T24 Haber Merkezi
Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) kapatılması istemiyle açılan davanın iddianamesinde hakkında ‘siyasi yasak’ talep edilen HDP’li Sırrı Süreyya Başkan, Anayasa Mahkemesi’ne verdiği yazılı savunmasında, “Siyaset yasağı bana işlemez; Kürt olmayı, solcu olmayı, daha insani bir gelecek hayal etmeyi elimden hangi yasak alabilir!” sözünü kullandı. Lider, “Söylediğimiz her şey gerçek lakin inanan yok. Büyük heyetinizden istirhamım, bana siyaset yasağı getirdikten sonra, sizin önünüze bu manasız işleri getirenlere ‘Bakın Allah’ın ismini veriyoruz. Bu son olsun. Lütfen!.. Lütfen!..’ demenizdir.” değerlendirmesini yaptı.
Lider, hakkında ‘siyaset yapma yasağı’ talebinde bulunana iddianameyi hazırlayanların ‘siyaset’ kavramından başlangıç seviyesinde bile bilgisi olmadığını belirterek, “Hal bu türlü olunca, bana neyin yasaklanacağı boşlukta kalıyor. Hayat varsa siyaset vardır; hayat siyaset üzredir ve ölünce biter lakin. Bu prestijle “siyaset yapma!” demekle “yaşama!” demek tıpkı şeydir. düşüncesini lisana getirdi.
Başkan’ın 2 Aralık’ta verdiği yazılı savunması şöyle:
“Affedersiniz fakat hakkımda “Siyaset Yapma Yasağı” talebinde bulunan iddianameyi hazırlayanların “Siyaset” kavramından, başlangıç seviyesinde bile bilgisi olduğunu düşünmüyorum. Hal bu türlü olunca, bana neyin yasaklanacağı boşlukta kalıyor. “Bilenin bilmeyene borcu vardır!” düsturunca bildiklerimi aktarmayı bir yurttaşlık borcu olarak görüyorum. Cezaevine yatay geçiş yapana kadar Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde ‘Siyaset’ okumuş ve üç periyot milletvekilliği yapmış birisi olarak buna ruhsatım olduğunu düşünüyorum.
Hazırlayan kurumu tahfif ya da ilzam etmek üzere bir fikrim yok. Üstelik bu baş karışıklığı yalnızca yargıya has bir durum da değil. Bu gözler neler gördü. 2012 yılında, 24. Periyot TBMM’de oluşturulan Yeni Anayasa Yazım Komisyonu’nda partimi temsil etmekteydim. İktidar partisinin bir üyesi, Yeni Anayasa’da “Temel Haklar” görüşülürken yaptığım bir teklife “Lütfen burada siyaset yapmayalım” demişti. Tutanakları durmaktadır.
Toplumsal kavram hafızamızda da “Siyaset Yapma Yasağı” bahsinde mümtaz(!) örnekler vardır. “Okulda, kışlada ve mescitte siyaset olmaz!” yasağını kesinlikle duymuşsunuzdur. Meğer hayat o denli mi? En çok bu üç yerde siyaset yapılır.
“Muktedirlerin önerdikleri yasak, buralarda mazlumların siyaset yapmasına dönüktür”
Muktedirlerin önerdikleri yasak, buralarda mazlumların siyaset yapmasına dönüktür. Kendileri bakırını çıkarana kadar daima bu alanlarda siyaset yaptılar.
“Yaşadığımız kainatta ‘siyasi’ olmayan bir tek alan olmuş olsaydı şayet bu talep matah bir şey sayılabilirdi”
Yaşadığımız kainatta ‘siyasi’ olmayan bir tek alan olmuş olsaydı şayet bu talep matah bir şey sayılabilirdi; yoktur!
Misal, meskenden çıktınız ve bir yere gideceksiniz diyelim. Toplu taşımayla mı yoksa özel araçla mı ya da bisikletle mi gideceğinize karar vermek hayli kıymetli bir siyasi harekettir. Yeme alışkanlıklarınızdan tutun da sevişme tercihlerinize kadar her şey siyasaldır ve yadırganacak bir şey değildir. Hele hele yasaklanacak bir şey hiç değildir.
“Hayat varsa siyaset vardır; hayat siyaset üzredir ve ölünce biter ancak”
Hayat varsa siyaset vardır; hayat siyaset üzredir ve ölünce biter fakat. Bu prestijle “siyaset yapma!” demekle “yaşama!” demek birebir şeydir. Toplumsal tarihimize bir bakalım. Yaygın yanlış, siyaseti sadece ‘siyasetçi’nin yapabileceğini sanmaktır. 1960’larda ve 70’lerde, görünürde, Türkiye’de Demirel, Ecevit, Erbakan ve Türkeş siyaset yaptılar. Gerçekte o denli midir? Değildir natürel ki! Anadolu’nun bağrından kopup gelen milyonlar kentlerin kıyısına iliştiler. Yalnızca kendi hayatlarını değil, kentleri, Türkiye’nin iktisadını, sosyolojisini, zirveden tırnağa değiştirecek bir selin damlaları oldular. Ülkeyi onların fiilleri değiştirdi. Asıl siyaseti onlar yaptılar.
