28 Mayıs Pazar günü tüm Türkiye tekrar oy vermek için uyandı. Günün değerli manşetleri tam manasıyla seçim gündemiyle alakalıyken, bir başka yandan da seçim yasakları konuşulmaya devam ediliyor. Seçmenler açısından oy kullanmama üzere durumlarda verilen cezaların yanı sıra, maddede yer alan seçim cürümleri ve cezaları da merak konusu. Pekala seçim hataları nelerdir? Seçim cürümlerinin cezaları nelerdir? İşte seçim cürümleri ve cezaları…
28 Mayıs Pazar 2023 (bugün) yurt içi seçmenler tekrar sandık başında toplandı.
Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı’nı seçmek için vatandaşlık vazifelerini yerine getirmek isteyen herkes oy vermek için sıraya girdi. YSK tarafından açıklanan seçim yasağı hasebiyle vatandaşlar ve basın yayın kuruluşları propaganda sayılacak rastgele bir içerik paylaşımında bulunamıyor. Bununla birlikte seçim hataları da araştırılan değerli bahislerden biri oldu.
Seçim kabahatleri nelerdir?
Kurallara karşı suçlar
Kuralların önlemlerine riayetsizlik
Kurul üyelerinin şura kararlarına riayetsizliği
Kurul üyelerinin vazifeye gelmemesi
Araç ve gereçlerin vaktinde gönderilmemesi
Görevi savma ve berbata kullanma
Memurların cezaları
Seçmen kütüğü hazırlıklarına ait suçlar
Seçmen kütüğünün düzenlenmesi
Kütük düzenlemekle vazifeli olanların suçları
Seçmen yeterliği olmayanların seçmen kütüğüne kaydı
Seçmen kütüğüne birden fazla kayıt
Seçmen kütüğüne kaydolunmamaya teşvik
Seçmen listeleri üzerinde işlenen suçlar
Seçmen listesine ait suçlar
Seçmen kütüğü, seçmen listeleri ve öteki dokümanlar üzerinde işlenen suçlar
Propaganda toplantılarına karşı suçlar
Özel radyo ve televizyon yayınlarına ait suçlar
Toplantı heyetlerine karşı suçlar
Yasak propaganda
Haksız oy temini
Oy kullanmaya pürüz olmak
Adaylık kararlarına muhalif hareketler ve propaganda yapamayacak olanlar
Başbakan ve bakanların yasaya uymamaları
Sair propaganda suçları
Matbua ve ilanların tahribi
Sandık tertibi ve oy verme ile ilgili suçlar
Sandık başında müdahale ve ihtara riayetsizlik
Seçmen olmayanların oy vermesi
Oy sandığı üzerinde suçlar
Siyasi partilerle bağımsız adayların oy pusulaları üzerinde işlenecek suçlar
Kurul lider ve üyelerinin seçim işlerini bozması
Oy verme sonucuna etki edecek haller
İtirazları ve şikayetleri kabul etmemek
Kötü niyetle itiraz
Kötü niyetle şikayet
Çeşitli hükümler
Resmi makamların bildirilerine karşı işlenen suçlar
İçki yasağına karşıt hareketler
Silah taşıyanlar
Kovuşturma yöntemlerine alışılmamış hareket
Anayasa’ya nazaran seçim suçları
Kurullara Karşı Hatalar:
MADDE 133- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Hileli faaliyetlerle yahut rastgele bir form ve surette cebir yahut şiddet kullanarak yahut tehdit ederek, bu Kanunda yazılı şuraların toplanmalarına yahut görevlilerin ifasına mani olanlar, onsekiz aydan aşağı olmamak üzere mahpus ve beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Yukarıdaki fıkrada yazılı fiiller, silahla işlenirse, verilecek mahpus cezası üç yıldan aşağı olamaz. Bu fiiller, içlerinden en az biri silahlı olan üç kişi tarafından ittifak edilerek işlendiği yahut ortalarında ittifak olmasa bile içlerinden en az ikisi silahlı bulunan üçten fazla kimseler tarafından yapıldığı takdirde beş yıldan aşağı olmamak üzere ağır mahpus cezası hükmolunur.
