EMEP ve SOL Parti’yle birlikte bir davet yapmaya hazırlandıklarını belirten Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Kemal Okuyan, “HDP’siz bir ittifak olmaz’ cinsinden bir değerlendirmenin hiçbir formda modülü değiliz” dedi.
Sosyalist İktidar Partisi’nin (SİP) devamı olan TKP’nin Genel Sekreteri Okuyan, EMEP ve SOL Parti’yle birlikte bir davet yapmaya hazırlandıklarını belirterek “HDP’siz ittifak olur mu, olur” görüşünü savundu.
“HDP, TKP olarak önemsediğimiz, üç partinin de uzlaştığını düşündüğümüz çerçeve konusunda kimi başlıklarda epey belgisiz, kimi başlıklarda da bunlarla çelişen bir tavra sahip” olduğunu söyleyen Okuyan, cezaevinde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş‘ın kaleme aldığı yazı hakkında da ‘üslubun rahatsız ettiğini’ söyledi.
Okuyan solda devam eden ittifak çalışmaları, döviz kurundaki yükselişin akabinde sokağa yansıyan yansılara karşı muhalefetin tavrı ve Cumhur İttifakı’nın içerisindeki tartışmaları hakkında Duvar’dan Serkan Alan’ın sorularını yanıtladı.
- Sol, sosyalist partiler ortasındaki üçüncü ittifak çalışmaları kapsamında çeşitli görüşmeler yapıldı. Türkiye Komünist Partisi’nin pozisyonu nedir? Nasıl bir ittifak çerçevesi çiziyorsunuz?
“Buna ‘üçüncü ittifak’ demek kuşkusuz mümkün. Türkiye’de şu anda bizim tertip cephesi dediğimiz cephede iki ittifak var. Bununla birlikte, çalışmalarımıza ait bir isimlendirme konusu hiç gündemimize gelmedi. Biz seçimleri de içine alan fakat muhakkak seçimlerden ibaret olmayan, devrimci, işçi karakterli güç birliğinin oluşması için birtakım görüşmeler yaptık, yapıyoruz.
“Bunlar içerisinde EMEP ve SOL Parti’yle yaptığımız görüşmeler aşikâr bir noktaya geldi. Şimdi nihayete ermediği ve kesin bir sonuca ulaşmadığı için de açıklama yapmamıştık. Bu görüşmeler kamuoyunda duyuldu. Aslında üç parti öbür görüşmeler de yapıyor. Bunlar içerisinde EMEP, SOL Parti ve TKP’nin temasları muhakkak bir olgunluğa ulaştı. En azından içerik itibariyle anti-emperyalist, sınıf karakterli, laikliğe vurgu yapan bir çerçeve konusunda yol aldık. Üç parti ortasındaki farklılıklar bilinerek bu görüşmeler yürüdü, yürüyor.
“Net bir çerçeveyle davet yapılmalı”
- “HDP, SOL Parti ve TİP’in bir ittifakta anlaştığı, EMEP ve TKP’nin de bu ittifaka dahil olabileceği” argümanını reddettiniz. Açıklamanızda, TKP, EMEP ve SOL Parti’yi işaret ederek, “Üç partinin yakın bir tarihte ortak bir açıklama yapabileceğini düşünüyoruz” dediniz. Bu yapılması planlanan ortak açıklamanın çatısına dair ne söylersiniz?
“Bu üç parti nasıl bir siyasi yere, çerçeveye oturması gerektiği konusunda anlaşıyor. Nihayetinde bir davet yapmayı düşünüyoruz. “Üç parti tek başına hareket ediyor” üzere bir kestirmecilik yok. Elbette bu türlü bir sonuç da ortaya çıkabilir. Bizim açımızdan çerçeve açık ve sade olmalı. Rastgele bir belirsizlik ortaya çıkmamalıdır. Öte taraftan bu bir toplumsal davettir. “Biz üç parti olarak bu türlü bir çerçevede anlaştık ve davet yapıyoruz” denilebilir. Sonrasında o davetin neleri kapsayacağını hayat gösterir. Sırf siyasi partilerden kelam etmiyorum, halkın toplumsal dinamiklerin yan yana gelmesini sağlamamız gerekiyor. En küçük bir tereddüde yer bırakmayacak halde çok açık bir antiemperyalist vurgunun olduğu, bugünkü sömürü nizamını sorgulayan, eski parlamenter sisteme övgüler yağdırmayan net bir çerçeveyle davet yapılmalı, amacımız budur.
