Fehmi Koru, Star gazetesinde Taha Kıvanç müstear ismiyle yazıyordu*
Bugünkü yazımı da Ankara’dan yazan Taha Kıvanç’ın notlarına bıraktım.
İktidar cephesi trollerden yoruldu ve kendi eliyle kurduğu yapıyı daha fazla taşımamak için uygun bir yol arayışında mı?
Ankara’da bu türlü düşünenler var.
Biri, “Troller AK Parti’ye bakışı olumsuz etkilemeye başladı, bu da seçimde sandığa yansıyacaktır tasası parti saflarında yaygınlaştı” dedi.
Trol, woke, cancel culture
‘Trol’ sözcüğü lisanımıza bir öbür lisandan girdi, fakat aslında dünyanın bütün lisanlarında tıpkı söz kullanılıyor. Birinci kullanıldığı lisanda ‘hoşlanmadığı birini ya da bir kanıyı karalamak için toplumsal medya hesabını kullanan kişi’ manasına geliyor ‘trol’. Ferdî bir uğraş. En çok da sanatkarları amaç alıyor o ülkede trol denen yaratık.
Uğradığı akın yüzünden toplumsal medya hesabını kapatan sanatkarlar -şarkıcılar, artistler- oldu.
Pis, kirli bir iş trol denen kişinin yaptığı…
ABD’de ve pek çok Batı ülkesinde yaygın kullanıma girmiş bir öbür söz de ‘woke’; birebir manada ‘cancel culture’ tabiri de kullanılıyor.
Trol bireylerin ideolojisi sayılabilir ‘woke’… Trol bireyler beğenmedikleri, güzellerine gitmeyen şahısları amaç almakla yetinmeyip onlar üzere düşündüğünü varsaydıkları tarihi kişilikleri de karalamaya çalışıyorlar.
Bu yüzden heykeller yıkılıyor, prestijler aşındırılıyor…
Şimdi Türkçe bir ada kavuşmadı lakin ‘woke’ stili ideolojik yaklaşımlar bizde de varlığını hissettiriyorlar.
Yakın geçmişte, ülkemizin iftihar kaynaklarından sayılması gereken çok istikametli bir kıymet, kendisine de sorulmadan, en güzel bildiği bir mevzunun üst konseyine mahallî idare tarafından üye gösterilince, yüzlerce trol, kendine mahsus görüşlerini serbestçe yazma imkanı sağlayan bir ‘yandaş’ gazetede vaktiyle yazıları çıktı diye, o pahanın üzerine gitti.
‘Woke’ usulü…
Şura artık onsuz. Ve bana nazaran de onsuz olduğu için fonksiyonsuz. Kendisini o misyona layık gören siyasi ve yakınları nedense kararlarının ardında durmadılar.
Troller ‘woke’ haline dönüştü ve sonuç aldı ülkemizde.
Yasal düzenlemenin sahibi, trolleri en âlâ tanıyan siyasetçi
İktidar cephesi artık bir maddeyle trollerin işini zorlaştırmayı amaçlıyor.
Birkaç bakanlığın temsilcileri AK Partili bir yetkili başkanlığında bir ortaya gelmiş ve çıkartılacak yasa üzerinde son rötuşları yapmış.
Ankara’da konuşulduğunu duyduğum soruyu en başa yerleştirmiştim; “İktidar cephesi trollerden yoruldu ve kendi eliyle kurduğu yapıyı daha fazla taşımamak için uygun bir yol arayışında mı?” sorusunu…
Sorunun temelinde, yasa hazırlığı için yapılan ve devlet memurlarının katıldığı toplantıya başkanlık eden AK Partili yetkilinin partinin toplumsal medya kümelerinin destekçisi olarak bilinmesi yatıyor…
“Yalan haber ve dezenformasyonla mücadele” emelli yasa çıktığında, yasa, en başta, AK Parti ile uyumlu çizgide bildiriler yayınlayan toplumsal medya kullanıcılarının çanına ot tıkar…
Hususa ait haberlerde ‘dezenformasyon’ sözünün ‘organize, örgütlü, aşikâr bir gayeye yönelik içerikler’ olarak tanımlandığı bildiriliyor.
‘Trol’ tarifi bu.
Maaşlı beşerler bunlar.
Benzerleri Rusya’da biraz daha geniş bir alanda faaliyet gösteriyor. Yalnız Kremlin yanlısı ileti atmakla vazifeli değiller; içlerinden bir küme, öbür ülkeleri maksat alan ataklarda da vazifeli.
Rus troller Almanya ve İtalya seçimleri öncesinde de rol aldılar.
Lisan bilmeleri de gerekmiyor trollerin. Kendi lisanlarında yazdıkları metinler ‘Google Translate’ aracılığıyla gaye kitlenin lisanına çevriliyor ve o ülkede yaygın isimler gerisine saklanan troller toplumsal medya mecraları üzerinden ataklarını gerçekleştiriyorlar.
Yerli ve ulusal trollerimizin kollarının öbür ülkelere uzandığını duymadım.
Resmi ve kurumsal bir sistem, yani RTÜK
Trollerle uğraş etmek üzere ‘resmi ve kurumsal bir mekanizma’ oluşturulması öngörülüyormuş.
RTÜK gibisi.
Tahminen toplumsal medya da RTÜK’ün nezaretine verilebilir. Neden olmasın…
‘Organize, örgütlü, aşikâr bir maksada yönelik içerikler’ ile yürütülen ‘yalan haber ve dezenformasyon’ faaliyeti kanunla getirilecek yüksek cezalarla engellenecek.
Fazla uzağımda olmayan birisi, şu yakınlarda, “AK Parti muhalefete düştüğünde kendisini zora düşürecek altyapıyı şu sıralarda kendi eliyle kuruyor” görüşünü lisana getirmişti. Bu da onlardan biri ve daha muhalefete düşmeden iktidardayken kendisine hizmet edenleri cezalandırmayla sonuçlanacak bir yol açıyor AK Parti.
Troller -hiç değilse bir bölümü- bunun farkında ve hazır AK Parti şimdi iktidardayken kendilerine daha farklı bir iş arayışına girmiş durumdalar. O denli anlaşılıyor.
Ankara siyasi etraflarında bahsin ele alınışını işitince bayağı şaşırmıştım. Trolleri cezalandırmak için yasa çıkartmak ve bu misyonu AK Parti’nin toplumsal medya takımının kontrolünden sorumlu bir politiğin ihtimamına teslim etmek bana aykırı görünmüştü.
“Kurtulmak istiyorlar” münasebetini o yüzden makul buldum.
[Bir son not: Facebook birtakım ülkelerden gelen şikayetleri dikkate alarak iştirakçilerinin siyasi içerikli katkılarını kısıtlamayla sonuçlanacak önlemleri kendisi almaya hazırlanıyor. ‘Woke’ FB’ta da sonuç alacağa benziyor.]
*Bu yazı Fehmikoru.com’da yayınlanmıştır