Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, Ankara’nın Altındağ ilçesinin Battalgazi mahallesinde geçen salı akşamı Suriyeli bir küme ve mahalleli ortasında çıkan arbede sonucu Emirhan Yalçın’ın öldürülmesiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bildirici, “Altındağ’da bir Türk gencinin öldürülmesinden o bölgede yaşayan bütün sığınmacılar sorumlu tutulabilir mi? Muhakkak hayır. Cürümlerin kişiselliği unsuru, hiç kuşkusuz sığınmacı Suriyeliler için de geçerlidir” görüşünü söz etti.
Çıkan arbede sonrasında ilçede yaşananları hatırlattığı yazısında, gazetelerin tavrını eleştirdi. Hürriyet Genel Yayın Direktörü Ahmet Hakan’ın olayla ilgili kaleme aldığı yazısında 6-7 Eylül hatırlatmasına değinen Bildirici, şunları kaydetti:
“Elbette günümüzde medya kuruluşlarının hiçbirini bu şekil karanlık bir tertip içinde düşünemeyiz. Fakat medya tarihindeki bu türlü günahları unutmamalı, misal olayların gelişmesine -istemeden de olsa- katkıda bulunmamak için ihtimamlı davranmalıyız. Her sözcüğü dikkatle seçmeliyiz.
“Halbuki Altındağ’da yaşanan ataklar, mülteci/sığınmacı/göçmen sıkıntısının ne derece büyüdüğünü, tehlikenin çok arttığını gözler önüne serdi” diyen Bildirici, Altındağ’daki taarruzlar başta olmak üzere mülteciler/sığınmacılar/göçmenler hakkında medyada son devirde yayımlanan haberler üzerinden yaptığı tarama sonucu şu “sığınmacı ve mülteci haberleri kılavuzu” yayımladı:
- Kışkırtmayın: Haberlerde kışkırtıcı (sansasyonel) başlıklar kullanmayın. İnsanları birbirine düşürecek, tahrik edecek lisan kullanmaktan kaçının.
- Nefret telaffuzundan kaçının: Haberlerde, paylaşımlarınızda ve konuşmalarınızda nefret söylemi kullanmayın; nefret söylemi içeren alıntı yapmayın.
- Damgalamayın: Mülteci yahut sığınmacıların karıştığı isimli olaylarda ve her türlü aksiliğe dair haberlerde etnik kimliklerini belirtmeyin. Haberin ögesi olarak belirtmenin kaçınılmaz olduğu durumlarda da bu kimlik bilgilerini başa çıkararak vurgulamayın.
- Marjinalize etmeyin
- Varsayımda bulunmayın: Genellemelerden kaçının, örneğin Suriyeli sığınmacıların hepsinin de Esad rejiminden kaçtığı varsayımında bulunmayın, içlerinde El Nusra ve IŞİD üzere cihatçı örgütlerden kaçmış olanlar da olabilir.
- Kurbanlaştırmayın: Sığınmacı ve mültecileri daima acınacak, hepsi birbirine benzeyen beşerler üzere göstermeyin, ortalarında yeni bir hayat kurma maksatlarına ulaşan ve muvaffakiyet kıssası yazanların da olduğunu unutmayın.
- Mahremiyete hürmet gösterin: Sığınmacı ve mültecilerle konuşmadan, fotoğraflarını çekmeden evvel kesinlikle müsaade alın. Manzaralarının medyada çıkacağını net olarak anlatın. Konuşurken kibar ve hassas olun, bu insanların birçoklarının travma yaşadığını unutmayın.
- Klişelerden uzak durun: Klişeler hem yaratıcılığı hem okurun/izleyicinin ilgisini öldürür, hem de gazeteciyi yanılgıya düşürür.
Yazının tamamını okumak için .