Kurulların Önlemlerine Riayetsizlik:
MADDE 134- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Her kim seçim işlerinin cereyanı sırasında, seçimin nizamlı yürütülmesini sağlamak amacı ile, bu Kanunda yazılı heyetler yahut konsey liderleri tarafından alınan karar ve önlemlere, ihtara karşın riayet etmezse on günden bir aya kadar mahpus ve beşyüz liradan iki bin beşyüz liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Herhangi bir biçimde alınan karar ve önlemlerin uygulanmasını zorlaştıran yahut karar ve önlemlerin sonuçsuz kalmasına sebebiyet veren kimselere bir aydan altı aya kadar mahpus ve bin liradan beşbin liraya kadar ağır para cezası verilir.
Yukarıdaki yazılı fiiller, vazifeli kimseler tarafından işlendiği ve Türk Ceza Kanununa nazaran daha ağır bir kabahat teşkil etmediği takdirde, birinci fıkrada yazılı halde üç aydan altı aya, ikinci fıkrada yazılı halde de altı aydan bir seneye kadar mahpus cezası ile cezalandırılır ve bunlara muadil kamu hizmetlerinden memnuiyet cezası da hükmolunur.
Kurul Üyelerinin Heyet Kararlarına Riayetsizliği:
MADDE 135- Bu kanunda yazılı şuraların çoğunlukla vermiş oldukları her çeşit kararlara riayet etmeyen konsey üyeleri, üç aydan bir yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
Kurul Üyelerinin Vazifeye Gelmemesi:
MADDE 136- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Konseylere seçildiği halde haklı sebep olmaksızın görevi başına gelmeyenler beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Seçim başladıktan sonra şuradaki vazifelerini haklı bir sebep olmaksızın terkedenler, iki aydan altı aya kadar mahpus ve beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Araç ve Gereçlerin Vaktinde Gönderilmemesi:
MADDE 137- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçim konseyleri lider ve üyelerinden rastgele biri yahut bu Kanunda yazılı işlerden biriyle görevlendirilen kimseler sandık seçmen listelerini, aday listelerini, seçime ilişkin kağıt ve paketleri ve oy pusulalarını, oy sandıklarını, oy zarflarını yahut maddi ve mali vasıtalarını ve bilcümle seçim araç ve gereçlerini vaktinde yerlerine göndermezler yahut gönderilmesine mani olurlar yahut teslim etmezler yahut teslim almazlarsa, bir yıldan aşağı olmamak üzere mahpus ve beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır ve cezalarına muadil kamu hizmetlerinden yasaklık cezası da hükmolunur.
Bu fiilleri vazifelilerden diğerleri yaparsa, altı aydan bir yıla kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Görevi Savsama ve Berbata Kullanma:
MADDE 138- Bu kanunun tatbiki ile vazifeli yahut bu Kanuna nazaran görevlendirilen kimseler vazifelerini her hangi bir halde savsadıkları yahut berbata kullandıkları takdirde bu Kanunda başka bir ceza tayin edilmemiş ise, Türk Ceza Kanununun bu hatalara ilişkin cezaları altıda birden üçte teğe kadar artırılarak hükmolunur.
Memur Olanların Cezaları:
MADDE 139- Müstakilen yahut arttırmaya tabi tutularak tayin olunan cezaların ait bulunduğu hareketler dışında kalan kabahatlerinden ötürü, bu Kanunla görevlendirilenlere verilecek cezalar, altıda birden yarıya kadar artırılarak hükmolunur.
Seçmen Kütüğü Hazırlıklarına Ait Kabahatler:
MADDE 140- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçmen kütüğünün düzenlenmesine temel teşkil edecek olan krokilerle, binalar cetvelini ilçe seçim şurası liderince bildirilen mühlet içinde düzenleyerek vermeyenler yahut kroki ve binalar cetvellerini seçmen kütüğünün düzenlenmesine elverişli bir formda yapamayanlar hakkında, fiillerinin mahiyetine ve bu hareketlerinin ortaya koyduğu zahmetlerin derecesine nazaran, Türk Ceza Kanununun 240 ıncı ve 230 uncu unsurlarında yazılı cezalar altıda birden üçte teğe kadar artırılarak hükmolunur.
