Reuters ajansı, dört Rus gemisinin Akdeniz’den Karadeniz’e geçmek için beklediğini, bu gemilerden ikisinin de bu hafta geçmek için resmi talepte bulunduğunu yazdı.
Rusya-Ukrayna krizi devam ederken, dünyanın gözünün çevrildiği noktalardan biri de İstanbul ve Çanakkale Boğazları. 1936 tarihli Montrö Sözleşmesi’yle Boğazları belli şartlara nazaran kapatma yetkisi olan Türkiye’nin, ihtilafı dün resmi ağızlardan ‘savaş’ olarak tanımlaması sonrasında savaş gemilerine geçişine müsaade verip vermeyeceği merakla bekleniyor.
“En az iki gemi resmi talepte bulundu”
Reuters ajansı, hem Ukrayna hem Rusya ile yakın münasebetleri bulunan Türkiye’nin bu bahiste şiddetli bir durumda bulunduğunu ve şu an için en az dört Rus gemisinin Akdeniz’den Karadeniz’e geçmek için beklediğini yazdı. Ajans, Ankara’dan ismini açıklamayan bir yetkiliye ve uluslararası bağlantılar uzmanı Dr. Yörük Işık‘ın müşahedelerine dayanarak, bu gemilerden en az ikisinin Boğazlardan bu hafta geçmek için resmi talepte bulunduğunu belirtti. Bu iki gemiden birinin bir fırkateyn, başkasının bir destroyer olduğu aktarıldı.
Reuters, Türkiye’nin Montrö Boğazlar Kontratı çerçevesinde gemilerin geçişini belli senaryolara nazaran düzenlediğini hatırlattı; resmi talepte bulunduğu belirtilen iki savaş gemisinin üslerinin Karadeniz’de olduğu tarafında bildirimde bulunması senaryosunun, ‘Türkiye’ye bir ölçü hareket alanı sağlayacağı’ yorumunu yaptı.
“Moskova’nın misilleme riski var”
Reuters’ın haberinde, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun dün yaptığı Montrö açıklaması, Boğazların ‘Rus savaş gemilerine kapatılması vaadi’ olarak yorumlandı. Ajans, bu türlü bir atılımın ‘Moskova’dan misilleme riskini içermekle birlikte NATO ile bağlantıların düzeltilmesine yardımcı olacağını’ belirtti.
“Rus gemilerinin mümkün yığılması, Ankara’nın önümüzdeki günlerdeki kararlılığını test edecek”
Haberde, “Fakat bu seyahati yapmak için bekleyen Rus gemilerinin muhtemel yığılması, Ankara’nın önümüzdeki günlerdeki kararlılığını test edecek ve doğuyla batı ortasındaki eşsiz derecede hassas diplomatik istikrarını nereye kadar eğmeye istekli olduğunun da göstergesi olacak” tabirleri kullanıldı. Reuters, Ankara’nın Rusya’ya karşı atacağı adımlarda fazla ileri gitmesinin ekonomik açıdan riskli olduğunu, Türkiye’nin doğalgazının yüzde 45’ini Rusya’dan aldığını ve ülkeye gelen turistlerinin yüzde 20’sinin de Rus olduğunu yazdı.
“Hükümet ekonomiyi güçlendirecek adımlar planlıyor”
Ajansa konuşan bir öteki yetkili ise ihtilafın tesirlerinin ‘her geçen gün daha fazla hissedildiğini’ ve hükümetin ekonomiyi güçlendirecek adımlar planladığını söyledi.
Yörük Işık ise Reuters’la söyleşisinde, “Yaşananları ‘savaş’ diye isimlendirmek çok büyük bir adım. Ankara bu adımı atmak istemiyordu ve kullandığı lisanla Moskova’ya, Ukrayna kentlerine yönelik saldırganlığına son vermesi için son bir baht tanıyor” dedi.