Ülkeyi, ülkenin yazgısını, kendi mukadderatlarını zirveden tırnağa değiştirdiler fakat kırılgandılar. Kendilerine inançları yoktu. Kendileri üzere olanlardan da kopuktular. Birçoklarını birbirine Orhan Gencebay, İbrahim Tatlıses, Ferdi Tayfur ve Müslüm Gürses bağladı. Kendilerine düşmanca davranıldığını düşündükleri, güç yetiremeyeceklerini düşündükleri kentte, minibüslerde, bu müzikçilerin nağmeleri eşliğinde, yalnız olmadıklarını idrak ettiler.
Muhtemelen bu müzikçiler farkında değillerdi fakat periyodun en müessir siyasi aktörleri ortasındaydılar. Başka yanda da Yılmaz Güney, Zülfü Livaneli, Yaşar Kemal, Şivan Perwer ve kaçları vardı. Zihinlerdeki tarife uyan bir siyaset yapmıyorlardı. Ancak kentlerin kıyısına ilişenlerin bir kısmı da onlarla tanış oldular. Hiç bir okulun ya da partinin başaramayacağı çoklukta insanı etkilediler.
Yalnızca bu beşerlerle sonlu tutmak eksik olur. Simaviler, Ilıcaklar, TÜSİAD, savcılar, yargıçlar, generaller, hatta albaylar, yüzbaşılar, Türkiye’nin olduğu üzere olmasında Demirel’den, Ecevit’ten çok daha tesirli olarak, bu bölümlerin yanında ya da karşısında konuşlanarak ‘siyaset’in mütehakkim aktörleri olduklarını gösterdiler.
“Yasak koyanların ise esamesi okunmuyor.”
Gülünçlük ve ahmaklık tarihseldir. O günün iddianame yazdırıcıları da olanı biteni; büyük kırılmayı ve büyük dönüşümü kavramaktan uzak oldukları için, siyaset yapma yasağını Demirel, Ecevit, Türkeş ve Erbakan’a uyguladılar. Yaptılar da n’oldu? Hepsi sırasıyla iktidar oldular. Yasak koyanların ise esamesi okunmuyor.
Bilinmelidir ki beşerler, dünyayı kendileri için daha yeterli olacak bir formda dönüştürmeye karar vermişlerse, önlerine çıkardığınız pürüzlerin hiçbir kararı olmaz. Değerli vaktinizi almayayım, sineması süratle ileri gerçek saralım. Kentlerin kıyısındaki gecekonduların yerinde artık devasa plazalar yükseliyor.
O gecekondulular hayatlarını yoluna koydular, çocuklarını okuttular. Büyük çoğunluğu muhafazakâr partilere oy veren, muhafazakâr olarak etiketlenen o milyonlar, yalnızca oğullarını değil, kızlarını da üniversiteye yolladılar. “Aman başına olmadık işler gelmesin, kapatayım eve” demediler, akranları erkeklerle birlikte okumak üzere yolladılar. Daha doğrusu yollamak istediler. Başları örtülü diye üniversite kapısından içeri sokulmadı o kızlar.
Türkiye’nin istikametini kendisinin belirlemesi gerektiğini vehmeden, kendisinin belirlediğini zanneden müstekbir zevatın üstünden buldozer üzere geçenler, bu kere, o genç bayanlar oldu. Hiçbiri siyasetçi değildi fakat siyaseti onlar yaptılar. Türkiye’yi onlar değiştirdiler.
Bütün bu olan biteni ve aktörlerini onayladığım sonucu çıkmasın. Doğrusuyla yanlışıyla, geçtiğimiz elli yılda Türkiye’yi onların değiştirdiğini, siyaseti onların yaptığını söylüyorum. Siyaset yasağı koymakla benim elimden alacağınız özgürlükler nelerse, o haklarını hiç kullanmadan, ülkenin bütün siyasetçilerinden daha müessir oldular Türkiye’nin yazgısının üzerinde, buna işaret ediyorum.
Günümüzde beşerler, müziklerle birbirlerini bulmuyorlar. Artık gereksinimleri da yok! WhatsApp’ları, Twitter’ları var. Bir saniyeden daha kısa bir müddette, yeryüzünde kendisi üzere düşünen milyarlarca beşere ulaşabiliyorlar; fikirlerini, hareketlerini ulaştırabiliyorlar.
