TÜİK ve AB İstatistik Ofisi Eurostat’ın açıkladığı fiyat seviyesi endeksi dataları üzerinden yapılan değerlendirmeye nazaran Avrupa’da araç fiyatlarının en değerli olduğu ülke Türkiye.
Türkiye, euro bazında Avrupa’da araç fiyatlarının en değerli olduğu ülke haline geldi. 2022 yılında 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 euro karşılığı satın alınan bir aracın Türkiye fiyatı 144 euro oldu.
Kişisel ulaşım araçları fiyat seviye endeksine nazaran 2022’de en kıymetli ülke 144 puan ile Türkiye oldu. Akabinde 132 ile Danimarka, 120 ile İzlanda ve 114 puan ile Hollanda geliyor.
Euronews’te yer alan habere nazaran, 27 AB ülkesinin ortalaması 100 olduğunda en ucuz araç fiyatı 87 puan ile Polonya’da. Slovakya ve Kuzey Makedonya’da bu paha 89 oldu. Şahsî ulaşım araçları fiyat seviye endeksi öbür birtakım ülkelerde şöyle: Norveç 110, Fransa 102, İtalya 100, Almanya 99, İspanya 98 ve Yunanistan 93.
Öte yandan bu hesaplama ülkelerdeki ortalama maaş, minimum fiyat yahut kişi başına düşen ulusal gelir üzere bedelleri yansıtmıyor. Türkiye’de 144 euroya satın alınan bir araç Almanya’da 99 euroya alınıyor. Lakin Almanya’daki bir kişinin aylık çıkarı yahut bu ülkedeki kişi başına düşen ulusal gelir Türkiye’ye oranla daha yüksek.
2003-2022 ortasındaki son 20 yılda Türkiye’de araç fiyatları 2009 yılı haricinde daima AB genelinden değerli oldu. 2009’da AB’de bir aracın fiyatı 100 euro iken Türkiye fiyatı 97 euro olmuştu.
Son 20 yılda Avrupa ülkelerindeki araç fiyatları incelendiğinde Türkiye 2022’de birinci sefer tepeye çıktı. 2000’li yılların başında Türkiye üst sıralarda yer almasına karşın sonradan daha aşağılara gerilemişti.
Öte yandan 2022’deki rekor artış dikkat çekiyor. 2021’de AB genelinde 100 euro olan aracın fiyatı Türkiye’de 100,6 euro iken 2022’de 143,9 euro oldu. Bu da son bir yılda yüzde 43 artış demek.
2023’ün birinci beş ayı prestijiyle motorlu taşıt araçları ÖTV geliri 125,1 milyar TL oldu. Bu tahsil edilen ölçü. Tahakkuk eden ise 128,7 milyar.
Hükümetin bütçe planına nazaran yıl sonundaki maksat 203,6 milyar TL gelir. Mayıs ayı prestijiyle bütçe gayesinin yüzde 61,5’i gerçekleşti. Gelirlerin bu türlü devam etmesi durumunda yaz ayları bitmeden bütçe gayesi gerçekleşecek.
Son yıllardaki rekor enflasyon sebebiyle yıllar ortasında TL bazında kıyas çok gerçekçi değil. Dolar bazında araçlardan toplanan ÖTV gelirine bakıldığında 2023 rekora hamile üzere görünüyor.
Hükümet motorlu taşıtlardan 2022 yılında 10,1 milyar dolar ÖTV geliri elde etmişti. Bu sene birinci beş ayda 6,3 milyar dolar toplandı. 2023 şimdiden son 10 yıldaki birçok yılın toplamını geçmiş durumda.
TÜİK’e nazaran Ocak-Mayıs 2023 periyodunda 224 bin aracın trafiğe kaydı yapıldı.