Gülseren Onanç*
TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu toplantısında, TÜSİAD’ın 50. yılı projesi olarak hazırladığı, Türkiye’nin geleceğinin inşasında benimseyeceği yeni kalkınma anlayışı için bir yol haritası önerisi içeren “Yeni Bir Anlayışla Geleceği İnşa: İnsan, Bilim, Kurumlar” isimli çalışmasını tanıttı.
TÜSİAD YİK Lideri Tuncay Özilhan, kurul toplantısında yaptığı konuşmada demokrasi ve laikliğin ehemmiyetine vurgu yaptı. Özilhan, kuvvetler ayrılığının güçlendirilmesi davetinde bulundu.
“Farklı lisan, din, ırk, mehzep, etnisite, sosyo-ekonomik kökenden insanlardan oluşan milleti düşününce, herkesi harekete geçirmek, herkesin katkısını almak, kimseyi dışarıda bırakmamak lakin demokrasi ve laiklik ile mümkün olabilir.”
Raporu, “Bu çalışma gelişmiş, saygın, adil ve çevreci bir Türkiye için toplumun istisnasız tüm kesitlerine yapılan, Türkiye’nin geleceğini birlikte inşa etme çağrısıdır” kelamlarıyla tanıtan TÜSİAD Lideri Simone Kaslowski, ülkenin geleceğinin yeni bir anlayışla inşa edilmesi ve yeni bir kıssa yazılmasına duyulan gereksinimi lisana getirdi.
Kaslowski de, konuşmasında laiklik ve bayan haklarına vurgu yaptı:
“Modern ve demokratik bir toplumun yapı taşlarından birisi de bayanların her alanda var olmasıdır. Bayanların toplumsal hayata katılmaları, tüm marifet ve güçleriyle toplumun ilerlemesine ve bedellerini oluşturmaya katkıda bulunmaları ise, lakin laik bir ortamda gerçekleşebilir.”
Türkiye’nin işsizlik oranının yüzde 22 olduğunu, ve Dünya Adalet Projesi hukukun üstünlüğü endeksinde 139 ülke içinde 117. sırada olduğunu hatırlatan Kaslowski, yayınladıkları raporla yeni bir kalkınma anlayışına duyulan muhtaçlığı ortaya koyduklarını lisana getirdi.
“İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması kabul edilemez”
İnsani gelişmişliğin en kıymetli göstergesinin bayanların toplumdaki pozisyonu olduğunu tabir eden Kaslowski, gelecek periyodun en kıymetli toplumsal dinamiklerinden birinin bayan haklarının ön plana çıkması ve savunulması olduğunun altını çizdi:
“Kadın hakları gayreti, kanımızca geri döndürülemeyecek ve döndürülmemesi gereken bir dinamiktir. Osmanlı periyodundan beri bayanların eşitlik çabası verdikleri, pek çok gelişmiş ülkeden evvel siyasal haklarına kavuştukları Türkiye’nin bu türlü bir dönüm noktasında İstanbul Sözleşmesi’nden çıkması kabul edilebilecek bir durum değildir.”
“Eşitizliğin olduğu bir toplumda kalkınmayı düşünmek mümkün değil”
Projenin koordinatörü Hüsamettin Onanç ise raporu şekillendiren üç ana mevzuyu şöyle tanım etti:
“Biz şayet kalkınacaksak ve fiziki yatırımları hakikat yapacaksak, hakikat yatırımları seçeceksek, yanlışsız araçları bulacaksak, yanlışsız finansmanları yanlışsız yerde yapacaksak, kurumlara gereksinimimiz var, insan kaynaklarına muhtaçlığımız var ve yenilikçi yaratıcı fikirlere gereksinimimiz var. Buradan yola çıktık. Lakin bu yol bizi ‘dar koridora’ götürmüyor. Bunun için diğer bir şeye gereksinimimiz var. İşte burada da gelişmişliği tanım ettiğimiz maksatları ortaya koyduk. Yani istikrara gereksinimimiz var, öngörülebilir bir ülkeye gereksinimimiz var, yani eşitliğe gereksinimimiz var, adalete muhtaçlığımız var, lisan, din, ırk, mezhep, cinsiyet eşitsizliği olan bir toplumda, toplumsal kalkınmayı düşünmek mümkün değil. İkincisi memleketler arası arenada saygın bir ülke olmaya gereksinimimiz var ve geleceği çorak olmayan bir ülkede yaşamaya gereksinimimiz var. Bizim çalışmamız bu üç yapı taşı üzerine inşa edildi.”
Türkiye’nin Geleceği İnşa raporunun çok kıymetli bir periyoda denk geldiğini söyleyen Konda Genel Müdürü Bekir Ağırdır, toplumsal örgütlenmenin artmasının problemleri azaltacağını tabir etti:
“Travmanın aşılması için toplumsal örgütlenmeye muhtaçlık var”
‘Böyle vakitlerde bireyler TÜSİAD üzere kurumlara bakıyor. Oralarda bir çıkış arıyor. İşte rapor tam da buna denk düşüyor. Bir metafor ile izah edeyim. Donmuş bir göle bakıyor üzereyiz şu anda. Kimlikler ortasında kutuplaşma var. Pandemi periyodunda düzgün şeyler de oldu. Türkiye toplumunun giderek birbirine sempati duymaya başladığını, hayata ve memlekete daha çok ihtimam gösterdiğini, dayanışma hissini da büyüttüğünü görüyoruz. Evet toplumda derin bir travma var fakat bunun aşılması için toplumsal örgütlenmeye gereksinim var’’ dedi.
Ağırdır, bugünün Türkiye’sinde toplumun en fazla açlık duyduğu kavramın ise adalet olduğunu vurguladı.
KONDA Genel Müdürü, ‘‘Türkiye’deki dört beşerden 3’ü adalete inanmıyor. Gençler ile konuşuyorsanız kendilerine dair kararlara katılmadıklarından kelam ediyorlar. Fakirler gelir adaletsizliğinden şikayet ediyor. Kürtler ile konuştuğunuzda tanınma adaletinden bahsediyor. Herkes ‘adalet’ diyor. Bu depresyon kademesinden sonra yapmamız gereken çok şey var. Kasırganın gözündeyiz. Artık çıkış hakkında konuşmalıyız. Şayet kasırganın gözündeysek ışığı aramalıyız. ‘Hangi yoldan gideriz’ dememiz lazım’’ dedi.
TÜSİAD’ın “Geleceği İnşa: İnsan, Bilim, Kurumlar” çalışmasının tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Bu yazı, Eşitlik, Adalet, Bayan Platformu’nun sitesinden alınmıştır.
