını seçtikten sonra bir değişikliğe gitmedi.
Seçim ertelenebilir mi?
Seçimlerin ertelenmesi başkanın alabileceği bir karar değil, Kongre üyelerinin çoğunluğunun bu yönde oy kullanması gerekir.
Demokratların kontrolünde olan Temsilciler Meclisi’nden böyle bir kararın geçmesi olası olmadığı için pek mümkün bir seçenek olarak görmüyor.
Kanunlara göre ABD başkanlık seçimi her dört yılda bir, Kasım ayının ilk pazartesi günün ardından gelen Salı gününde gerçekleşir. Bu da 3 Kasım 2020 tarihine denk geliyor.
Bu kanun değişse bile anayasaya göre bir başkan ancak dört yıl görevde kalabilir. Bu da 20 Ocak 2021’de Trump döneminin sona ermesi anlamına gelecektir.
Bunun değiştirilmesi de anayasada değişiklik yapılmasını gerektirir, bunun için de milletvekillerinin üçte ikisinin, diğer bir deyişle ABD eyaletlerinin dörtte üçünün bu yönde oy kullanması zorunlu. Bu da pek muhtemel görünmüyor.
BBC Türkçe
