Dr. Ozan Bingöl*
Ne vakit tasarruf önlemlerinden bahsedilse, makam aracı saltanatına son verileceğinden dem vurulur. Lakin yollarda kırmızı plakalı yahut çakarlı lüks araçlar azalmaz daima artar. Vatandaş otomobil alırken bir tane kendisine iki yahut üç tane Devlete alırken, birileri Devlet kesesinden en lüks yabancı araçlara biner. Cari açığın artmasına katkı kıymetine yapılır bu.
Yıllar evvel, teknokrat tarafı öne çıkan bir bakan olarak bilinen Mehmet ŞİMŞEK, makam araçları kelam konusu olunca, “Makam araçları bütçenin çerez parası bile değil.” gibi bir telaffuzla, yılların çekirdekten yetişme siyasetçilerine taş çıkartan popülist bir telaffuzla topa girmişti. 25 Mayıs 2015″te Sözcü Gazetesine de yansıyan cümleler aşağıdaki üzeredir:
“Devlet kurumlarındaki araçlara yönelik konuşan Şimşek, şunları söyledi: “Araç saltanatı diye ortalıkta bu işin istismarını yapanlar, topu topuna genel müdür ve üstünden bahsediyor. Taş çatlasa 2 bin genel müdür var. Haydi 40 müsteşar ve 100 müsteşar yardımcısı olsa abartıyorum, 26 bakan bunların hepsini toplasanız Türkiye’nin ulusal gelirinde, bütçesinde çerez parası değil, çerez. Bakın 2014 yılında Türkiye’deki bütün araçların satın alınması, kiralanması, bakımı, tamiratı ve yakıtı 3 milyar 300 milyon liradır. Türkiye’nin bütçesi 473 milyar liradır. Binde 7’de bahsediyoruz. Bakın, şu anda bütün siyaset indirgenmiş, binde 7’ye indirgenmiş. Niçin? Zira vizyon yok, program yok, proje yok. Kusura bakmayın bunları söylemem lazım, zira programları olsa, vizyonları olsa bunları konuşurlardı. “
Tasarruf yapalım deyince, makam araçlarından başlayacağız deyip bütçeye çok bir katkı sağlanacak izlenimi verip, makam araçları eleştirilince devletin çerez parası bile değil demek, yaman bir çelişki olsa gerek.
Pekala, bütçe sayıları ne diyor? Bütçeden bir yılda taşıt kiralaması, bakım ve tamiratı ve satın alma için ne kadar harcama yapılmaktadır. Son 15 yılda yapılan harcamalar toplamı nedir? Buyurun sayılar aşağıda:
Tablo: Son 15 Yılda Kara Taşıtları İçin Bütçeden Yapılan Harcamalar
Üstteki tabloda örneğin taşıt kiralama masrafı yalnızca kara taşıtlarını kapsamaktadır. Hava taşıtları, demiryolu taşıtları, yüzer taşıtlar ve hatta uzay taşıtları dikkate alınmamıştır. Akaryakıt harcamaları da yoktur bu sayıların içinde.
Üstteki bilgilere nazaran yalnızca kara taşıt kiralaması için 15 yılda 4 milyar 859 milyon TL harcanmıştır. Taşıt kiralama, bakım ve tamir ile satın alma için 15 yılda yapılan harcama fiyatı 14 milyar 297 milyon TL’dir. 15 yıllık bu harcamanın dolar karşılığı ise 5 milyar 404 milyon TL’dir.
Ne diyelim, bahis Devlet olunca çerez parası da bu türlü oluyor demek ki…
*Bu yazı Ozan Bingöl’ün şahsî blogundan alınmıştır