Koalisyon hükümetinin Türkiye’yi nasıl etkileyeceğini yorumlayan, 1993-1996 yılları ortasında koalisyon hükümetinin başbakanı olarak vazife yapan Tansu Çiller, “Koalisyonlar darbelerden beterdir, boşu boşuna siyasi manşet olsun diye bunu söylemem” dedi.
A Para’nın düzenlediği Güçlü Türkiye’nin Güçlü Bayanları Tepesi’nde Siyasette Bayan oturumuna konuk olan Çiller, 6 muhalefet partisinin güçlendirilmiş parlamenter sistem deklarasyonuna ait değerlendirmelerde bulunurken, koalisyon ihtimallerini de kıymetlendirdi. “Koalisyon hükümetleri darbelerden beterdir” diyen Çiller, iktisadın, çok partili koalisyonlar devrinde, darbelerin verdiği ziyandan daha fazla etkilendiğini örnekleriyle ortaya koydu. Çiller, “Türkiye’nin darbeler devrinde büyümesi yüzde 3.1’dir. Tek parti iktidarları devrinde ise yüzde 6’nın üzerinde. Koalisyonlara geldiğimizde ise yalnızca 2 koalisyon periyodunda biri merhum Süleyman Demirel’in başkası ise benim ve merhum Necmettin Erbakan’ın başbakanlığındaki koalisyonlar başarılı olmuşuz. Biz yüzde 7.8’i yakalamışız. Bütün bunların ortalaması da yüzde 3.4 oluyor. Darbeler devrinde 3.1, koalisyonlar en başarılarıyla birlikte 3.4. Başarılı koalisyonları da çıkardığımız vakit ortalama yüzde 2.6’dır. Koalisyonlar darbelerden beterdir” biçiminde konuştu.
“40 milyar dolarlık proje engellendi”
Çiller, “Bir koalisyonun başbakanı olmuştum. Bozulan Türkiye’nin iktisadını düzeltecek başımda çok özel bir proje vardı. 40 milyar dolar kazandıracak bir projeydi. Türkiye’nin borcu 20 milyar dolar civarındaydı. Büyük bir kriz geliyordu. O vakitler telefonlar yeni çıkmıştı. Ben ‘telefonun bir kısmını satalım’ dedim. Daha sonra aslında herkes PTT’yi satmaya başladı. 40 milyar dolar üzere büyük bir para geldi önümüze, derdim krizi önlemekti. Bu projeyi masanın üzerine koydum, koalisyon hükümeti olarak bunu yapalım diyorum. Bunu koalisyondan bir bakan muhalefetle birlikte o vakit Anayasa Mahkemesi’ne götürdü ve bunu reddettiler. Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü‘ydü. Ona karşın kendi partisinden dışişleri bakanı bunu engelledi. Bunu çıkarabilmek için Meclis’te kaç gece sabahladım fakat iptal ettiler. Münasebet ise ‘Türkiye’nin bağımsızlığını tehdit altına almak” dedi.
“PTT’nin T’si 5 milyara satıldı”
Koalisyonlar bittikten sonra PTT’nin T’si 5 milyara yok değerine satıldığını ve bu paranın Türkiye’ye yetmediğini belirten Çiller, “Biz onu o sırada yapsaydık, yalnızca terör gayretinde başarılı olmayacaktım. Türkiye’nin o krizden 5 Nisan kararlarını yaşamadan çıkarabilecek, iktisatta sorun duymayacaktık” diye konuştu.
“Dönemin dışişleri bakanı ‘Bu karar sağa yarardı’ dedi”
Çiller, koalisyondan sonra bahsettiği devrin dışişleri bakanıyla ortasında gerçekleşen bir diyaloğu anlattı:
“Bir gün ‘Neden muhalefetle birlik olup bunu engellediniz’ diye sordum. ‘Benim size karşı bir hasımlığım olmaz. Ben sol bir partinin mensubuyum ancak bu karar bize yaramazdı. Bu karar sağa faydaydı.
AYM süreci
“Türk Telekom 2006-2021 tarihleri ortasında devlete toplam 15,6 milyar dolar gelir sağladı”
“Köşe müellifi Ali Saydam dün kaleme aldığı yazısında Türk Telekom’un özelleştirilme bedelinin, halka arzı ve temettü gelirleri de hesaba katıldığında 2006-2021 tarihleri ortasında devlete toplam 15,6 milyar dolar gelir sağladığını belirtti.
“Bu 15,6 milyar doların açılımını da değinen Saydam, “Türk Telekom’un yüzde 55 payı, yüzde 20’si peşin ve kalanı 5 yıl vade (yıllık LIBOR + 2,5 faiz) olmak üzere 6,55 milyar dolar bedel karşılığı özelleştirilmiş. Ojer Telekomünikasyon A.Ş.’nin pay satışına ilişkin bakiyeyi erken ödeyerek borcunun tamamını kapatmasıyla 2005-2007 devrinde devletin kasasına 7,06 milyar dolar girmiş.
“Özelleştirmeden sonra, 2008 yılında, devletin Türk Telekom’da kalan yüzde 45 payından yüzde 15’lik kısmı halka arz etmesiyle Hazine’ye bu sefer de 1,7 milyar dolar nakit girişi olmuş. Türk Telekom’un temettü gelirleri öteki ortaklar üzere payı oranında Hazine’ye ödenmiş.
“Hazine, Türk Telekom’dan 2006-2021 tarihleri ortasında toplam 6,9 milyar dolar almış. Bundan sonrası için de TVF’nin, demode bir kamu kuruluşu üzere, Türk Telekom paylarının tamamını ebediyen elinde tutmayacağını anlıyoruz Nereden mi? TVF’nin ‘varlık sebebi’nden Bilindiği üzere TVF’nin emeli, bünyesindeki varlıkların pahasını en üst düzeye çıkarmak, yurt içindeki stratejik yatırımlara sermaye sağlamak, Türkiye’deki şirketlerden bölgesel ve global önderler çıkmasına takviye olmak, finansal piyasaların güzelleşmesine katkıda bulunmak halinde tanımlanmaktadır.
“Türk Telekom, özelleştirme sonrası kıymetli bir yapısal dönüşümden geçmiş ve gelir çeşitlendirmesini tamamlamıştır. Zati özelleştirmede hedeflenen en değerli maksatlardan biri de bu yapısal dönüşümün tamamlanmasıydı. 2005 yılında gelirlerinin yüzde 83’ünü Sabit Ses kolundan üreten Türk Telekom’un 2021 sonu prestijiyle satış gelirleri yüklü olarak Taşınabilir (yüzde 34), Sabit Genişbant (yüzde 31), Sabit Ses (yüzde 8) ve Kurumsal Data (yüzde 7) segmentlerinden oluşmuş. Yani, telekom dalı oyuncuları ortasında gelir ve abone dağılımı bakımından sağlıklı ve güçlü bir durumundaki yüksek teknoloji şirketine dönüşmüş.” (İHA)
