Sayıştay denetçileri Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2020 raporunda yaklaşık maliyeti bin 588 lira olan iş için 8 milyon 646 bin lira; imalat tekniği açısından hiçbir farklılık olmayan bitümlü sıcak karışımın 1 santimetre yüksekliği için 29 kat ödeme yapıldığını belirledi.
Sayıştay denetçileri, kâfi vakit olmasına rağmen, işin aciliyeti münasebet gösterilerek projeler hazırlanmadan pazarlık tarzı ile ihale yapıldığını; yaklaşık maliyete temel ölçülerin nitekim uzak belirlenmesinden kaynaklanan yüksek ödemelerin yapılmasına dikkat çekti. Eskişehir Kent Hastanesi yolunu örnek gösterdi.
Fazladan ödeme
Sözcü’den Latif Sansür’ün haberine nazaran, uygulama projesi hazırlanmadan ihalede ünite fiyat teklif cetvelinde 200 metrelik ‘110 mm kablo koruma borusu’ için belirlenen yaklaşık maliyet ile yapılan ödeme ortasındaki farka dikkat çeken Sayıştay denetçileri şu tabirleri kullandı:
“Söz konusu iş kaleminin yaklaşık maliyetteki ünite fiyatı Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. resmi ünite fiyatları temel alınarak 7 lira 94 TL/m olarak hesaplanmış. Yüklenici kelam konusu iş kalemine 2 bin 500 TL/m (yaklaşık maliyetin 315 katı) teklif etmiş ve toplam 3 bin 862 metre (yaklaşık maliyetin 19 katı) imalat gerçekleştirmiş.”
“Buna nazaran, kesin proje ve mahal listesi olmadan ihaleye çıkılması ve bunlara dayalı olarak işin yaklaşık maliyete temel ölçüsünün gerçekçi hazırlanmaması sonucunda, toplam yaklaşık maliyeti bin 588 TL olarak hesaplanan iş kalemi için yükleniciye toplam 8 milyon 646 bin 091TL ödeme yapılmıştır.”
Tıpkı iş daha ucuza yapılmış
Sayıştay raporunda Kütahya Simav Demirci yol ayrımı ve Kula Uşak yol ayrımı çalışmalarında bitümlü sıcak karışım imalatının yüksek maliyetle yaptırıldığına da dikkat çekildi. İhaleyi alan firma imalat tekniği açısından hiçbir farklılık olmayan bitümlü sıcak karışımın 19 santimetresinin (cm) 1 metrekaresi (m2) için 1 lira 500 kuruş, 20 cm için ise 43 lira 90 kuruş fiyat teklifi verdiği belirtilen raporda, şu sözlere yer verildi:
“İşe ilişkin kesin hakediş raporunda, yüklenicinin m2’sine 1,5 TL teklif ettiği iş kaleminden hiç imalat yapılmadığı; m2’sine 43,90 TL teklif ettiği iş kaleminden ise paçal olarak 1 milyar 304 milyon 659 bin 840 m2 imalat yapıldığı ve yükleniciye kelam konusu imalat için toplam 57 milyon 239 bin 469 TL ödeme yapıldığı görülmüştür.”
