Siyasette “sistem, erken seçim, ittifaklar, baraj, Kürt problemi, HDP’ye kapatma davası” tartışmaları sürerken, Türkiye Millet Meclisi (TBMM) bugün açılıyor. TBMM Lideri Şentop, yeni yasama yılı öncesinde açıklamalarda bulundu.
HDP’ye açılan kapatma davasıyla ilgili konuşan Şentop, parti kapatmaların Anayasa ve Siyasi Partiler Kanunu tarafından çerçevesi belirlenmiş bir mevzu olduğunu söyledi. “Bir siyasi partinin, ‘terör hareketlerinin odağı olmakla’ itham edilmesini dikkatle pahalandırmak gerekir. Bahis Anayasa Mahkemesi’nin gündeminde, derdest” diyen Şentop, “Siyasi partilerin terörle ortalarına kesin ve net bir ara koyması gerekir. Aksi halde hukuk sistemi devreye girer” dedi.
Dokunulmazlıklar
Hürriyet’ten Hande Fırat’a konuşan Şentop, dokunulmazlık evrakları ve nasıl bir formül izleneceği konusunda konuştu. bu yasama yılında TBMM Başkanlığı’na 349 tezkere geldi. 27. Yasama Dönemi’nin başlangıcından bugüne kadar TBMM Başkanlığı’na gelip Karma Komisyon’a havale edilen, münasebetiyle 4. yasama yılı sonu itibariyle Karma Komisyon’da bulunan toplam tezkere sayısı bin 359’a ulaştı. Dokunulmazlık belgelerinin görüşülmesi ve karara bağlanması, Anayasa ve Adalet Komitesi üyelerinden oluşan Karma Komisyon’un yetkisinde. Oradan da Genel Kurul’da karara bağlanır. Bu kadar çok dokunulmazlığın kaldırılması evrakının bulunması beni de rahatsız ediyor.
Şentop’tan “Kürt sorunu var mı?” sorusuna cevap yok
Türkiye Büyük Millet Meclisi Lideri sıfatım bu tıp gündelik siyasi tartışmalara girmeme müsaade vermez. Lakin milletvekilleri, Anayasa gereği milletin tamamını temsil eder, kendilerini seçenleri yahut seçildikleri bölgeyi değil. Bu sebeple, aşikâr bir konun muhatabı olarak birtakım milletvekillerini yahut birtakım partileri görmek ya da göstermek bizim parlamento geleneğimizin en temel temeline alışılmamıştır.
Parlamenter sisteme geçiş planları ne kadar gerçekçi?
Hükümet Sistemi değişikliği esasen bir Anayasa değişikliğidir. Bu da lakin Anayasa’da belirtilen çoğunlukla, yani Meclis’in en az beşte üç çoğunluğu ile mümkün olabilir. Kimi milletvekillerinin yahut birtakım siyasi partilerin ortalarında anlaşarak, hükümet sistemini değiştirmeleri mümkün değildir. Yeniden bu tartışmada, baş karışıklıklarına da dikkat çekmek isterim. Güçlendirilmiş parlamenter sistem tabiri literatürde, yürütmenin güçlendirildiği parlamenter sistemi söz eder. Güya parlamento güçlendirilecek sanılıyor. Yanlış. Güçlendirilmiş parlamenter sistem, istikrarlı hükümetler çıkartamayan parlamenter sistemlerde, yürütmeyi güçlendirmek için tasarlanmıştır. Yürütmenin güçlü olduğundan şikâyet edip de yürütmenin güçlendirilmesini temel alan bir sistemi savunmak değişik olmalı.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine yönelik tenkitler
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde, Anayasal düzenlemeler bakımından aksayan bir taraf bulunmadığı kanaatindeyim. Ortaya sorun diye konulan konular, sistemin kendisinden kaynaklanmamaktadır.
Seçim ve Siyasi Partiler Yasası Meclis gündemine ne vakit gelir? Erken seçim ile ilgili bir işaret olur mu?
Zamanlamayı bilemiyorum. Seçim kanunlarındaki değişikliklerin uygulanmasıyla alakalı, seçimlerden en az bir yıl evvel yapılması kuralı var. Bu sebeple tartışmalar ağırlaşıyor. Lakin ben bu kuraldan ötürü değil, yeni hükümet sisteminin tabiatı gereği erken seçim ihtimali görmüyorum. Biz bu sistem değişikliğini aslında “erken seçimler” olmasın diye yaptık. Siyasi istikrar olsun diye yaptık. Erken seçimi gerektirecek siyasi ve hukuksal bir durum yok.
Seçim barajının yüzde 7’ye düşürülecek olması
AK Parti ve MHP’nin bu husustaki çalışmalarını makul bir noktaya getirdiğini duyuyoruz. Yapılacak çalışmalara muhalefet partilerinin de katkı verebileceğini düşünüyorum. Seçim sistemi konusunu yalnızca baraj üzerinden tartışmak da gerçek değil. Bütün olarak sisteme bakmak gerekir.
TBMM İçtüzüğü çalışmaları
Kanaatimce, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü yeni Hükümet Sistemi ile tam uyumlu olacak biçimde, bütüncül bir bakış açısıyla tekrar düzenlenmelidir. Evvelden, Başbakanlık’ta bulunan “kanun mutfağı”nın Meclis’te olması ve gerektiği üzere çalışması lazım. Bunun için ihtisas kurullarının yetkilerinin genişletilmesi, daha ağır ve tesirli çalışmalarının sağlanması lazım. Şayet unsurlar üzerinde mutabakat sağlanabilirse İçtüzük yapabiliriz.
Muhalefet sesinin kısılmasından telaşlı
O denli bir şey olabilir mi? Meclis milletin sesidir. O nedenle kimsenin sesini kısmak üzere bir fikir ne bende ne de arkadaşlarımda olur. Anayasa’ya nazaran, milletvekilleri bütün milleti temsil ederler. Ülkemizin bahtına daima birlikte taraf verme sorumluluğumuz, Meclis içindeki diyaloglara da yansımalıdır.
Bakanlara sorulan sorular karşılıksız mı kalıyor?
Yeni hükümet sistemi devrinde soru önergelerinin cevaplanma oranı, toplamda, evvelki periyotlara nazaran daha yüksek. Eski hükümet sisteminin olduğu periyotlarda soruların cevaplanma oranları, mesela, 24. periyotta yüzde 60.3, 26. devirde yüzde 45.4… Yeni hükümet sistemi periyodu olan içinde bulunduğumuz 27. periyotta ise bu oran yüzde 63.5…
Röportajın tamamını okumak için .
