Tina Turner hayranlığımı pek az arkadaşım bilir. Vaktinde karaoke partilerinde Tina Turner kılığına girip, onun üzere dans etmeye çalışmışlığım dahi vardır. 44 yaşında “babaanne” lakabı almış olsa da ne babaanne olabilecek bir yaştaydı, ne de güçte. Hatta çok yakın bir vakit evvel İclal Aydın’la kendi ortamızda bunu konuşmuştuk; “45 yaşında Tina Turner’a babaanne dediklerinde o vakit garibimize gitmiyordu lakin artık kendi yaşlarımızdan bakınca babaanne olmak için amma da gençmiş, bayana haksızlık etmişler.” demişti İco.
Son derece makus geçirdiğim bir günün sonunda Tina’nın vefatı bende daha büyük bir hüzne yol açtı sanırım. Sonraki gün akacağını bildiğim gözyaşlarım için bir rulo tuvalet kağıdını hazırladım, bilgisayarı yatağa aldım, tam bir depresyon günü üzere Tina Turner’ın hayatını bahis alan 1993 üretimi Tina: What’s Love Got To Do With It sinemasını bir kez daha izledim. İnanılmaz bir hayat kıssası, müthiş bir terk etmeye direnç, akabinde harikulade bir toparlanma ve küllerinden yine doğuş izledim tüylerim diken diken.
Her bayan bu farkındalığı yaşayacak kadar şanslı değil
Uzun uzun hayat öyküsünü yazmayacağım lakin kısaca Tina Turner, Annie Mae Bullock ismiyle, 26 Kasım 1939’da Tenessee’nin küçük bir kasabasında doğuyor. Akabinde 5-6 yaşlarındayken annesi tarafından terkediliyor ve anneannesi tarafından büyütülüyor. 17 yaşında annesinin yanına taşınıyor ve kız kardeşinin onu götürdüğü bir gece kulübünde devrin tanınan solisti Ike Turner’la yolları kesişiyor lakin ne kesişmek… Ona sağladığı dayanılmaz meslekle birlikte bir yandan da Tina’nın tüm özgüvenini yerle bir eden Ike Turner’dan boşanması o kadar kolay olmuyor.
Filmi izlerken adım adım bir bayanın hisleri üzerinden nasıl manipüle edilerek kendini bedelsiz hissettirildiği ve özgüveninin yok edildiğine şahit oluyorsunuz. O kadar çok yerde “Yok artık, bundan sonra terk etmiştir heralde Ike Turner’ı” diyorsunuz fakat Tina yediği yumruklardan sonra dağılmış yüzünü topluyor ve kocasının yanında oluyor. Kendini suçluyor daima; “Zor vakitlerden geçiyor, kocamın yanında olmalıyım, ben de çok üzerine gittim.” üzere cümlelerle kocasını haklı, kendini haksız ilan ediyor herkese. Çıldırıyorsunuz izlerken.
Çok çalışıyor, iki çocuğu oluyor, Ike’ın eski sevgilisinden olan iki çocuğu da himayesine alıyor, onlara da annelik ediyor. Ike Turner’ın daima “Seni o küçük bataklık kasabasından ben çıkardım, bana minnet etmelisin.” cümleleriyle her gün eziliyor.
En yakın kız arkadaşıyla dertleştiği bir gün “Ailesi tarafından terkedilmiş bir çocuğum ben, onu bu yüzden terk edemiyorum.” diyor. Epey acıyı neden çektiğini anlıyorsunuz o vakit. Çocukluk travmalarının yol açtığı bağımlı kişiliği neredeyse hayatına mal olacak kadar sorun çıkarıyor.
Tina Turner işte tam da o sırada Budizmle tanışıyor ve tahminen de kendini fark edebilmesine, kendine dışarıdan bakabilmesine ve kocasını terk edecek yüreği bulabilmesine Budizm büyük tesir ediyor.
Her bayan bu farkındalığı yaşayacak kadar şanslı değil ne yazık ki.
Yıllarca kocası olmadan bir hiç olduğuna inandırılmış, özgüveni elinden alınmış, fizikî ve ruhsal şiddete maruz kalmış bir bayan Tina Turner. Sahne, onun devleşebildiği, kendini söz edebildiği, parladığı tek alandı. Yeniden de kocası tarafından her vakit sabote edildi bu özgüveni.
