F-35 programından çıkarılan Türkiye, Hava Kuvvetleri’nde boşluk yaşanmaması maksadıyla yeni F-16 tedariki için ABD ile görüşmelerini sürdürürken 50 yıl evvel üretilen yaklaşık 30 F-4’ü 2030’a dek kullanma kararı aldı.
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alımı nedeniyle ABD tarafından program ortağı olduğu F-35 yeni jenerasyon savaş uçağı projesinden çıkarılmasının akabinde başlayan Türk Hava Kuvvetleri’nin kısa ve orta vadeli planlamaları konusundaki yeni bilgiyi Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar açıkladı.
Evvelki gün TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda Ulusal Savunma Bakanlığı (MSB) 2022 yılı bütçe teklifi üzerindeki görüşmelerde konuşan Akar, muhalefet milletvekillerinin soruları üzerine F-4 savaş uçaklarının Türk Hava Kuvvetleri tarafından 2030 yılına kadar kullanılacağını açıkladı.
Akar, envanterdeki F-16’ların durumuyla ilgili de “F-16’lar da şu anki modernizasyon projeleriyle daha uzun yıllar kullanılmaya aday” bilgisini paylaştı.
F-4’lerin emekliye ayrılma planları ertelendi
Cumhuriyet’ten Hüseyin Hayatsever’in haberine nazaran, Türk Hava Kuvvetleri’nin envanterinde halihazırda 240 civarı F-16 ile 30’dan fazla F-4 savaş uçağı bulunuyor. Türk Hava Kuvvetleri’nin uzun vadeli envanter planlaması ise program ortağı olunan F-35 ve Ulusal Muharip Uçak (MMU) projeleri üzerine kurulmuştu. Bu plana nazaran F-35’lerin gelişiyle birlikte 2020’lerin başlarından itibaren F-4’lerin envanterden çıkarılması, 2030’ların başından itibaren de MMU projesiyle üretilecek birinci TF-X’lerin envantere girişiyle birinci seri F-16’ların envanterden çıkarılmaya başlanması planlanmıştı.
Fakat F-35 programının dışında kalmasıyla Türkiye, Hava Kuvvetleri envanter planlamasını büsbütün değiştirmek durumunda kaldı. Bir yandan ABD’den 40 adet yeni F-16 ve envanterdeki 80 adet F-16’nın Blok 70 düzeyine modernizasyonu için talep üzerindeki görüşmeler sürerken öteki yandan uzun yıllardır misyon yapan envanterdeki son F-4’lerin emekliye ayrılma planları da ertelendi.
50 yıldır kullanımda
ABD’li McDonell Douglas şirketi tarafından 3. kuşak avcı ve tedbire uçağı olarak geliştirilen ve ABD ordusu tarafından 1960’lı yılların başından itibaren kullanılmaya başlanan F-4 savaş uçakları, Türk Hava Kuvvetleri’nin envanterine birinci olarak 1974’te girdi. Türkiye’nin 236 F-4 uçağından 54’ü, 1997’de İsrail’le yapılan mutabakat kapsamında modernize edildi ve bu uçaklar 2000’li yılların başında F-4E Terminatör 2020 ismiyle kullanılmaya başlandı. Hala 30’dan fazla F4E Terminatör 2020, faal olarak kullanılıyor.
ABD, Birleşik Krallık ve Almanya’nın da ortalarında bulunduğu ülkeler F-4 uçaklarını envanterinden çıkarırken Yunanistan, Türkiye ile birlikte F-4’leri kullanmaya devam eden ülkeler ortasında yer alıyor.
Pentagon’la F-16 görüşmeleri sürüyor
Türk ve ABD savunma bakanlıkları ortasında yapılan Türkiye’nin F-35 program iştirakinin sonlandırılması üzerindeki detayların ele alındığı görüşmenin akabinde evvelki gün iki ülke ortasındaki “Yüksek Seviyeli Savunma Küme Toplantısı” Washington’da yapıldı.
MSB, görüşmenin “olumlu ve yapan bir ortamda” geçtiğini bildirirken bir sonraki toplantının Türkiye’de yapılacağını kaydetti. ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir heyet, 27 Ekim’de Ankara’ya gelmiş, yapılan görüşmede Türkiye’nin F-35 programına yatırdığı paranın iadesi ele alınmıştı. Bir sonraki toplantının da Washington’da yapılacağı açıklanmıştı.
MSB yetkililerinin verdiği bilgiye nazaran, evvelki gün Washington’da yapılan toplantıda Türkiye’nin F-16 talebinin de ortalarında bulunduğu bölgesel savunma ve güvenlik hususları ele alındı fakat F-35 gündemde yer almadı. F-35 için yeni görüşme ise 2022 başında yapılacak.
Görüşmeye ait ABD Savunma Bakanlığı’ndan ise bir açıklama yapılmadı.