Sayım ve yazım ve kontrol süreçleri sırasında, belirli edilen asıllara karşıt harekette bulunanlarla, sorulara yanıt vermeyenler yahut bilerek gerçeğe karşıt yanıt verenler veya birinci sayım ve yazım gününde, ilan edilecek mühletten evvel bulundukları yeri terkedenler hakkında, fiilleri daha ağır cezayı gerektiren bir kabahat teşkil etmediği takdirde iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Seçmen Kütüğünün Düzenlenmesi:
MADDE 141- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Bu Kanunla görevlendirilmiş oldukları halde, belirli mühlet içinde ve biçimlerine uygun olarak seçmen kütüğüne müteallik evrak ve vesikaları gereği üzere düzenlemeyen yahut koruma etmeyenler yahut gereken mercie vermeyenler altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılırlar.
Bu fiiller kayıtsızlık yahut gereken dikkat ve itinanın gösterilmemesi sonucu husule gelmiş ise üç aydan bir seneye kadar mahpus cezası hükmolunur.
Yukarıda yazılı fiil ve hareketler yüzünden rastgele bir bölgede, seçmen kütüğünün yahut sandık seçmen listelerinin yazılması yahut bu sebeple seçmenlerin oy vermesi imkansız hale gelmiş ise, birinci fıkrada yazılı halde bir yıldan iki seneye kadar, ikinci fıkrada yazılı halde de altı aydan iki seneye kadar mahpus cezası hükmolunur.
Kütük Düzenlemekle Misyonlu Olanların Cürümleri:
MADDE 142- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçmen kütüğüne yazılmak hakkı olmayan bir seçmeni yazan yahut yazılmak hakkı olan bir seçmeni yazmayan yahut kütüğe yazılmış olup da silinmesi gereken seçmenin ismini silmeyen yahut silinmemesi gerektiği halde o seçmenin ismini silenler bir yıldan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
Eğer bu fiiller kayıtsızlık ve misyonda gereken dikkat ve itinanın gösterilmemesinden ileri gelmiş ise üç aydan altı aya kadar mahpus cezası verilir.
Seçmen Yeterliği Olmayanların Seçmen Kütüğüne Kaydı:
MADDE 143- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçme yeterliği bulunmadığı halde kendisini yahut bu yeterliği olmayan bir oburunu her ne suretle olursa olsun seçmen kütüğüne kaydettiren yahut bu biçimde kaydedilmiş olanların seçmen kütüğünden silinmesine birebir biçimde mani olan yahut seçme yeterliği bulunan birinin tıpkı fiil ve hareketlerle seçmen kütüğünden silinmesine sebep olan üç aydan bir seneye kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Yukarıda yazılı fiiller cebir yahut tehdit yahut şiddet yahut nüfus yahut etki icrası suretiyle yapıldığı takdirde faile verilecek ceza bir yıldan beş seneye kadar mahpustur.
Seçmen Kütüğüne Birden Fazla Kayıt:
MADDE 144- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçmen kütüğünde kendisini yahut bir diğer seçmeni bilerek birden fazla kayıt ettirenler yahut bu sonucu veren fiilleri bilerek yapanlar üç aydan bir seneye kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Yukarıdaki fıkrada yazılı cürümler, bu işlerle görevlendirilenler tarafından işlendiği takdirde bir yıldan iki yıla kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Seçmen Kütüğüne Kaydolunmamaya Teşvik:
MADDE 145- Seçme yeterliğine sahip olanların seçmen kütüğüne kaydolunmalarını önlemek gayesiyle teşvik ve telkinlerde bulunanlar üç aydan altı aya kadar mahpus cezasına mahkum edilirler.
Yukarıda yazılı fiillerden ötürü seçmenler, seçmen kütüğüne kaydolunmadıkları takdirde verilecek mahpus cezası altı aydan bir seneye kadardır.
