Deprem uzmanı Prof. Dr. Naci Görür, beklenen büyük Marmara sarsıntısına ait İstanbul’da 5 ilçeyi işaret etti. Prof. Dr. Naci Görür, ‘İstanbul’da binaların yüzde 10’u çok ağır hasar alacak. Türkiye çok büyük oranda canlı yani etkin sarsıntılarla kesilmiş durumda. Yani bizim ülkemiz, aşağı üst 550’nin üzerinde faal sarsıntı var. Türkiye’nin her yerinde sarsıntılar, etkin zelzeleler mevcut” dedi.
Olası bir zelzelede İstanbul’da hasar görmesi beklenen iddiası bina sayısı 207 bin olarak açıklandı
Kahramanmaraş merkezli meydana gelen iki zelzelenin açtığı yaralar hala devam ederken, beklenen büyük Marmara sarsıntısı için ikaz geldi.
Kahramanmaraş sarsıntısını kestirim eden ve her fırsatta İstanbulluları zelzeleye karşı uyaran Deprem uzmanı Prof. Dr. Naci Görür, açıklamalarını yeniledi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Uygunlaştırma Dairesi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen ‘6306 Sayılı Yasa Kapsamında İlan Edilen Alan ve Yapılara Yönelik Bilgi Toplama, Tesir Tahlili, Kıymetlendirme Çalışmasına’ ait datalar duyuruldu.
Buna nazaran, muhtemel bir zelzelede İstanbul’da hasar görmesi beklenen varsayımı bina sayısı 207 bin olarak belirtildi. Datalara nazaran, binaların yüzde 30’u 1980 öncesi, yüzde 40’ı 1980-2000 ortası, yüzde 30’u 2000 sonrası inşa edildi.
Riskli binaların en ağır olduğu 3 ilçe ise Esenyurt, Büyükçekmece ve Küçükçekmece olarak açıklandı
Hasar görmesi beklenen her 3 binadan biri ise 2000 sonrası yapıldı. Hasar görmesi beklenen 207 bin binanın yüzde 95’ini oluşturan 196 bin 227 bina ise Avrupa Yakası’nda tespit edildi. İBB’nin, İTÜ ile yaptığı çalışmada, riskli binaların en ağır olduğu 3 ilçe ise Esenyurt, Büyükçekmece ve Küçükçekmece olarak açıklandı.
Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, dataları kıymetlendirdi.
‘İstanbul’da da, 1 milyon 150 bine yakın binanın varlığını biliyoruz. Demektir ki, bu aşağı üst işte yüzde 10’u, çok ağır hasar alacak’
Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul’da 1 milyon 50 bin binanın yüzde 10’unun çok ağır hasar alacağını belirterek, “Benim o çalışmanın detaylarından bir haberim yok. Muhtemelen de doğrudur.. Yalnız, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı araştırmalara istinaden tüm İstanbul’da, Anadolu ve Avrupa yakasında zelzelede çok ağır hasar alacağı düşünülen bina sayısının 90 binin üzerinde olduğunu zati biliyoruz. Bütün İstanbul’da da, 1 milyon 150 bine yakın binanın varlığını biliyoruz. Demektir ki, bu aşağı üst işte yüzde 10’u, çok ağır hasar alacak. Öbür hasarları saymıyorum yani çok ağır yıkılmayla direkt doğruya göçükle burun buruna kalacak bina sayısını 90 bin diye düşünüyorum. Doğal ki hafif hasar, orta hasar alacak bina sayısı da daha da fazla olacaktır’ dedi.
‘Depremin şiddeti fazla olunca yıkım fazlalaşıyor’
Prof. Dr. Naci Görür, İBB’nin yaptığı çalışmaya ait, “Bu hakikat bir teşhistir. Avrupa Yakası taban itibariyle, jeolojik formasyonlar itibariyle zelzele kaynağı ile olan bağına nazaran Asya yakasından daha fazla ziyan göreceği de bir gerçektir. Bu da bize gösteriyor ki İstanbul’u bir an evvel sarsıntı dirençli hale getirmek için çalışmaların başlanması, yürütülmesi gerekir. İBB’nin bu çalışmasına katılıyorum’ dedi.
