Yeni Akit müellifi Kenan Alpay, Kurtuluş Savaşı’nın akabinde 1923’te Mustafa Kemal Atatürk tarafından ilan edilen Cumhuriyet için “İlan edilen cumhuriyet, kurulan tek adam ve tek parti despotizmi’ydi” tabirini kullandı.
Ulu başkan kültü üzerinden cumhuriyet güzellemesi ve vatanseverlik edebiyatı yapmanın makbul vatandaş olmanın unsurlarından biri sayıldığını yazan Alpay, “Resmi ideoloji anayasayla teminat altına alındı, ordu halka karşı Kemalist oligarşinin muhafızı olarak konumlandırıldı, tarih en berbat metotlar kullanılarak oligarşinin hizmetine koşuldu. En temel ve hayati soruların sorulmasına hiç müsaade edilmedi: Cumhuriyet kavram ve ülkü olarak yeterli bir idare üslubu olabilirdi ancak Türkiye’de kurulan cumhuriyet nasıl bir idare stiliydi? Bu cumhuriyet kime, nasıl hizmet etti yahut kimlere, nasıl zulmetti?” soruların sordu.
Alpay yazısına şöyle devam etti:
“Egemenlik kayıtsız kuralsız milletindir” sloganı Meclis’in duvarlarından okul ve hastanelerin koridorlarına, oradan meydan ve yüksek dağlara kadar her yere övünçle kazındı. Pekala, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edilince egemenlik ‘kayıtlı ve şartlı’ bile olsa gerçekten milletin mi oldu? Halkın iradesi tahakkuk etti mi? Halkın iradesini beyan etmek üzere parti kurmasına, gazete ve mecmua yayınlamasına, sokaklara çıkıp itiraz etmesine müsaade edildi mi? Ne gezer… Cumhuriyet idaresi denilen işleyişin birinci yarısı direkt doğruya halkın iradesini gasp etme, halkın iradesini ipotek altına alma siyasetinden ibarettir. ‘Padişahları kovduk, saltanatı devirdik’ içerikli nutuklar ve şiirlerle bir taraftan milletin başı şişiriliyor öbür taraftan da Tek Adam ve Tek Parti saltanatına tabi kılmak üzere jandarmanın dipçiği devreye sokuluyordu. Cumhuriyet var fakat Tek Partili bir Cumhuriyet! Büyük dahi Gazi Paşa’nın yüksek stratejilerine uyularak Meclis ve lokal idareler için seçimler yapılıyor. Lakin seçimlerde Ulu Önder’in partisi CHP yeniden ve yalnızca kendisiyle yarışıyordu. Seçim var fakat CHP dışında öbür seçenek yok Cumhuriyeti!”
Yazının tamamını okumak için