HaberTürk yazarı Fatih Altaylı, bugünkü “Yerli otomobil yerlileşmeye çalışıyor” başlıklı köşe yazısında yerli otomobil TOGG ile ilgili edindiği bazı “gayrı resmi” bilgileri paylaştı. 3 yıl sonra üretim bandından çıkması planlanan aracın tanıtımda gösterilen otomobilden farklı olabileceğini belirten Altaylı, aracın motoru ve bataryası ile ilgili yerlileşme planları olduğunu aktardı. Fiyat konusunda da bilgi veren Altaylı, “Baz fiyatın 25 bin dolar karşılığı bir seviyede olması beklenebilir. 30-35 bin dolar karşılığında ise iyi bir TOGG’a sahip olabilirsiniz.” dedi. 25 bin dolar bugünkü kurla 180 bin TL'den fazla bir tutara denk geliyor.
Verdiği bilgilerin “gayrı resmi” bilgiler olduğunu ve gazetecilik faaliyeti sonucunda elde ettiğini belirten Altaylı, yazısına projeye dahil olan üç Türk start up’ı, CyVision, Home-iX ve Büyütech hakkında bilgiler vererek başladı.
Altaylı, bu firmaların kuruluşlarına ve faaliyetlerine ilişkin verdiği detayların ardından şunları yazdı:
“Evet, marka TOGG olacak”
“Yerli otomobilin markasının TOGG olacağını öğrenmiştim ama ben bunu yazamadan bu yönde bir açıklama yapıldı zaten. Evet, marka TOGG olacak. Birkaç kamuoyu yoklaması yapılmış. Markanın bilinirlik düzeyi yüzde 70’e yakın çıkmış. Beğenilme oranı da yüzde 50’nin üzerinde bulunmuş. Buna yerli ve yabancı tüm tedarikçilerin, tüm yazışmalarda TOGG adını kullanması da ekstra bir motivasyon sağlayınca TOGG markası üzerinden devam kararı alınmış.”
“Yıl sonuna kadar 100 mühendis daha katılacak”
“Önceki hafta TOGG’un Alman mühendislik firması EDAG ile anlaşmasını eleştirmiştim.
“Koç grubunda, hem hafif hem ağır ticari araç bölümünde muazzam mühendislik işleri yapılıyor, araç geliştiriliyor. Bu bilgi birikimi varken niye EDAG? Buradaki mühendisleri niye almıyorsunuz” demiştim.
Almışlar. Şu anda önemli bir bölümü Türkiye’de otomotiv konusunda faaliyet gösteren şirketlerden gelen 175 mühendis TOGG bünyesinde çalışıyor. Yıl sonuna kadar ekibe 100 mühendis daha katılacak diye öğrendim.”
“Yerlilik oranı %68'e çıkacak”
“TOGG’un yerlilik oranı daha önce yüzde 51 olarak açıklanmıştı. Hedef bu idi. Ben de “Yahu şu anda bile yüzde 60’lara yakın yerlilik oranı var” demiştim. Bu oran revize edilmiş ve 3 yıl içinde yüzde 68’e çıkarılması planlanmış. Bu iyi bir oran diyebilirim.
Çünkü şu anda Türkiye’de üretilen otomobillerde en yüksek yerlilik oranı yüzde 66,3. Tedarikçi seçimlerinin de yüzde 93’ü tamamlanmış. Yani kimden ne alınacak, kime ne verilecek yüzde 93 oranında kesin. Bu tedarikçilerin yüzde 78’i yerli, yüzde 22’si uluslararası tedarikçiler. Ancak bunun parasal karşılığını öğrenemedim.”
“Yerli batarya üretimine de başlanacak”
“CEO Gürcan Karakaş’a en sert eleştirim batarya mevzuunda olmuştu. Karakaş’ın bataryayı bir yerden alırız, onu sona bıraktık şeklindeki yaklaşımına “En önemli şey batarya. Batarya yoksa araç yok” demiştim.
Daha sonra bataryanın dışarıdan alınacağı ama batarya paketi ve batarya işletim sisteminin yerli olacağı açıklandı. Şimdi bir aşama daha ileri gidilmesi kararlaştırılmış. Öyle ki, üretime geçilmesine paralel olarak yerli batarya üretimine de başlanacakmış.”
“Motor başlangıçta Bosch’tan alınacak”
“En büyük eleştirilerimden biri motorun Bosch’tan alınacak olmasıydı. Çünkü otomobile hareket kazandıracak olan bu motorun Türkiye’de üretilebileceğine inanıyordum.
Bu konuda motorun başlangıçta Bosch’tan alınacağının kesin olduğunu öğrendim. Ancak bunun nedeni tamamen adetsel. Üretimin başlaması ile beraber hedeflenen üretim adetlerine anında ulaşılması mümkün değil. Bu süreçte motoru yerli üretmek gereksiz bir maliyet artışı getireceği için “şimdilik” Bosch.
Ancak artan üretim adetleri ile birlikte motoru da yerli üretme niyeti varmış. Açıkçası emin olamadım.”
“Üretim birkaç yüz binli adetlerle değil, binli adetlerle başlayacak”
“En merak ettiğim konu da üretim adetleri idi. Eğer hükümet yanlısı medyanın saçmalıkları gibi bir bilgi alırsam bu iş tamamen palavraya gidiyor diyecektim. Ancak edindiğim bilgi çok makul.
Üretim öyle birkaç yüz binli adetlerle değil, birkaç binli adetlerle başlayacakmış. Ki makul ve doğru olan da bu.
Yine medyanın “İhracatla başlanacak” haberi de doğru değil.”
“Çıkacak otomobil tanıtımda gördüğünüz otomobil olmayacak”
“Kısmet olursa 3 sene sonra üretim bandından çıkacak olan otomobil, sizin tanıtımda gördüğünüz otomobil olmayacak. Belki benzeri olacak belki de hiç benzemeyecek. Bilmiyorum ama dizayn üzerinde çalışmalar hala sürüyormuş.”
“Öyle ucuz, harcıâlem bir araç beklemeyin”
“Ve tabii fiyat. Fiyat konusunda da ayaklar yere basıyor. Öyle ucuz, harcıâlem bir araç beklemeyin. Baz fiyatın 25 bin dolar karşılığı bir seviyede olması beklenebilir. 30-35 bin dolar karşılığında ise iyi bir TOGG’a sahip olabilirsiniz.”
Aracın üretileceği fabrikanın temeli geçtiğimiz günlerde atılmıştı. Detaylar için