Görür şöyle konuştu:
‘İstanbul’da sarsıntı gözetildiği vakit en fazla dikkat edilecek, ihtimam gösterilecek ilçeler ortasında Büyükçekmece, Küçükçekmece, Esenyurt ve bu tarihi yarımada Fatih o yöreler Zeytinburnu var. Artık burada doğal kıymetli olan buraların zelzele dirençli hale getirmek için gerekli çalışmaların ve hemhal bir an evvel başlatılması gerekir. Neden bu bölgeler daha fazla hasar alır?
Çünkü bu bölgede demin dediğim üzere taban, çok nispi olarak düzgün durumda değil. Keza bu bölgede tabandan ötürü diyelim kayma, göçme, sıvılaşma sarsıntının büyük tesirini arttırma olayları yaygın olabilir. Bu bölgelerde, onun için bu türlü tabanlarda zelzelenin bir manada ziyanını arttıran ünitelerin olduğu yerde olağan ki zelzelenin şiddeti de fazlalaşıyor. Zelzelenin şiddeti fazla olunca yıkım fazlalaşıyor.’
‘Ciddi çalışmaların yapılıp insanlarımızın zelzeleden ziyan görmemesi için uygulamalara geçilmesi, toprağa inilmesi, çalışmaların yapılması gerekli’
Esenyurt Belediyesi ile çalışmalara başladıklarını söz eden Prof. Dr. Naci Görür, ‘Esenyurt dediniz, mesela Esenyurt Belediyesi Lideri, Esenyurt’un sarsıntıya hazırlama noktasında yani bizden yardım almayı istiyor. Ben de yani elimden geldiğince bütün belediyelere, ilçe belediyelerine olduğu üzere bu belediyeye de bildiğim kadarıyla zelzeleye nasıl hazırlanacağı konusunda tavsiyelerde bulundum. Toplantılar da hatta vakit zaman yapıyorum. İşte, bugünkü toplantı da yeniden bu niyet içerisinde oldu. Önemli çalışmaların yapılıp insanlarımızın sarsıntıdan ziyan görmemesi için uygulamalara geçilmesi, yere inilmesi, çalışmaların yapılması gerekli’ dedi.
‘Aşağı üst 550’nin üzerinde etkin sarsıntı var’
Prof. Dr. Naci Görür, Türkiye genelinde bulunan etkin faylarla ilgili ihtarda bulunarak şöyle devam etti:
”Türkiye çok büyük oranda canlı yani faal sarsıntılarla kesilmiş durumda. Yani bizim ülkemiz, aşağı üst 550’nin üzerinde faal sarsıntı var. Türkiye’nin her yerinde sarsıntılar, etkin zelzeleler mevcut. Kimi bölgelerde bu sarsıntılar daha ağır zelzele üretme kapasitesi daha fazla. Daha büyük zelzeleler üretebiliyor. Kimi yerlerde sarsıntı üreten fayların boyutu, sayısı daha az, yoğunluğu daha az olabiliyor. Sözgelimi, Orta Anadolu’da çok fazla zelzeleyle karşı karşıya kalmayabiliyorsunuz.
Ama Doğu Anadolu’da, zelzelesi çok fazla hissedebiliyorsunuz. Güneydoğu’da hissedebiliyorsunuz Ege Bölgesi’nde daha fazla zelzele aktivitesinin fazla olduğunu görüyorsunuz. Lakin Kuzey Karadeniz Bölgesi’nde sarsıntılar daha az. Bu faal fayların dağılımına bağlı. Şimdi bir yerde etkin fay varsa kesinlikle orada zelzeleler olacaktır. Sarsıntılara karşı hazır olmak için o fayların olduğu yöreleri, kentleri, o fayların özelliklerini göz önüne alarak Sarsıntı dirençli hale getirecek çalışmaları yapmak lazım.’