“Alfabenin değişik harflerine sıkıştırılmaya çalışılan bu jenerasyonlar, diğer türlü bir Türkiye istiyorlar”
“Savunmakta olduğum fikirlerim birinci uç vermeye başladığından beri binlerce benzerim üzere ‘yasaklı’yım ben”
Bu büyük öyküde bir nokta, bir virgül kadar bile kararları olmayan birileri, kendi tuhaf gündemlerine kendileri esir olmuş bir halde, herkesin de kendi gündemlerine esir olduğunu zannederek, baş edemediklerine siyaset yasağı istiyorlar. Kendi hesabıma söyleyeyim, bana işlemez! Zira şu anda savunmakta olduğum kanılarım birinci uç vermeye başladığından beri binlerce benzerim üzere ‘yasaklı’yım ben.
“Zaten yasaklanmış ya da yüksek bedellere bağlanmış olan siyaseti yapıyorum ve âlâsını yapacağım”
Ne yaptıysam, ne söylediysem bir bedeli olduğunu bilerek yaptım söyledim. Bedeline katlananlar dünyanın en özgür insanlarıdır. Yani, esasen yasaklanmış ya da yüksek bedellere bağlanmış olan siyaseti, yapmayacağım manasına gelmiyor. Yapıyorum ve âlâsını yapacağım. Öbür türlüsü eşya ve tabiatının ortasına fitne sokmaya girer ki haya ederim.
Rosa Parks, beyazlar bindiği için kalkması gereken otobüs koltuğundan kalkmadı. Tutukladılar. Bunun üzerine başlayan otobüs boykotu 13 ay sürdü. Sonunda kanunlar değişti, siyahların hayatı değişti. Daha doğrusu, siyahların hayatını değiştirecek büyük değişimin birinci adımı gerçekleşmiş oldu. Parks senatör falan değildi, rastgele bir partide vazifeli de değildi. Bütün partilerdeki bütün temsilcilerden, hatta ABD Liderinden daha müessir oldu ABD’nin geleceğinde.
Muhammed Buazizi, hepi topu 26 bahar görmüşken 17 Aralık 2010’de kendisini yaktı. Tunuslu bir seyyar satıcıydı. Ekmek teknesi olan el arabası elinden alınırken onurunu da almaya çalışmışlardı. Kabullenemedi. Öfkesini zalimlere de yöneltmedi. Vücudunu tutuşturdu. Bin yıl sürecekmiş üzere görünen Orta Doğu’daki yozlaşmış rejimler ateş topuna döndü, domino taşları üzere yıkıldılar. Burnundan kıl aldırmayan, zalimlikleriyle nam salmış siyasetçiler saklanacak delik aradılar. Buazizi de siyasetçi değildi, koskoca bir siyaset esnafı neslinin tasfiyesini tetikledi. Temel müessir siyaset, onun yaptığıydı.
“Kürt siyasetinin var ettiği bir hareket değil, Kürtlerin var ettiği bir harekettir”
Mesela Kürt hareketi Kürt siyasetinin var ettiği bir hareket değil, Kürtlerin var ettiği bir harekettir. TBMM’de oturan vekilleri olmasa da, o siyasi hareket daima var olacak. Lisanı, kimliği, onuru rencide edilenlerin bu ve gibisi kederleri çözülmeden de yasakla falan ortadan kalkmayacaktır.
“Kürt olmayı, solcu olmayı, daha adil ve insani bir gelecek hayal etmeyi ise benim elimden hangi yasak alabilir?”
Benim açımdan Kürtlerin yahut Türkiye’nin solcularının yahut daha adil ve insani bir gelecek hayal edenlerin vekili olmak hiçbir vakit cazip olmadı. Bihakkın aslı olmayı; Kürt olmayı, solcu olmayı, daha adil ve insani bir gelecek hayal etmeyi ise benim elimden hangi yasak alabilir?
Sonuç ve istem
Neyi yasaklayacaksınız, yasağınız ne işe yarayacak, bilemedim. Sizlerin de sizi beyhude işlerle meşgul ettiklerinin farkında olduğunuzu zannediyorum. Bizler Cassandra’nın akıbetine benzeri bir halin içindeyiz. Söylediğimiz her şey yanlışsız lakin inanan yok. Sizi bu işlerle meşgul edenlere “beyhude uğraşıyorsunuz” dersem, beni dinlemezler lakin sizi tahminen ciddiye alırlar. Şanlı heyetinizden istirhamım, bana siyaset yasağı getirdikten sonra, sizin önünüze bu manasız işleri getirenlere “Bakın Allah’ın ismini veriyoruz. Bu son olsun. Lütfen!.. Lütfen!..” demenizdir.”