Paris Muahedesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, TBMM Etraf Komitesinde görüşüldü. Komitede, görüşmelerin tamamlanmasının akabinde, teklifin tümü için, genel uygunluk görüşünün temel kurul olan Dışişleri Kuruluna sunulması, oy birliğiyle kabul edildi.
Komite, AKP Trabzon Milletvekili Muhammet Balta başkanlığında toplandı. Etraf Kurulu Lideri Balta, Paris İklim Mutabakatı’nın hem Türkiye’yi hem dünyayı ilgilendiren bir muahede olduğunu belirterek, Türkiye’nin global bir güç olduğunu ve milletlerarası muahedelerde, topluluklarda verilen misyonları de ziyadesiyle yerine getirdiğini kaydetti. Türkiye’nin etraf konusunda attığı adımları ve çıkarttığı kanunlara dair bilgiler veren Balta, Türkiye’nin bugüne kadar Paris Mutabakatı sürecinde global bir güç olarak yapılan adaletsizlikleri gündeme getirdiğini lisana getirdi.
Balta, Türkiye’nin global hiçbir meseleye kayıtsız kalmadığını ve bu mevzuda üzerine düşeni ziyadesiyle yapacağını vurgulayarak, Türkiye’nin yaşanabilecek bir dünyayı gelecek kuşaklara bırakmak için çalışacağını bildirdi. Kurulun tali komite olduğuna işaret eden Balta, yapılacak görüşmenin “uygun bulma” görüşmesi olduğunu, toplantı sonunda “genel uygunluk görüşünün”, temel kurul olan Dışişleri Kuruluna bildirileceğini anlattı.
Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar ise kurulda yaptığı sunumda, Paris İklim Mutabakatı hakkında bilgi verdi. İklim değişikliğinin Türkiye’yi ve dünyayı etkilediğini anlatan Birpınar, iklimi değiştirenlerin beşerler olduğunu söyledi. Birpınar, 1970’den beri dünyada afetlerin 5 kat arttığını belirterek, tabiat olaylarının artmasının global iktisada tesirinin 3.6 trilyon dolar olduğunu söz etti.
Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına nazaran de Akdeniz çanağında bulunan ülkeler için büyük risk bulunduğunu vurgulayan Birpınar, bu raporlara nazaran sıcaklıklar mevsim normallerinin 1 derece üzerine çıkarsa orman yangınlarının yüzde 47, 2 derece üzerine çıkarsa yüzde 67, 3 derece çıkarsa yüzde 97 artacağına dikkati çekti.
Kuraklık, sel ve bunların yol açacağı göçlere de değinen Birpınar, iklim değişikliği parametresinin göz önüne alınması gerektiğini kaydetti. İklim değişikliğiyle ilgili çabanın tek başına olamayacağını belirten Birpınar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu denklemin bir modülü olmak zorundayız. Dünyada iklim değişikliğiyle ilgili gayrete, 84 milyonluk nüfusla katkı vermek zorundayız. Bizim taraf olmamız çok kıymetli. Ekonomik büyüklüğü, endüstrisi, ormanlarıyla iklim değişikliğiyle olumlu ya da olumsuz manada çaba etme noktasında tahminen 20 ülkeden çok daha değerlidir, nüfus büyüklüğü ve yapması gereken işler olarak. Ziyan görmesi noktasında bir o kadar problemliydi. Onun için müzakerelerin hakikat yapılması gerekiyordu.”
Birçok ülke üzere, Paris Muahedesi’nin Türkiye’nin iktisadına ziyan verip vermeyeceğinden korkulduğunu söz eden Birpınar, gelinen noktada Türkiye bu muahedeye taraf olmazsa iktisadının ve kalkınmasının büyük ziyan göreceğinin görüldüğünü belirtti. Birpınar, iklim değişikliğinin hem ulusal güvenlik, hem de bir kalkınma sıkıntısı olduğuna işaret ederek, buna karşılık önlem alınması gerektiğini lisana getirdi.
CHP Tabiat Hakları ve Etraftan Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Ali Öztunç da Paris İklim Mutabakatı’na taraf olunmasında, 5 yıllık bir gecikmenin olduğunu belirterek, “Maalesef 5 yılımız boşa gitti” dedi. Türkiye’nin etraf siyasetini “zayıf” olarak nitelendiren Öztunç, hala HES’lere, yabanî madenciliğe müsaade verildiğini, termik santrallerin filtresiz çalıştırıldığını sav etti.
Komite üyesi CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan ise Türkiye’nin 5 yılı boşu boşuna geçirdiğini ileri sürerek, bugün alkışlanacak biri varsa bunun CHP ve Paris İklim Muahedesi’nin onaylanmasını isteyen muhalefet milletvekilleri olduğunu savundu. Dünyanın yeni bir ekonomik nizama gittiğini ve bu siyasetleri iklim siyasetlerinin belirlediğini vurgulayan Bakan, muahedeye 5 yıl sonra taraf olunmasına yönelik tenkitlerde bulundu. Etrafa hassas olunması gerektiğine değinen Bakan, “Bu ülke bize 49 yıllığına kiralanmadı. Şehit kanlarıyla sulayarak bu ülkeyi vatan yaptık. Bizim çocuklarımız bu topraklarda yaşayamayacak bizim yaşadığımız üzere, bizim torunlarımız bizim soluduğumuz havayı soluyamayacak. Bu türlü bir sorumluluk düşüyor” diye konuştu.
Komitede, görüşmelerin tamamlanmasının akabinde, teklifin tümü için, genel uygunluk görüşünün temel kurul olan Dışişleri Komitesine sunulması, oy birliğiyle kabul edildi.
