TBMM Lideri Mustafa Şentop, “Mevcut durumda bizler, Afganistan’a rasyonel ve sağduyulu yaklaşmak ve buradaki yeni realiteyi görmek durumundayız. Taliban, ülkeyi büsbütün ele geçirdi ve Afganistan’ın hakim kümesi olarak ülkeyi yönetme gücünü elinde bulunduruyor.” değerlendirmesini yaptı.
Şentop, İtalya’nın önde gelen haber ajansları ANSA ve Nova’ya başka farklı röportaj vererek, milletlerarası gündemdeki bahisleri kıymetlendirdi.
ANSA’ya verdiği demecinde, Afganistan’la ilgili bir soru üzerine TBMM Lideri Şentop, “Bu noktada milletlerarası toplumun, idarede kimin olduğuna bakmadan Afgan halkıyla dayanışma göstermesi gerekiyor. Afganistan’da derin bir insani ve ekonomik kriz var ve odaklanmamız gereken temel nokta burasıdır.” sözünü kullandı.
Şentop, “Mevcut durumda bizler, Afganistan’a rasyonel ve sağduyulu yaklaşmak ve buradaki yeni realiteyi görmek durumundayız. Taliban, ülkeyi büsbütün ele geçirdi ve Afganistan’ın hakim kümesi olarak ülkeyi yönetme gücünü elinde bulunduruyor.” değerlendirmesini yaptı.
ANSA’nın Libya ilgili sorusu üzerine Şentop, şunları söyledi:
“Libya’da seçimlerin planlandığı üzere 24 Aralık’ta yapılmasını destekliyor ve önemsiyoruz. Seçimlerin inançlı ve istikrarlı bir ortamda düzenlenebilmesi için Ulusal Birlik Hükümetinin yetkilerini, ülke genelinde pürüzlerle müsabakadan kullanabilmesi gerekmektedir. Gelecek hükümetten beklentimiz de çok açıktır; Libya’nın egemenliği, toprak bütünlüğü ve siyasi birliği korunmalı, ülkede sistem sağlanmalıdır.”
Türkiye-İtalya bağlarında geçen nisanda Başbakan Mario Draghi’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için kullandığı sözlerin ve bunun tesirinin sorulduğu Şentop, şu tabirleri kullandı:
“Maalesef Avrupa Birliği idaresinin yaptığı değerli bir protokol yanılgısının akabinde Mario Draghi’nin bu türlü bir söz kullanması çok bahtsızdı ve temelsizdi. Tekrar de bu krizi geride bırakmak için kimi olumlu gelişmeler de yaşanmıştır. Sayın Cumhurbaşkanımız ile Başbakan Draghi son olarak 8 Eylül’de bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiş ve ülkelerimiz ortasındaki üst seviye temasların devam ettirilmesi tarafındaki irade ortaya konmuştur.
Bugün, İtalya ve Türkiye, stratejik iştirake sahip dost ve müttefiklerdir. İtalya’nın ülkemizin AB üyelik sürecine ve Türkiye-AB bağlantılarının geliştirilmesine yönelik verdiği takviyeden memnuniyet duyuyorum. Ayrıyeten iki ülkenin önünde büyük ekonomik fırsatlar bulunuyor. 2021 yılının birinci 7 ayındaki ikili ticaretimizin, salgın öncesindeki seviyeyi aşması bize bu hususta umut vermektedir.”
Türkiye – İtalya ilişkileri
TBMM Lideri Şentop, Nova ajansına verdiği demecinde de Türkiye-İtalya bağlantılarına yönelik, şunları kaydetti:
“Bugün baktığımızda da İtalya ve Türkiye, stratejik iştirake sahip dost ve müttefiklerdir. Mevcut stratejik ortaklığımızı ve ikili, bölgesel ve global bahislerdeki çok istikametli iş birliğimizi geliştirmeye değer veriyoruz ve parlamenter düzeyde iş birliğini geliştirmek için uğraş gösteriyoruz. Parlamentolarımızın Dışişleri komitelerinin da çok yakın bir bağ içinde olduğunu biliyorum ve bu münasebetin artarak devam ettirilmesinin yararlı olacağını düşünüyorum.”
İtalya ile olan ekonomik ilgilere de başka bir parantez açmak gerektiğini lisana getiren Şentop, “Salgın öncesinde ikili ticaret hacmimiz 20 milyar dolar civarındaydı ve İtalya, bizim için değerli bir ortak. Geçtiğimiz yıl, 977 milyon dolarlık yatırım yapan İtalyan yatırımcılar, ülkemize en fazla direkt yatırım yapan yatırımcılar olmuştur. Bu durum, Türkiye’nin İtalyan yatırımcılara sağladığı fırsatları birinci elden göstermektedir. Yatırımcıları teşvik etmek için salgın öncesinde sağlanan birçok fırsat bundan sonra da İtalyan yatırımcılara sağlanmaya devam edecek.” diye konuştu.
