Seçim müddetince adaylara eşit imkanlar sunması gereken devlet televizyonu TRT, ‘tarafsızlık’ prensibini ‘belgesel’ görünümlü görüntülerle deldi. Yayınlanan belgesellerde, AK Parti periyodunda yapılan icraatlar ve Erdoğan’ın konuşmaları yer aldı.
RTÜK üyesi Tuncay Keser, “85 milyonun vergileriyle fonlanan TRT ne kadar harcadı” diye sordu.
Seçim tarihi yaklaşmaya devam ederken cumhurbaşkanı adayları ve siyasi partilerin medyada yer alma sürelerindeki ‘adaletsizlik’ üzerine tartışmalar devam ediyor. Adayların eşitlik arayışı devam ederken devlet televizyonu TRT, hem kanunları hem de Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) “yayın tarafsızlığı” kararını delmenin yolunu belgesellerle buldu.
Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine nazaran, “Kalkınma Yolunda 100 Yıl” temalı, mühleti 3-10 dakika ortasında değişen belgeseller hazırlayan TRT; bu tema kapsamında “Eğitim”, “İlk Türk Uçağından Ulusal Muharip Uçak’a”, “İstanbul Havalimanı”, “Nükleer Enerji”, “Milli Savunma Sanayi”, “Sosyal Yardımlar Genel Sıhhat Sigortası”, “Avrasya Tüneli” gibi alt başlıklara yer verdi. “Şehirlerimizle Türkiye” belgeseli de yayımlandı.
Belgesellerde, AK Parti devrine geniş yer ayrılması ve övgüler sıralanması dikkat çekti. Eğitimle ilgili belgeselde okullaşma oranları, derslik ve öğretmen sayıları ile ilgili kıyaslamalar 2002-2023 periyodunu kapsarken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmaları aktarıldı. “Şehirlerimizle Türkiye” belgesellerinde ise AK Parti devrinde yapılan öğrenci yurdu, okul, hastane üzere kamu yatırımlarına yer verildi.
Belgesellerde, AK Parti periyoduna geniş yer ayrılması ve övgüler sıralanması dikkat çekti. Eğitimle ilgili belgeselde okullaşma oranları, derslik ve öğretmen sayıları ile ilgili kıyaslamalar 2002-2023 periyodunu kapsarken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konuşmaları aktarıldı. “Şehirlerimizle Türkiye” belgesellerinde ise AK Parti periyodunda yapılan öğrenci yurdu, okul, hastane üzere kamu yatırımlarına yer verildi.
TRT Yasası’na nazaran genel yayın aslı, “Kamuoyunun sağlıklı ve serbestçe oluşabilmesi için kamuoyunu ilgilendirecek bahislerde kâfi yayın yapmak; tek taraflı, taraf tutan yayın yapmamak ve bir siyasi partinin, kümenin, çıkar etrafının, inanç yahut fikrin menfaatlerine alet olmamak.”
YSK’nin kararında da seçime yönelik yayınlara ait tarafsızlık vurgusu yapılırken, “cumhurbaşkanı adayları, siyasi partiler ve bağımsız adaylar ortasında fırsat eşitliğinin sağlanmak zorunda olduğu” vurgulanıyor. RTÜK üyesi Tuncay Keser, YSK’nin kararına, RTÜK Kanunu’na, TRT Kanunu’na işaret ederek, ne YSK’nin ne RTÜK’ün hiçbir adım atmadığına dikkat çekti.
‘Finansman nereden’
Keser, şunları kaydetti: “‘Kalkınma Yolunda 100 Yıl’ belgesellerine bakıldığında kullanılan lisan, tam bir iktidar propagandası lisanı. Çokça iktidar övgüsü. Reklam fiyatı almamak için bu türlü bir formül bulunmuş üzere bir durum kelam konusu. Cumhurbaşkanı adayları ve siyasi partilere canlı yayında ayrılan mühlet bakımından önemli adaletsizlik yaşanırken 85 milyonun vergileriyle fonlanan TRT, daha fazla iktidar propagandası yapmak için yeni teknikler peşine düşmüş görünüyor. Belgeselleri kim hazırladı, finansman nasıl sağlandı sorularının cevabını milletimiz bekliyor.”
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun reklam sinemasını yayımlamayan TRT’nin “Bayram Özel” programı iktidarın seçim gereci olmuş, Erdoğan’ın katıldığı “bayram namazı”nı canlı yayımlanmıştı.