Mustafa Kemal Paşa 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919 Pazartesi sabah saat 08.00′de beraberindekilerle birlikte, Samsun’da karaya çıktıktan sonra kaldığı ilk yer burası. Beraberinde bulunan arkadaşlarından bir bölümü günümüzde Ticaret ve Sanayi Odası’nın bulunduğu yerde yer alan Karadeniz Oteli’nde konaklamışlar. Günümüzde Kalemahallesi, Mecidiye caddesi üzerinde yer alan, Mustafa Kemal Paşa’nın kaldığı bu otelin adı zamanla halk arasında Mıntıka Palas Oteli’ne dönüşmüş. Bu nedenle bazı kaynaklarda adı Mıntıka Palas olarak da geçiyor. Mustafa Kemal Paşa’nın 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun’a geleceği bildirilince, Samsun Mutasarrıfı Ethem Bey’in talimatı ile boş durumda bulunan Mantika Palas Oteli hazırlanır. Mantika Palas Otelinin odaları ve mutfağı askeri hastaneden getirilen karyola, evlerden ve komşulardan getirilen masa, sandalye, yazı takımı gibi eşyalarla donatılarak Atatürk’ün konaklaması için hazır hale getirilir.
Mustafa Kemal Paşa’nın Mıntıka Palas Oteli’ne yerleşmesiyle ilgili olarak yapılan hazırlıkları o dönemde Canik Livası Muhasebe-i Hususiye Müdürü olan Osman (Atlı) Bey şöyle anlatıyor:
“Ben o zaman Samsun Muhasebe-i Hususiye Müdürü idim. Bir akşam Mutasarrıf Ethem Bey beni evine çağırttı. – İstanbul’dan bir Paşa başkanlığında bir teftiş kurulu hareket etmiş. On sekizinde burada olacaklarmış. Birkaç gün kalacağı için kendisine ve maiyetine bir yer hazırlayalım. Bunu İstanbul’dan Dâhiliye Nezareti bize bildirdi. Zaman da malum… Kimseden fedakârlık istemeyeceğimize göre meseleyi aramızda halletmeliyiz. Umudum sizde. Yarın sabahtan itibaren bu işle meşgul olunuz, dedi. Gece bir hayli düşündüm. Hemen aklıma evimin yanında bulunan boş durumdaki Mıntıka Palas Oteli geldi. Ertesi sabah binanın sahibiyle anlaşıp oteli açtırdım. Askeri hastaneden karyola, evden ve komşulardan yatak ve yorgan getirttim. Daireden masa, sandalye, yazı takımı gibi eşyayı da getirterek odaları, salonu, mutfağı donattık.”
Müzede adım attıkça tarihte koca bir gezintiye çıkıyorsunuz. İlk katta geniş bir salon ve milli mücadele yıllarına ait fotoğraflar bulunuyor. İkinci katta ise Atatürk ve 18 silah arkadaşının balmumu heykelleri bulunuyor. Ayrıca Atatürk’ün kişisel eşyaları ve tuttuğu notlar da bulunuyor. Tabii koronavirüs nedeniyle müze kapalı. Ama online gezme şansınız var. Buraya tıklayarak müzeyi sanal olarak gezebilirsiniz.
Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak için adım attığı Samsun’da bulunan Tütün İskelesi de oldukça önemli bir adres… Bugün İlkadım ilçesindeki Yabancılar Çarşısı’nın hemen önünde halka açık bir şekilde balmumu heykellerle süslenerek sergileniyor. Buraya tıklayarak online olarak gezebilirsiniz.