“Bildiriye şerh düştük”
G20’de “İnsanlar” başlığının, toplantının temalarından birisi olmasına karşın kabul edilmesi öngörülen deklarasyonda, göçle ilgili hiçbir vurgu olmadığına dikkati çeken Şentop, “Bu yüzden Türkiye olarak, böylesine kıymetli bir hususun deklarasyonda olması gerektiğini düşünerek metne bir şerh düştük. Şerhimizde de sığınmacı krizi konusunda milletlerarası toplumun daha fazla sorumluluk alması gerektiğini, bu yükün yalnızca komşu ülkelere bırakılamayacağını belirttik.” tabirini kullandı.
Afganistan
Şentop, Afganistan ile ilgili olarak “Bu noktada, memleketler arası toplumun beklentisi de toplumun tüm farklı kesitlerinin temsil edildiği ve farklı seslerin duyulabildiği bir idarenin ihdas edilmesidir. Türkiye de başından beri, Afganistan’da kapsayıcı bir anlayışla hükümet kurulmasını desteklemiş; kurulacak hükümete tüm Afganların aidiyet hissetmesi gerektiğini belirtmiştir. Biz Türkiye olarak, geçmişte olduğu üzere gelecekte de Afgan halkının yanında olmaya devam edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
TBMM Lideri Şentop, Afganistan’da insani kriz yaşandığını münasebetiyle insanların burayı terk etmesinin görece anlaşılır bir durum olduğunu kaydetti.
“Göçün siyaset üstündeki derin tesirleri de Avrupa ülkelerinde yakinen hissedilmektedir”
Türkiye’nin 4 milyona yakın sığınmacıyla son 7 yıldır dünyada en fazla sığınmacıya muhafaza sağlayan ülke pozisyonunda olduğuna değinen Şentop, “2016’dan sonra Suriye’deki askeri varlığımızın en kıymetli sebeplerinden biri, terör koridorunu engellemenin yanında buradaki güvenlik ortamını tesis ederek sistemsiz göçü durdurmaktı. Artık de Afganistan-İran çizgisinden gelen göç dalgasının denetim altında tutulması gerekiyor.” tabirini kullandı.
Göç konusunun Avrupa’daki tesirlerine ait Şentop, şöyle devam eti:
“Göç, yalnızca ekonomik ve toplumsal boyutları olan bir sıkıntı değildir. Göçün siyaset üstündeki derin tesirleri de Avrupa ülkelerinde yakinen hissedilmektedir. Bilhassa Orta Doğu ve Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya yaşanan sistemsiz göç akınları ayrımcılık, yabancı düşmanlığı ve İslam düşmanlığının yükselmesine neden olmaktadır. Bu durum, çok sağ ve popülist partiler tarafından da ülkelerin demokratik ve özgürlükçü işleyişlerini tehdit edecek halde istismar edilmektedir.”
Türkiye’nin iklim değişikliğiyle gayreti
İklim değişikliğinin en sıcak ve acil tahlil gereken bahis olduğunu vurgulayan Şentop, Türkiye’nin üzerine düşeni yaptığını kaydetti.
Paris İklim Muahedesi’nin bu ay için TBMM’de onayladığına dikkati çeken Şentop, şu değerlendirmede bulundu:
“Böylece Türkiye de iklim değişikliği konusunda en kıymetli muahede olan Paris Muahedesi’nin bir modülü olacaktır. Şunun da altını çizmem gerekiyor; Türkiye aslında muahede çerçevesindeki taahhütlerini yerine getiriyordu. Öteki yandan iklim değişikliğiyle ilgili ulusal planlarımız da işlemekte. Ayrıyeten Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’na ahenk için gereken aksiyon planını hazırlayıp devreye aldık. Biz tüm bunları yapmak zorundayız. Zira ülkelerimizin de içerisinde yer aldığı Akdeniz Havzası, global iklim değişikliğine karşı yerkürenin en hassas bölgelerinden birisidir.
Türkiye, iklim değişikliği ile çaba kapsamında bütün gerekli adımları atacaktır. Karbon salınımının minimize edilmesi, 2050’deki maksada ulaşılması hatta bu istikamette örnek bir ülke haline gelinmesi TBMM’nin ana gayesidir. İlgili kurumlarımız da titiz çalışmalarına, şimdiki gelişmeleri takip ederek devam etmektedir.”
