Sözcü yazarı Saygı Öztürk, Türkiye’nin güvenli bölge çalışmalarını birlikte yürüttüğü ABD’nin Müşterek Harekat Merkezi’nde bilgi paylaşımı esnasında “Five Eye” dedikleri (Beş göz) gizlilik derecesini gerekçe gösterip bazı kritik bilgileri paylaşmadıklarını yazdı. “ABD, ortak çalışmalarda, bir bilgiyi gizlemek istiyorsa hemen ‘Beş göz’ü gündeme getiriyor” diyen Öztürk, bu durumun askeriye de kaygı yarattığını ifade ederek, “ABD yetkilileri, Türkiye’den askeri birliklerimizin yerlerine, sayılarına, silahlarına ve araçlarına ait bilgileri isterse verilecek mi?” diye sordu.
Saygı Öztürk’ün, “Askerde, ‘Beş göz’ kaygısı” başlığıyla (28 Ağustos 2019) yayımlanan yazısının bir bölümü şöyle:
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Müşterek Harekat Merkezi’nde, ABD ile çalışırken karşılıklı istihbari bilgi paylaşımı olacağı açıklamıştı. Bu çalışmaların koordineli yürümesi adına ABD yetkilileri, Türkiye’den askeri birliklerimizin yerlerine, sayılarına, silahlarına ve araçlarına ait bilgileri isterse verilecek mi? Daha önceki karargah çalışmalarında da bu tür bilgi paylaşımlarının olduğunu duymuştuk.
ABD’nin birçok konuda sabıkası var. ABD’ye ait İHA’ların güvenli bölgede keşif amaçlı uçarken, Türk birliklerinin faaliyetlerini de görüp YPG ile paylaşmayacağını kim garanti edebilir? Geçmişi sabıka ve Türkiye aleyhine faaliyetle dolu olan ABD’ye güvenmek bu durumda ne kadar akıllıca olur?
Türkiye’den gizleme taktiği
Müşterek Harekat Merkezi’nde bilgi paylaşımı esnasında ABD’li yetkililer “Five Eye” dedikleri (Beş göz) gizlilik derecesini gerekçe gösterip bazı kritik bilgileri Türkiye ile paylaşmamaya yine devam edecek mi? ABD, ortak çalışmalarda, bir bilgiyi gizlemek istiyorsa hemen “Beş göz”ü gündeme getiriyor. O sizden istediği bilgileri alıyor ama size yarayan bilgileri gizliyor. Bunu koalisyon karargahlarında uyguladılar. Türkiye ile istediğini paylaşır, istediğini paylaşmaz. ABD, Kanada, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda arasında
1950 yılında yapılan iç güvenlikleri ile ilgili istihbari nitelikli anlaşmayı gerekçe gösterip sizden bilgi saklıyor. Mutabakatta, “Beş göz” kuralının işletilmeyeceğine ilişkin bir hüküm yer almıyorsa, ABD bizden her şeyi gizleyeceği gibi, Silahlı Kuvvetlerimizle ilgili her bilgiye de daha rahat ulaşmış olacak. Konuyu yakından bilen bir komutan şunları anlatıyor:
“Belki önemsiz gibi görülen bu konu, ne yazık ki ABD’nin arkamızdan iş çevirmesine imkan sağlıyor. İşlerine geldikleri bilgiyi paylaşıyor, işine gelmeyeni paylaşmıyor. Suriye harekat alanında beraber çalıştığımız dönemde İHA ile Menbiç birliklerimizin hazırlıklarını, birliklerin yerlerini ve faaliyetlerini tespit ettiklerine ilişkin rapora ulaşmıştık. Normalde bizimle paylaşmadıkları bu bilgi, sehven ABD’li asker tarafından gönderilmesi neticesinde ortaya çıkmıştı. Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Bu
nedenle ‘Beş göz’ dedikleri bu uygulama ülkemiz için büyük önem taşıyor.”
