20 Eylül 1992’de JİTEM tarafından Diyarbakır’da vurularak öldürülen Kürt gazeteci ve muharrir Musa Anter cinayeti davasının 30. duruşması bugün Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme İnsan Hakları Derneği ve Van Barosu’nun davaya iştirake talebini reddetti. Zamanaşımı riski ile karşı karşıya olan davanın bir sonraki duruşması 20 Haziran’a ertelendi. Anter ailesinin avukatı Nuray Özdoğan duruşmada “İnsanlığa karşı cürümler zamanaşımına tabi tutulamaz” dedi.
‘Musa Anter ve JİTEM Ana Davası’ olarak bilinen davanın 30’uncu duruşmasına 20 Eylül 1992’de Diyarbakır’da katledilen Musa Anter’in oğlu Dicle Anter, avukatı Nuray Özdoğdu, sanık avukatları, siyasi parti temsilcileri ve Hudut Tanımayan Gazeteciler Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu da katıldı.
Dicle Anter: Zamanaşımına az bir mühlet kaldı
Duruşmada kelam alan Anter’in oğlu Dicle Anter, davanın zamanaşımına az bir müddet kaldığını hatırlatarak “Abdulkadir Aygan’ın tabiri alınmadı. Tahlile kavuşturulması noktasında kararlıyız. Abdulkadir Aygan’ın savunma tespitinin bir an önce ihtimaline, yanı sıra maktul Musa Anter’in katli olayında ismi geçen Hogir kod adılı Cemil Işık’ın Almanya’da katline dair olayın aydınlatılmasına ait evrak yazışmaların verilmesini talep ediyoruz” dedi.
‘Etkili soruşturma yürütülmesini engelleyen Adalet Bakanlığı’ydı’
Dicle Anter’in Avukatı Nuray Özdoğan da davanın zamanaşımına uğramasına az bir müddet kaldığına dikkat çekti. Özdoğan, “Adalet Bakanlığı belge sürecinde, zati evrakın ilerlemesini engelleyen bir kurum pozisyonunda kaldı. Tesirli bir soruşturma yürütülmesini engelleyen Adalet Bakanlığı’ydı. Tabirlerin alınmasını engelleyen konu, Adalet Bakanlığı’nın uğraş sarf etmemesi. Bakanlık gerekli hassasiyeti göstermedi, artık de göstermeyecek” diye konuştu.
Gazete Duvar’dan Ogün Akkaya’nın haberine nazaran, JİTEM örgütünün işlediği cürümler açısından Türk Ceza Kanunu’nun 77’nci hususunun mahkemede kıymetlendirilmesi gerektiğini belirten Özdoğan, “JİTEM’in işlediği hataların tamamı sistematik. Kamu gücünün de tesirinin kullandığı kabahatler. Siyasi saikle işlenmiş kabahatler. Tam olarak TCK 77’de tanımlanan makul bir kümeye karşı işlenen hatalardır. Bu belgede zamanaşımının uygulanamayacağı kanısındayız. İnsanlığa karşı TCK 77 kapsamında görmediğiniz de dahil, insanlığa dair hatalar kapsamında değerlendirmeniz gerekiyor” sözlerini kaydetti.
“Ağır insan hakkı ihlali içeren aksiyonlar zamanaşımına tabi tutulmaz”
Özdoğan, insan hakkı ihlalleri davalarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Birleşmiş Milletler’in kararlarını hatırlattı. Özdoğan, zamanaşımının hak ihlali davalarında mutlak uygulanan bir kural olmadığı söyledi. Özdoğan, “Cezasızlığın engellenmesini önleyen faktörlerin kıymetlendirilmesi gerekiyor. İnsanlığa karşı cürümler, ağır insan hakkı ihlali içeren hareketler zamanaşımına tabi tutulamaz. Dava belgesindeki aksiyonlar bu eylemlerdendir” diye konuştu ve şöyle devam etti:
“Zaman aşımına uğramasının sebebi engellenmesi ve soruşturmanın yürütülmemesi. Kamu makamlarının özel eforu oldu. Adalet Bakanlığı bu belge açısından tesirli bir kovuşturma yürütülmesini engelleyen kurumdur artık. Cevap geleceğine inanmıyoruz. Gerçek ortaya çıkana kadar devam etmek zorundasınız. Zamanaşımı belgenin gündeminden çıkarılması gerekir.”
Sanık Yıldırım’ın avukatı isimli denetimin kaldırılmasını talep etti
Sanık Hamit Yıldırım’ın avukatı, müvekkilinin, sanık Abdülkadir Aygan’ın kelamları nedeniyle beş yıl tutuklu kaldığını, müvekkilinin haklarının ihlal edildiğini ve lekelendiğini tez etti. Hamit Yıldırım’ın Avukatı, “Daha evvel de savcılık makamı, isimli denetimin kaldırılması istikametinde mütalaa vermişti” diyerek isimli denetim talebinin kaldırılmasını talep etti.
Dicle Anter’in avukat Nuray Özdoğan ise isimli denetimin kaldırılması istikametindeki talebi tanımadıklarını söyledi. İsimli denetimin kaldırılmasıyla birlikte kaçma ihtimaline dikkat çeken Özdoğan, “Dosyamız aslında yargılananların burada olmaması nedeniyle bu kadar uzadı. Yurtdışı yasağı kaldırıldığında bu sanığa bir daha ulaşamayız. Tutuklama münasebetleri devam etmektedir. Yargılamanın sürdürülebilmesi ve tesirli bir kovuşturmanın yürütülebilmesi için sanığın Türkiye’de olması lazım. Kaçma ihtimali vardır” dedi.
Duruşma 20 Haziran’a ertelendi
İHD ve Van Barosu’nun davaya iştirake talebini reddeden mahkeme sanık Hamit Yıldırım hakkında uygulanan isimli denetimin devam etmesine karar verdi.
Mahkeme orta kararında, Adalet Bakanlığı’na yazılan yazılara gelecek karşılıkların beklenmesine hükmetti ve 31’inci duruşmayı 20 Haziran saat 10.15’e ertelendi.
Dava, Eylül 2022’de vakit aşımına uğrayacak.