“Üç parti ortasında kimi farklı niyetler olduğu açık”
“Üç parti şu ana kadarki görüşmelerde prensipler itibariyle kırmızı çizgileri çizen bir misyon üstleniyor. Bunu öbürleri da yapabilir. Şu ana kadar geldiğimiz nokta bu. Üç parti ortasında kimi farklı niyetler olduğu açık. Bu doğal zira üç başka siyasi partiyiz. Şu ana kadar yapan ve çok açık kelamlı bir diyalog geliştirdik. Önümüzdeki günlerde çok da uzatmadan, o denli ya da bu türlü kamuoyuna bir açıklama yapılacaktır.
“Tarihsel bir davet hazırlamaya çalışıyoruz”
- Solda bu türlü bir ittifak için nasıl bir ortak telaffuz çatısı oluşturulmalı? Hudutlarınız var mı? Varsa neler?
“Böyle bir ön çalışma için birtakım partilerle yan yana geliyorsak bu bir tercihtir. Masada çok fazla aktör olduğunda sonuca ulaşamıyoruz. Bu Türkiye solunda çok evvelden beri yaygındır, bir bildiri bile kaleme alınamıyor. Fakat sadece bununla ilgili değil. Evvelce ÖDP olan SOL Parti ve EMEP ile geçmişte kotardığımız çalışmalar, uğraşlar var. Buraya kimi örneklerde Halkevleri de katılıyordu, bütün bunlar çok kıymetliydi. Ortak hareket etme kültürümüz var ve birbirimizin nerelerde tasasının olduğunu, nelere ehemmiyet verdiğini, ayrım noktalarımızı biliyoruz.
“Siyaset dinamik bir süreçtir. Herkes tıpkı pozisyonda durmuyor lakin birbirimizi tanıyoruz. TKP’nin EMEP ve SOL Parti’yle bu süreci zorlamasının bu manada bir mantığı var. Ama bir noktaya ulaştıktan sonra kırmızı çizgi unsurlarda olur. Evet bizim kendi tercihlerimiz var lakin nihayetinde seçim sonrasına da işaret eden tarihî bir davet hazırlamaya çalışıyoruz. Bu toplumsal ve siyasal bir davettir. “Bunun kapsamındayım ben” diyenlere ait TKP’nin kendi öznel tercihleri ya da diğer bir partinin tercihleri geçerli olmaz. Ancak biz uzlaştığımızı düşündüğümüz, üç partiyi de bağladığını düşündüğümüz unsurların sulandırılmasına, belirsizleştirilmesine kendi ismimize müsaade vermeyiz.
“HDP, üç partinin uzlaştığı çerçeve konusunda kimi başlıklarda çelişen tavra sahip”
- HDP, sizin de içinde bulunduğunuz ittifak çalışmasında nerede duruyor? HDP’siz bir ittifak mümkün mü?
“Başka bir siyasi partinin bundan sonraki yaklaşımlarına ait bir kelam söylemek olmaz. Lakin çok net bir biçimde şunu söylemek istiyorum. HDP, TKP olarak önemsediğimiz, üç partinin de uzlaştığını düşündüğümüz çerçeve konusunda birtakım başlıklarda hayli belgisiz, birtakım başlıklarda da bunlarla çelişen bir tavra sahip. Bunların da bâtın bir tarafı yok. Bu TKP’nin bir ithamı değil. Öznel bir yorum da değil.
“Siyaset her parti için, her güç için bir müdahaledir. Bir dönüştürücü süreçtir. Hem siyasi güçler, hem toplumsal güçler üzerinde. “Birilerini belirli bir noktaya getirelim”i kast etmiyorum. Örneğin Sayın Selahattin Demirtaş mektuplar yazıyor. O da bir müdahaledir. Bu müdahalenin kimi boyutlarından rahatsızlık duyduğumuzu da söylemek zorundayım. Fakat siyaset aslında bir müdahaledir ve her şeyi dönüştürmeye çalışırsınız.