Bu fiil ve hareketler cebir yahut tehdit yahut şiddet kullanarak vuku bulduğu takdirde, yukarıki fıkralara nazaran verilecek cezalar iki kat olarak hükmedilir.
Bu fiil ve hareketler, memur ve memur kararında olanlar tarafından işlenirse, ayrıyeten 139 uncu husus kararı de uygulanır.
Seçim kabahatleri ve cezaları
Seçmen Listeleri Üzerinde İşlenen Kabahatler:
MADDE 146- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) 141, 142, 143 ve 144 üncü hususlarda yazılı fiiller seçmen kütüğünün düzenlenmesinden sonra sandık bölgelerine nazaran düzenlenecek olan sandık seçmen listeleri ile Yüksek Seçim Kurulunca düzenlenmesine karar verilecek başka listeler üzerinde işlendiği takdirde kelamı geçen hususlarda yazılı cezalar verilir.
Seçmen Listesine Ait Cürümler:
MADDE 147- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Asılması gereken seçmen listelerini asmayan yahut vaktinden önce indiren yahut her ne suretle olursa olsun seçmenlerin tetkikine imkan vermeyen yahut bu listelere karşı yapılan itirazları kabul etmeyen yahut mercilerine bildirmeyen vazifeliler hakkında üç aydan iki yıla kadar mahpus ve bin liradan beşbin liraya kadar ağır para cezası verilir.
Bu fiiller kayıtsızlık yahut gereken dikkat ve itinanın gösterilmemesi sonucu meydana gelmiş ise, verilecek ceza bir aydan altı aya kadar mahpus ve beşyüz liradan iki bin beşyüz liraya kadar ağır para cezasıdır.
Seçmen Kütüğü, Seçmen Listeleri Ve Başka Dokümanlar Üzerinde İşlenen Kabahatler:
MADDE 148- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Büsbütün yahut kısmen geçersiz seçmen kütüğü yahut seçmen listesi tanzim eden yahut bozan yahut çalan yahut yok eden kimse, üç yıldan aşağı olmamak üzere ağır mahpus cezası ile cezalandırılır.
Seçmen kütüğü yahut seçmen listelerine ilişkin vesikaları çalan bozan yahut yok eden yahut tahrip eden kimseye de birebir ceza verilir.
Oy hakkının kullanılmasına mani olmak niyetiyle seçmenlerin kimliklerini ispata yarayan rastgele bir doküman üzerinde üstteki fıkrada yazılı fiilleri işleyenler yahut bu evrakları saklayanlar altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
Seçmen, kimliğini ispat ederek oyunu kullandığı takdirde, üstteki fıkrada yazılı ceza yarısına kadar indirilir.
Propaganda Toplantılarına Karşı Hatalar:
MADDE 149- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/48 Md.) Her kim 51 inci hususta gösterilen heyetin kurulmamış olduğu toplantıda kelam alır ve söylerse, üç aydan altı aya kadar mahpus ve üç bin liradan on beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Herhangi bir vasıta ile bir seçim propagandası toplantısına pürüz olan yahut devamına imkan vermeyecek hareket ve tertiplerle onu ihlal eden kimse altı aydan bir yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır. Bu fiiller, ikiden fazla kimse tarafından ittifak edilerek rastgele bir hal ve surette cebir yahut şiddet kullanılarak yahut tehdide başvurarak işlenirse, faillerin her biri iki yıldan beş yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır. Şayet fiil, içlerinden en az biri silahlı olan ikiden fazla kişi tarafından ittifak edilerek yahut ortalarında ittifak olmasa bile içlerinden en az ikisi silahlı bulunan üç yahut daha fazla kimse tarafından işlenirse, faillerin her biri beş yıldan sekiz yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır.