Küllerinden yine doğan kadın…
Ike Turner’ın eziyetine tam 19 yıl katlanan Tina Turner, nihayet 1975 yılında kocasından tek kuruş talep etmeyerek ancak sadece soy ismini alarak boşandı. Blues usulünden Rock şekline geçiş yaptı ve bu geçiş ona 2 Grammy mükafatı kazandırarak bir anda dünyanın en tanınan müzikçileri ortasına girmesine sebep oldu. Menajeriyle birinci yaptığı toplantıda yaşının bu yeni müzik tipine uygun olmadığını düşünen menajerine şöyle diyordu;
“Ben her şeyin mümkün olduğuna inanırım. Denemeden öğrenemeyiz.”
Kararlı, azimli, çalışkan ve artık kendini bulmuş bir Tina Turner çıkıyordu artık sahneye. 2013 yılında ikinci baharını İsviçreli Erwin Bach’la evlenerek yaşadı.
83 yaşında hayatını kaybedene kadar Ike Turner’dan kurtulmuş olsa da öbür trajediler yaşadı. İki oğlunun vefatına şahit oldu, felç geçirdi, yine yürümeyi öğrendi, bağırsak kanseri teşhisi kondu, böbrek yetmezliği ve yüksek tansiyon hastası oldu.
Tina Turner fevkalade bir müzikal yetenekle birlikte dansçılığı, oyunculuğu, müellifliği ve moda ikonluğuyla da kitleleri etkilemiş bir bayandı.
Sahne ışıkları sizi yanıltmasın
Son vakitlerde hayatımıza dahil olmuş ruhsal tabirleri neredeyse ezberledik. Narsizim, sonda kişilik bozukluğu, ghosting, gaslighting, breadcrumbing, lovebombing…
Dışarıdan ne kadar güçlü, ne kadar başarılı ya da ne kadar memnun görünürsek görünelim, en güçlü, en başarılı ya da en memnun zannettiklerimizin neler yaşadığını, nelere maruz kaldığını asla bilemiyoruz. Vakit zaman toksik bir alakada olan bayanların kendileri dahi, bunun farkında olamıyor. Bir şeylerin yanlış olduğunu fark etmek ama huzuru bozulmasın diye görmezden gelmek ya da sorunun üzerini örtmek, pek çok bayanın yaptığı bir yanılgı.
İletişim marifetleriniz ne kadar kuvvetli olursa olsun, ya da ne kadar zeki, yetenekli ya da akıllı olursanız olun, duygusal ve romantik yakınlık kurduğunuz münasebetlerde bu yetenekleriniz geçersiz kalabiliyor. Uzun bir vakit boyunca saklı bir manipülasyona uğradığınızı fark edemeyebiliyorsunuz. Vakit zaman hiç hatanız olmadığı halde kendinizi hatalar bulabiliyorsunuz.
Kadınların birçok kaygıyla yönetiliyor, tehdit edilerek denetim altında tutuluyor, manipülasyonlarla gerçeklik algıları yok ediliyor ve pek birçok bunun farkına varamıyor.
Erkek hâkim toplumlarda bayanların bu kadar ezilmesi, korkutulması, yapmak istemedikleri şeylere zorlanması maalesef olağan kabul ediliyor.
Toplumsal baskı, bayanları sessizliğe itiyor. Gerekli takviyesi göremediği ailesi, arkadaşları yahut yakın etrafı, bayanı kimsesiz ve çaresiz bırakıyor. Kendini daima savunmak zorunda hisseden bayanlar, bir mühlet sonra etrafından dayanak göremedikleri için içine kapanıyor ve çaresizliğine teslim oluyor. Bunların sonucunda eğitim seviyesi ne olursa olsun, bayan kendini keyifli olmadığı ilgisine dönmek zorunda hissediyor.
Tina Turner’ın hayatına dönüp baktığımızda, Ike Turner’dan birinci kaçma denemesinde annesini arayıp ona sığınmak istiyordu ancak annesinin birinci yaptığı şey Ike Turner’ı aramak olmuştu.
Bu baskı kim olduğunuzla ya da toplumdaki statünüzle ilgilenmiyor, sizin kendinizi yetersiz gördüğünüz yerden besleniyor aslında. O yüzden sahne ışıkları sizi yanıltmasın, neredeyse pek çok bayan bunu yaşıyor. Dilerim bunu yaşayan bayanlar tıpkı Tina Turner üzere bu farkındalığı yakalar ve kendi hayatlarıyla ilgili kelam sahibi olurlar.
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar külliyen müelliflerinin özgün fikirleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio