Ekonomi idaresindeki değişiklikle Merkez Bankası’nın faiz siyasetinde da değişim bekleniyor 2021 Eylül’den bu yana yüzde 19’dan yüzde 8,5’e iniş sürecinde olan siyaset faizi piyasadaki birçok orandan kopsa da kimilerinde ‘organik’ bağlar bulunuyor. Kredi kartı ve KMH olarak kısaltılan kredili mevduat hesabı ya da halk ortasında ‘ek hesap’ olarak tabir ettiğimiz faizlerde de haliyle değişim kaçınılmaz olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı vazifesine Mehmet Şimşek’in gelmesi, Merkez Bankası’na da Hafize Gaye Erkan’ın atanmasının akabinde iktisat siyasetlerinde heterodokstan ortodoksa dönüş beklentileri yükselmişti.
Tüm bu gelişmeler 22 Haziran’da yapılacak olan TCMB PPK toplantısında faiz artışı beklentilerini de güçlendiriyor.
Faiz artışı, aslen yanlış bir finansal okuryazarlık algısıyla sunuluyor. Her ekonomist ‘düşük faiz’i savunur. Zira faiz bir istikrardır. Kilo üzere, tansiyon üzere ya da bir futbol kadrosu forvetinin gol ortalaması üzeredir. Yüksek ya da düşük değil, ortalama olmalı yani dengeyi bulmalıdır. Faiz bir nevi paranın gücüdür. Topu ya da balonu çok şişirirseniz patlar ancak az şişirirseniz de uçmaz ya da vurduğunuzda yerden sekmez.
Bu kadar ampirik örnekten sonra faizin yükselmesiyle kredi kartlarının ya da ay sonunu getiremeyenlerin kendi parası olarak gördüğü ek hesaplarının durumuna geçelim.
İlk tıp seçimlerin üzerinden 1 ay geçmişken, Merkez Bankası’nın 14 Mayıs’ta sonuçlanmayan seçimlerin çabucak ardından yaptığı iki düzenleme dikkat çekmişti.
Sonrasında reaksiyonlar ve seçim ortası olması nedeniyle bu düzenleme geri alınsa da uzmanlar faiz artışının günlük hayata tesirlerini anlatan bir çalışma paylaştı.
Merkez Bankası’nın siyaset faizine oranla belirlenen referans faiz, KMH ve kredi kartı faizlerinin hesaplanmasında kullanılıyor. Bu da faiz artışıyla ayrışamayan faizlerin yükselişini kesin kılıyor. Ay sonunda imdadınıza yetişen KMH hesabı ya da düşünmeden harcama yapmanıza yarayan kredi kartının nakit avans ya da gecikme faizi üzere.
Şu periyot yüzde 1,36 olan bu faiz oranı siyaset faizinin yüzde 10,50 düzeyine gelmesiyle yüzde 1,50 olacak.
Politika faizi yüzde 12 olursa yüzde 1,63 olacak. Sonrasında her 2 puanlık yada 200 baz puanlık artış 0,18’ilk bir faiz artışı manasına geliyor.
Merkez Bankası siyaset faizinin oranını yüzde 30 yaparsa KMH ya da kredi kartı faiziniz yüzde 3,26 düzeyine çıkacak. Fakat bu çabucak olmayacak. 22 Haziran’ın tesiri 1 Ağustos’ta görülecek. Neden mi?
Her ayın sondan 5. işgününde sonraki ayın oranları ilan ediliyor. Bu ay bayram olduğu için; Temmuz ayı 22’sinden evvel ilan edilecek. Bu nedenle de faiz artırılsa bile Ağustosa sarkacak. Tekrar güzelsiniz 😉 Kaynak: e507
İşte Twitter’da bu durumu gösteren çalışmayı paylaşan e507 grafiği!
Kaynak: e507
Sosyal medyada bu tablo dikkat çekti.
Faiz artışlarının yalnızca yatırım ve istihdama tesiri yoktu.
Bol paraya alışılan bir ortamda,
Kredili kartlara ve hesaplara bağımlı olunan bir sistemde,
Bu tablonun yarattığı kaygı ve tehlike de görülüyordu.
Bu faiz oranları sizi ne kadar tesirler?
Yorumlarda buluşalım.