Özel Radyo ve Televizyon Yayınlarına Ait Cürümler:
MADDE 149/A- (Ek: 28.12.1983 – 3959/8 Md.) (Değişik: 15.7.2003 – 4928/4 Md.) Bu Kanunun 55/A hususuna ve Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen temellere muhalif olarak yayın yapılması halinde, ülke genelinde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını Yüksek Seçim Şurası, lokal yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını ise yayının yapıldığı yer ilçe seçim şurası uyarır yahut birebir yayın neslinde açık bir halde özür dilemesini ister. Bu talebe uyulmaması yahut karşıtlığın tekrarı halinde, Yüksek Seçim Heyeti yahut yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca, ihlale husus programın yayını bir ila oniki defa ortasında durdurulur. Tersliğin tekrarı halinde, ülke genelinde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınlarının Yüksek Seçim Kurulunca beş günden on beş güne kadar durdurulmasına, lokal yayın yapan özel radyo ve televizyonların yayınlarının ise yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca üç günden yedi güne kadar durdurulmasına karar verilir.
Bu kararlar ilgili en yüksek mülki amirlerce derhal yerine getirilir.
Birinci fıkra kararına nazaran hakkında yayın durdurulması kararı verilen özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları, on milyar liradan seksen beş milyar liraya kadar, mahallî yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları, üç yüzelli milyon liradan dört milyar liraya kadar ağır para cezasıyla, yetkili mahkemesince cezalandırılır. Tekerrürü halinde bu cezalar üç misli olarak uygulanır. Bu fıkraya nazaran verilecek cezalarda Türk Ceza Kanununun 119 uncu hususu uygulanmaz.
Bu kararlar ilgili en yüksek mülki amirlerce derhal yerine getirilir.
Birinci fıkra kararına alışılmamış hareket eden özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları bir milyar liradan beş milyar liraya kadar, mahallî yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları on milyon liradan yüz milyon liraya kadar ağır para cezasıyla ilgili mahkemesince cezalandırılır. Tekerrürü halinde bu cezalar üç misli olarak uygulanır.
Bu fıkraya nazaran verilecek cezalarda Türk Ceza Kanununun 119’uncu hususu uygulanmaz.
Toplantı Heyetlerine Karşı Hatalar:
MADDE 150- 51 inci unsurda yazılı heyeti kurmayan yahut haber vermeyen toplantı tertipçileri ve mezkür hususta yazılı vazifeleri yapmayan heyet üyeleri on beş günden üç aya kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır.
Yasak Propaganda:
MADDE 151- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.; Değişik-10.6.1983-2839/49 Md.) Oy verme gününden evvelki günün saat 18.00’inden sonra ve oy verme gününde genel yahut umuma açık yerlerde seçim propagandası için toplantı yahut propaganda yapanlar yahut bu gayeyle yayınlarda bulunanlar yahut ne suretle olursa olsun seçimin sistemini bozabilecek yahut oy vermenin tam bir özgürlükte yapılmasına etki edebilecek mahiyette kelam, yazı yahut sair suretlerle propaganda yapanlar yahut temelsiz şaiyalar çıkaranlar üç aydan altı aya kadar mahpus ve on beş bin liradan yetmiş beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
(Değişik: 25.12.1993 – 3959/9 Md.) Bu Kanunun 58, 60 ve 61 inci hususlarında yazılan yasaklara ters hareket edenler hakkında, altı aydan bir yıla kadar mahpus ve bir milyon liradan beş milyon liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Haksız Oy Temini:
MADDE 152- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/49 Md.) Her kim kendisine yahut diğerine oy yahut tercih işareti verilmesi yahut verilmemesi için bir yahut birkaç seçmene menfaat, sair değerler teklif ve vadeder yahut verir, veya resmi, genel görevler yahut özel hizmet ve menfaatler vait yahut temin ederse, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır. Verilen, vait yahut temin edilen menfaatler seçmenin seyahat, yemek, içki ve nakil masrafları yahut hizmetlerinin mukabili olarak gösterilirse dahi karar birebirdir.
Yukarıda yazılı para, menfaat, vait yahut hizmetleri kabul eden seçmen dahi tıpkı ceza ile cezalandırılır.
Bu fiilleri, tehdit yahut cebir yahut şiddet kullanarak işleyenler hakkında ceza, bir misli artırılarak hükmedilir.
