31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan gece, dünya genelinde yılbaşı olarak kutlanıyor. Noel ile sıkça karıştırılan yılbaşının kökeni, aslında milattan çok daha öncesine dayanıyor.
Yılbaşı kutlamaları milattan öncesinde dayanıyor
Euronews'ten Tuba Altunkaya'nın haberine göre, her yeni yılda karşılaştırılan yılbaşı ile Noel, aslında birbirinden çok bağımsız iki kavram.
Günümüzde Miladi takvime göre 31 Aralık gününü 1 Ocak'a bağlayan geceye denk gelen yılbaşı geleneklerinin kökeni aslında milattan çok daha öncesine dayanıyor. Kutlamalar da bir geceyle sınırlı değil.
M.Ö. 2000 yılında Mezopotamya'da, şimdilerde Nevruz olarak kutlanan Yeni Ay, yılın başı olarak kutlanıyordu
MÖ 2000'li yıllarda Mezapotamya'da, ilkbahar ekinosundan sonra görülen ilk Yeni Ay, yeni yılın başlangıcı olarak kabul ediliyordu.
Günümüzde de Nevruz Bayramı olarak süren bu kutlamalar, bazı kaynaklara göre 4 bin yıl kadar önce, Babil'de 11 gün sürüyordu. Tanrı Marduk'un Tiamat'ı mağlup edişinden, kralların tahta çıkışına veya tekrar görevlendirilmesine kadar bir çok önemli gün de yılbaşına denk gelirdi.
Ocak ayı nasıl yılın başı olarak belirlendi?
Roma İmparatorluğunun ünlü lideri Jül Sezar'ın MÖ 46 yılında Güneş'i referans alan Jülyen takvimini benimsemesiyle, yeni yılın başlangıç tarihi de değişti. Bir yüzü geçmişe diğer yüzü geleceğe bakan, değişimi ve başlangıçları temsil eden Roma tanrısı Janus'un onuruna, onunla aynı adı taşıyan ocak ayının ilk günü yılbaşı kabul edildi.
Romalıların bir sonraki 12 ayı umutla karşılaması,sevdiklerine hediyeler dağıtıp iyi dileklerde bulunması yılbaşı kutlamalarının bir parçasıydı.
Noel ile yılbaşı neden karıştırılıyor?
Roma İmparatorluğu'nun dağılmasının ve Hristiyanlığın Avrupa'da yayılmasının ardından Noel ve Paskalya gibi dini bayramlar, yeni bir yıla başlangıç olarak kabul gördü ve 25 Aralık'taki Noel veya mart ayının sonlarındaki Paskalya uzun bir dönem bazı Avrupa ülkelerinde yılbaşı olarak sayıldı.
1582 yılındaysa Papa XIII. Gregorius, 4 yılda bir artık yılın da eklendiği, hata payı en az olan Miladi takvimi düzenledi. Bugün dünyada en yaygın olarak kullanılan bu takvimin benimsenmeye başlanmasıyla, yeni yıl tekrar 1 Ocak'ta kutlanır oldu.
Noel ile yılbaşı arasında geçmişte bağlantı olsa da yılbaşı kutlamaları Noel'in çok daha öncesinden geliyor.