“HDP’siz bir ittifak olur mu, olur”
“”HDP’siz bir ittifak olmaz” çeşidinden bir değerlendirmenin hiçbir formda modülü değiliz. Zati geçmişte HDP’yle ittifak yapmayan bir partiyiz. Diyelim ki bizim bir davetimiz var. Biz çok net ve sulandırılması netlik nedeniyle güç olan bir çerçeve çizdiğimiz vakit bu kimi kapsıyorsa onlarla yürünür. Öte yandan da şu andaki siyaset arenasında pazarlıklar yapılıyor. İttifakların görünen yüzü var görünmeyen yüzü var. Türkiye’de seçim ve -AKP giderse- sonrasında kurulacak hükümete dair birtakım çalışmalar yapılıyor. Prensiplerimizden bir tanesi, bu pazarlıkların modülü asla ve asla olmamak.
“Türkiye’de devrimci hareketi yeni bir onarım, yani bugünkü AKP’nin yarattığı tahribatı halk ismine değil nizam ismine onarmaya çalışan bir şeyin modülü olmayız. Nizam bürokrasisinde yer tutmak, kurulacak bir hükümette aksesuar olmak üzere şeyler TKP’nin modülü olabileceği şeyler değil. Bir davet yapılırken dışarıda bırakılanlar tartışılmaz, dışarıda bırakılma üzerine bir şey yapılmaz. Bu yalnızca nezaket nedeniyle değil. Zira biz topluma seslenmeye çalışıyoruz.
“Dolayısıyla biz unsurlarımızı ortaya koyarız. Örneğin TKP bir örgütlenme atağı yaptığı vakit, “Beyaz derililer gelmesin, siyah saçlılar gelmesin” üzere bir davet yapamaz. TKP’nin programını savunuyorum diyen, geçmişsinde halka karşı cürüm işlemiş olmayan herkes TKP’ye başvurabilir. Artık de biz ittifak ya da işbirliğinden kelam ediyoruz. Bu işbirliği peşin reddiyelerle değil olumlu prensiplerle hareket etmek zorundadır. Biz şimdi o prensipleri ilan etmedik, çalışıyoruz. Şu olur mu bu olmaz mı sorusu hem bu cins bir süreç için hakikat değil hem de erken. “HDP’siz bir ittifak olur mu” diye sordunuz. Olur alışılmış ki.
“Üslup olarak bizi rahatsız eden şeyler var”
- Eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş’ın iletileri üzerine rahatsızlığınız olduğunu tabir ettiniz. Demirtaş geçtiğimiz günlerde muhalefete yönelik “ortaklaşma” daveti yaptı. Bu rahatsızlığınızı açabilir misiniz?
“Son devirde Demirtaş birden fazla yazı kaleme aldı. Bunlardan en sonuncularından biri Kozmik Gazetesi’nde yayınlandı. “Ben Türkiye soluna cezaevinden ders vermek niyetinde değilim ama” ile başlayarak birtakım sorular yöneltti. Üslup olarak bizi rahatsız eden şeyler var. Neden var? Öz gerçek sol üzere kavramlar geçiyor. “Beni de solcu görmüyorlar” falan diye. Türkiye’de kimin solcu olduğu kimin öteki bir süreçte olduğu üzere durumlar ithamlarla, yaftalarla değil hayatın gerçekliğinde ortaya çıkar.
“Türkiye Komünist Partisi için geçmişte kimin ne dediğini ortaya döksek, bize nezaket ziyaretinde dahi bulunamazlar. Bunları bu biçimde gündeme getirmenin bence manası yok. Fakat asıl içerikle ilgili olarak, örneğin “Türkiye solu birleşse, kendi kümesini kursa, kurulacak yeni hükümette bürokraside yer tutsa” üzere telaffuzlar var. Bu telaffuz az evvel söylediğim tehlikeli olan, yani Türkiye solunu bir günahın ortağı yapma tehlikesini barındırıyor. Bu hedefle yazılmıştır demiyorum fakat objektif olarak buna hizmet eder. Sağcı karakteri çok güçlü kurulacak yeni bir iktidarın aksesuarı ve halka kabul ettirilmesine yardımcı olacak rol Türkiye solunu güç durumda bırakır.”