Oy Kullanmaya Pürüz Olmak:
MADDE 153- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/51 Md.) Üstteki hususta yazılı amaçlar için, o hususta yazılı suretlerle seçmenleri toplayanlar ve bir köy yahut bir mahalleden yahut bir meskun mahalden yahut sair yerlerden sandık yerine gelmelerini men edenler hakkında bir yıldan dört yıla kadar mahpus cezası verilir.
Bu fiiller memuriyet nüfuzunun yahut sıfatının yahut rastgele bir kimsenin haiz bulunduğu selahiyetin suistimali suretiyle işlendiği takdirde, verilecek mahpus cezası iki yıldan az olamaz.
Adaylık Kararlarına Karşıt Hareketler ve Propaganda Yapamayacak Olanlar:
MADDE 154- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Özel kanunların adaylık koyma konusunda kabul ettiği temel ve hallere uymaksızın adaylıklarını koyan memurlar ve yargıçlarla, adaylığını koymak için ordudan ayrılma isteğinde bulunmuş ve bu istekleri kabul edilmiş olmasına karşın rastgele bir sebeple misyonundan fiilen ayrılmadan yahut resmi elbisesiyle propaganda yapan yahut bu mahiyette rastgele bir harekette bulunan subaylar, askeri memurlar ve astsubaylar iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Yargıç ve yargıç sınıfından sayılanlarla, askeri şahıslar ve bu Kanunun 62’nci hususunun ikinci fıkrasında yazılı memur ve hizmetlilerin özel kanunlarına nazaran ilan olunan seçimin başlangıç tarihinden oy vermenin sona ermesine kadar bir siyasi parti yahut bağımsız adayların leh yahut aleyhine propaganda yapmaları yahut rastgele bir suretle telkin ve etkide bulunmaları halinde, diğer kanunlarda yazılı ceza kararları gizli kalmak kaydıyla ayrıyeten üç aydan bir yıla kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
63’ncü unsurda yazılı yasaklara uymayanlar altı aydan bir seneye kadar mahpus ve beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Başbakan ve Bakanların Yasaklara Uymamaları:
MADDE 155- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) 64, 65 ve 66’ncı hususlarda yazılı yasaklara uymayanlar üç aydan bir yıla kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Sair Propaganda Hataları:
MADDE 156- Bu Kanunda ayrıyeten ceza kararına bağlanmayan ve kanun kararlarına karşıt olan sair propagandaların failleri hakkında Türk Ceza Kanununun 526’ncı unsurunun birinci fıkrası uygulanır.
Matbua ve İlanların Tahribi:
MADDE 157- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçim propaganda matbualarının, yayınlanmasına yahut ilanına mani olanlar yahut bunları tahrip edenler üç aydan altı aya kadar mahpus cezası ile cezalandırılırlar.
Sandık Nizamı ve Oy Verme İle Ait Cürümler:
MADDE 158- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Sandık başında bu Kanuna nazaran oy verme tarafından kendisine yükletilmiş olan ödevleri ihtara karşın yapmayan seçmenler beşyüz liradan bin liraya kadar hafif para cezasıyla cezalandırılır.
Sandık Başında Müdahale ve İhtara Riayetsizlik:
MADDE 159- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/53 Md.) Oyunu kullandıktan sonra ihtara karşın sandık başından ayrılmayan yahut rastgele bir müdahale, telkin yahut tavsiyede bulunan yahut bunlara teşebbüs eden kimse üç aydan bir yıla kadar mahpus ve üç bin liradan on beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Seçmen Olmayanların Oy Vermesi:
MADDE 160- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.; Değişik: 10.6.1983 -2839/54 Md.) Her kim oy verme sırasında seçme yeterliği olmadığını bildiği halde oy vermeye teşebbüs eder yahut verirse iki yıldan beş yıla kadar mahpus ve beşbin liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezasına mahkum edilir.
(Değişik: 10.6.1983 – 2839/54 Md.) Diğerinin ismini taşıyarak oy vermeye teşebbüs eden yahut veren üç yıldan beş yıla kadar mahpus ve on bin liradan elli bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Bir sandıkta oy verdikten sonra diğer sandıkta da oy vermeye teşebbüs eden yahut veren kimse hakkında da ikinci fıkra kararı uygulanır.
Oy Sandığı Üzerinde Cürümler:
MADDE 161- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.; Değişik: 10.6.1983 -2839/55 Md.) Yoluna karşıt olarak yahut yetkisi olmadığı halde her ne sebep ve gayeyle olursa olsun oy sandığının yerini değiştirenler, yerinden kaldıranlar, oy sandığını açan, çalan yahut tahrip eden yahut içindeki yahut içinden çıkan oy zarflarını alan, çalan yahut değiştiren kimse üç yıldan beş yıla kadar mahpus ve on bin liradan yetmiş beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Bu fiil ve hareketler, cebir yahut şiddet yahut hileyle işlendiği takdirde hükmedilecek ceza bir misli artırılarak hükmolunur.
Siyasi Partilerle Bağımsız Adayların Oy Pusulaları Üzerinde İşlenecek Hatalar:
MADDE 162- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/56 Md.) Siyasi partilerin yahut bağımsız adayların oy pusulalarını yahut seçime müteallik her türlü evrakı zapt yahut imha eden yahut bozan yahut oy verme yerine götürülmelerine yahut dağıtılmalarına mani olanlar bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılırlar.
Bu fiiller cebir yahut şiddet yahut tehdit yahut hile ile yahut içlerinden biri silahlı olan birden fazla kimseler tarafından yahut meskene yahut siyasi parti binalarına her ne suretle olursa olsun girerek işlenirse bu hususta yazılı cezalar bir misli eklenerek hükmolunur.
Bu fiiller resmi sıfatı haiz olanlar tarafından işlendiği takdirde üstteki fıkrada yazılı ceza verilir.
Seçmen ve vazifeliler için seçim suçları
Kurul Lider ve Üyelerinin Seçim İşlerini Bozması:
MADDE 163- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçim şuraları lider ve üyelerinden rastgele biri kanuna karşıt hareketleriyle seçim muamelelerinin yapılmasını ve oy verilmesini kısmen yahut büsbütün imkansız kılar veyahut seçimlerin butlanına bilerek sebebiyet verirse, iki yıldan beş yıla kadar mahpus ve on bin liradan elli bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar.
Bunlar seçim sonuçlarını ilan etmezler, tutanağı asmazlar yahut kanunen vermeye mecbur oldukları tutanak suretlerini vermezlerse birebir ceza ile cezalandırılırlar.
Oy Verme Sonucuna Etki Edecek Haller:
MADDE 164- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/ Md.; Değişik:10.6.1983-2839/57 Md.) 1. Her kim, sandık başında seçmenlerin imzalarını koydukları sandık seçmen listesine gelmeyenler ismine uydurma imza atmak, mühür koymak yahut parmak basmak üzere hileli bir hareket ile sandığa oy atar yahut attırır ise üç yıldan beş yıla kadar mahpus ve on beş bin liradan yetmiş beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
2. Bu fiil sandık lider ve üyeleri ile resmi memurlar tarafından işlendiği takdirde, üstteki fıkrada yazılı cezaya yarısı eklenerek hükmolunur.
3. (Değişik: 10.6.1983 – 2839/57 Md.) Her kim, rastgele bir biçimde seçimin sonucunu tağyir eder yahut ettirir yahut seçim tutanaklarını büsbütün yahut kısmen geçersiz olarak tanzim yahut tahrif eder yahut ettirirse, beş yıldan sekiz yıla kadar ağır mahpus cezasıyla cezalandırılır.
4. Üstteki fıkrada yazılı fiil ve hareketler, şura lider ve üyeleri ve resmi memurlar tarafından işlendiği takdirde haklarında verilecek ceza beş yıldan on yıla kadar ağır mahpustur.
5. Her kim oyunu kullandıktan sonra sandık başında kendisine sürülen özel boyayı silerek yahut yok ederek yahut rastgele bir hal ve surette gözle farkedilemez duruma getirerek tıpkı seçimde ikinci sefer oy kullanır yahut kullanmaya teşebbüs ederse, altı aydan iki yıla kadar mahpus ve iki bin beşyüz liradan yirmi beş bin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır. Bu fıkrada kelamı edilen özel boyayı ilçe seçim konseyi başkanlığından teslim aldıktan sonra bu boyayı taammüden yok yahut imha eden yahut oyunu kullanan seçmenin belirlenen uzvuna bu boyayı hiç sürmeyen yahut bu özel boyadan diğerini süren sandık konseyi lider ve üyelerine yahut seçmenleri ya da sandık konseyi lider ve üyelerini bu fıkrada yazılı fiilleri işlemeye rastgele bir surette icbar eden kimselere, bu fıkrada yazılı ceza üçte birden yarıya kadar artırılarak hükmolunur.
Her kim, heyetleri, üçüncü fıkrada yazılı fiilleri işlemeye, rastgele bir suretle icbar ederse üçüncü fıkrada yazılı ceza üçte birden yarıya kadar artırılarak hükmolunur.
Eğer bu fiil şura mensuplarına rastgele bir suretle menfaat temini yahut vaadi suretiyle meydana gelmiş ise, şura mensuplarıyla menfaat temin yahut vaadedenler hakkında dördüncü fıkrada yazılı ceza üçte birden yarısına kadar eklenerek hükmolunur.
İtirazları ve Şikayetleri Kabul Etmemek:
MADDE 165- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Bu Kanunla kendilerine şikayet ve itiraz yetkisi tanınanların bu yoldaki müracaatlarını tutanağa geçirmeye mecbur oldukları ahvalde tutanağa geçirmeyi reddeden şura lider ve üyeleri bir aydan bir yıla kadar mahpus ve bin liradan beşbin liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Kötü Niyetle İtiraz:
MADDE 166- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) Seçim sonunda seçilenlere verilen tutanaklara yahut seçilenlerin yeterliliğine makbul bir sebep olmaksızın ve berbat niyetle itiraz edenler üç aydan altı aya kadar mahpus ve beş bin liradan yirmi bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Kötü Niyetle Şikayet:
MADDE 167- Oy vermenin yolunda cereyanını yahut seçim şuralarının görevlerini selametle görmelerini veya sayım sonuçlarını geciktirmek üzere makus niyetle şikayet ve itirazda bulunanlar hakkında üstteki husus kararı uygulanır.
Çeşitli Kararlar:
MADDE 168- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/58 Md.) Heyetlerce düzenlenen ve oy verme ve seçim sonuçlarını gösteren tutanakların asılı suretlerini yırtan, bozan, kaldıran kimse hakkında altı aydan bir yıla kadar mahpus cezası verilir.
Resmi Makamların Bildirilerine Karşı İşlenen Hatalar:
MADDE 169- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/59 Md.) Her kim, seçim muamelelerine ilişkin olmak üzere mercileri tarafından yayınlanan beyanname ve bildirilerin ilan ve asılmasına mani olur yahut bunları yırtar yahut bozar yahut kaldırırsa üç aydan altı aya kadar mahpus cezasıyla cezalandırılır.
İçki Yasağına Muhalif Hareketler:
MADDE 170- (Değişik: 10.6.1983 – 2839/60 Md.) Oy verme günü, oy verme süresince, umuma açık yerlerde ispirtolu içki verenler, satanlar yahut içenler yahut rastgele bir suretle açık yahut kapalı şişelerde ispirtolu içki satanlar yahut alanlar üç aydan altı aya kadar mahpus cezasıyla cezalandırılırlar.
Silah Taşıyanlar:
MADDE 171- (Değişik: 17.5.1979 – 2234/1 Md.) 79 uncu hususun koyduğu silah taşıma yasağına alışılmamış hareket edenler hakkında 6136 sayılı Kanun kararları mahfuz kalmak kuralıyla iki bin beşyüz liradan on bin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Kovuşturma Yöntemlerine Ters Hareket:
MADDE 172- Kovuşturma ve soruşturma tarzlarını gösteren unsurdaki yasaklara ters hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar mahpus cezası hükmolunur.