Tarihçi-yazar İlber Ortaylı, “Burada seçimi tayin eden ögeler son derece ilkel. Adamın biri başında külah, Taliban geldi diye lokum dağıtıyor. Resme baktım, Kabil çarşısında tuzu kuru bir tüccar mı diye düşündüm, baktım, Bayburtlu biriymiş. O Bayburtlu lokum dağıtmayı biliyor fakat sanki coğrafya biliyor mu? Ne demek yani, Bayburt’un ortasında Taliban için lokum dağıtmak, meczup midir nedir? Okul mevsimi yaklaşmış, git 2 çocuğu giydir. Bunu yapan kişinin hakikat bir seçim yapacağına nasıl inanırsın?” dedi.
Ortaylı, Sözcü gazetesi müellifi Ruhat Mengi’ye konuştu. “Atatürk olmasa İstanbul’u turist seyahatinde görürdük” diyen Ortaylı, “Hiçbir yerde olmazdı. Muhtemelen birtakım yerlerimiz tekrar kurtulurdu fakat bugünkü Türkiye olmazdı. Atatürk olmasa Kurtuluş Savaşı takımları bile hazırlayamazdı bugünkü Türkiye’yi. Zira orada en ileriyi gören ve bir tabirle en çılgını tek başına oydu. O Türkiye Mareşali’dir sahiden. O orada olmasa bu iş öbür türlü olurdu, bilmiyorum o denli bir Türkiye’yi sever miydik… Orta Anadolu’nun ortasında kalırdık, Ege filan hak getire, Trakya yok… İstanbul’da milletlerarası bir komite olurdu ve İstanbul’u turist rehberinde görürdün lakin. “İngilizler gelir, gazete çıkarır, biz de yazardık” diyen de var. Atatürk Başkomutan olmasa, 30 Ağustos Zaferi ve Sakarya Savaşı olmasa İstanbul’u fakat turist seyahatinde görürdük. Anadolu’nun bir yerine tıkışıp kalırdık.” kanısını lisana getirdi.
Ortaylı şu tabirleri kullandı:
“İnşallah onu da Sakarya cengine çevirmezler. Sakarya Meydan Muharebesi, Kurtuluş Savaşı’nın en kıymetli savaşlarından biridir, 100’üncü yılı nasıl kutlandı gördünüz, Haymana ve Polatlı belediyelerine has kaldı iş. Polatlı Belediyesi ile Hacettepe Üniversitesi’nin bir kürsüsüne kaldı. Gördük mü, duyduk mu Sakarya’nın 100’üncü yılı diye? Ulusal bayramlarımız neden önemsizleştiriliyor sorusunu sormayın artık, yönetimden bir şey gelmeyeceği muhakkak, kendiniz toparlanın. O kadar sivil toplum kuruluşu, Atatürkçü dernek var, bir ortaya gelsinler, organize olup kutlamaları hak ettiği üzere yapsınlar. Bizim Ayvalık’taki mahalle bile toplanmış, devamlı beni arıyorlar “30 Ağustos’ta gel, konuş” diye. Öteki bir yerde bu isteği, heyecanı görmedim.
-Afganistan’da esasen Taliban’dan kaçan halk IŞİD teröründen sonra daha da fazla göçe yönelecektir. Türkiye daha fazla mülteci alacak durumda değil. Nasıl önleyecek?
Bu iş lakin bir kurul sıkıntısıdır, partiler toplanır, bir “şura”da konuşur. Kendine nazaran hayal kurarak, sloganlar atarak, tribüne seslenerek bir tahlil getirilmeyeceği açıktır. AK Parti Genel Lider Yardımcısı Mustafa Şen’in kalkıp da “Suriyeliler diyor ki, evvel siz gidin de geldiğiniz yere, sonra onlar da gidecekmiş” kelamlarını o makama gelmiş, nitekim önemli olan ve bu memleketi düşünen bir adamın söyleyebileceğine inanıyor musunuz? Kimsenin üstünde durduğu yok, kendi partisi bir şey yapmadığı üzere başkalarından de pek ses çıkmıyor. Bu kadar vurdumduymaz bir millet olabilir mi?
-Afganistan’daki olaylar Türkiye’de de halkta tedirginlik yaratıyor. Sığınmacı diye gelenlerin ortasında IŞİD ve Taliban mensupları yok mu, burada da bir tehdit olamaz mı tasası yaygın. Haksızlar mı?
Korkmak ve düşünmek bence kötü bir şey değil lakin paniğe kapılmak da gerçek değil. Paniğe kapılıp da amacını şaşırmamak gerekir. Bu amacı şaşırmama yalnızca siyasetçiler, yönetenler için değil, halk için de geçerli. Tedbir alınmıyorsa ona nazaran oy vermeli, ona nazaran takımları desteklemelisin. Kimse kusura bakmasın, bu memlekette o denli bir şey görmüyorum. Burada seçimi tayin eden ögeler son derece ilkel. Adamın biri başında külah, Taliban geldi diye lokum dağıtıyor. Resme baktım, Kabil çarşısında tuzu kuru bir tüccar mı diye düşündüm, baktım, Bayburtlu biriymiş. O Bayburtlu lokum dağıtmayı biliyor lakin sanki coğrafya biliyor mu? Ne demek yani, Bayburt’un ortasında Taliban için lokum dağıtmak, mecnun midir nedir? Okul mevsimi yaklaşmış, git 2 çocuğu giydir. Bunu yapan kişinin gerçek bir seçim yapacağına nasıl inanırsın?
İkincisi, polisin sondan geçmiş olan herkesi inceleyip açıklama yapması ve halkı rahatlatması gerekir, istenirse tek tek kayıtları bulunabilir. Bayramlarda kendi ülkesine gidip dönen, böylelikle mülteci sınıfından çıkmış olanlar başta olmak üzere bir kısmı geri gönderilir. Bu türlü bir durum hiçbir ülkede görülmemiştir. Güvenlik tedbiri almak devletin misyonudur, bu tedbirler alınırsa göç büyük bir sıkıntıya dönüşmekten çıkarılabilir.”