Sağlık görevlileri, kandaki oksijen seviyesinin hastalar fark etmeden nasıl tehlikeli seviyeye düşebildiğini çözebilmiş değil. Bu duruma “sessiz oksijen yetmezliği” deniliyor.
Bu durumdaki vakalar, hastaneye kaldırıldıklarında, düşündüklerinden çok daha hasta durumda olabiliyorlar ve etkili müdahale için geç kalınmış olabiliyor.
Ancak nabız oksimetresi adı verilen ve İngiltere’de satış fiyatı yaklaşık 20 sterlin (Türkiye’de ise 35 ila 150 TL arasında değişiyor) olan bir oksijen ölçüm aleti, hayat kurtaran bir çözüm olabilir.
İngiltere’de Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS), yüksek risk grubundaki Covid hastaları için bu teknolojiden faydalanmaya başladı.
Oksijen seviyesi nasıl olmalı?
Sağlıklı bir insanın kandaki oksijen seviyesi %95 ile %100 aralığında.
Hampshire Hastanesi’nden Doktor Matt Inada-Kim, “Bazı hastaları 70’li değerlerde hastaneye yatırmışlığımız oldu” diyerek konunun önemine dikkat çekiyor.
BBC’ye konuşan Inada-Kim, “Bu son derece korkutucu bir çerçeve çizdi ve biz, nasıl hareket etmemiz gerektiği konusunda yeniden düşünmeye itti” dedi.
Inada-Kim, “Evde Covid Oksimetre takibi” adı verilen ulusal çaptaki projenin yöneticisi olarak belirlendi.
Nabız oksimetresi nasıl çalışıyor?
Alet orta parmağınıza yerleştiriliyor ve vücuttaki oksijeni ölçümlemeye başlıyor.
İngiltere’de 65 yaş üstü hastalara, başka sağlık sorunu olduğu için tehlike grubunda sayılan daha genç kişilere dağıtılmaya başladı.
Dağıtılan kişilerden, günde üç kez kandaki oksijen oranını ölçümlemeleri isteniyor.
Eğer değerleri % 93 veya %94’ün altına düşerse aile hekimlerini aramaları, %92’nin altına düşerse acil servise gitmeleri ya da ambulans çağırmaları isteniyor.
Bu proje özelinde yürütülen çalışmayan göre, seviyenin %95’in altına inmesi dahi ölüm riskini artırabiliyor.
‘Oksimetre beni hastaneye gitmeye ikna etti’
Doktor Inada-Kim, yapılan çalışmanın amacını “vakaları, hastalık henüz kurtarılabilir noktadayken hastanelere yatırmak” olarak tanımlıyor.
Oksijen ölçüm aleti sayesinde hastaneye gittiğini anlatan 70 yaşındaki Chris Harris, bugün hastalığı tam olarak atlattı. Ancak Chris, “Oksimetre beni hastaneye gitmeye ikna etti” diyor.
Bir aile hekimi olan Doktor Caroline O’Keefe de, Noel’den bu yana gözlemledikleri hastaların sayısının 160’a ulaştığını anlatıyor.
NHS, evde gözlem projesi kapsamında yaklaşık 300 bin oksimetre dağıttı.
Doktor Inada-Kim, bu projenin kesin olarak hayat kurtarıp kurtarmadığına yönelik verilerin Nisan ayında elde edilebileceğini söyledi.