Avrupa Uzay Ajansı, Autodesk ve Airbus firmaları sponsorluğunda bu yıl üçüncü kez gerçekleştirilen Uluslararası Moon Camp Challenge yarışmasında amaç, altı astronotun altı ay boyunca yaşama ve araştırma yapmalarını sağlayacak bir Ay Kampı tasarlamak. Başlangıç, orta ve gelişmiş olmak üzere üç kategoride dünyanın tüm ülkelerinden katılımın gerçekleştiği yarışmaya Uşak Bilim ve Sanat Merkezi, ortaokul öğrencileriyle dahil oldu.
Öğrencilerin Derinkuyu yer altı şehrinden ilham alarak 3 Boyutlu olarak tasarladıkları Kapadokya Ay Kampında astronotların barınma, beslenme, güvenlik gibi tüm yaşamsal ihtiyaçlarına ek bilişim odası; biyoloji, jeoloji ve arkeoloji laboratuvarları, maden arama ve çıkarma robotları gibi araştırma ve geliştirme alanları da bulunuyor. Proje yöneticisi ve fen bilimleri öğretmeni Nurettin Can Bodur toplam altı öğrenciyle başladıkları serüveni şöyle anlattı:
‘UZAKTAN EĞİTİM İŞİMİZE YARADI’
“Yarışma için bizi en çok motive eden etken uzaktan eğitim süreciydi. Aslında proje bazlı çalışmalarda uzaktan eğitim bir dezavantajdır. Biz de bu sürece uygun yarışmaları araştırmaya başladık ve Uluslararası Moon Camp Challenge yarışmasını bulduk. Tinkercad diye bir platform var 3D tasarım yaptığımız. Öğrencilerle sanal sınıf oluşturduk ve her öğrenciye görevlerini söyledik. Herkes çizimi kendi bilgisayarında yapıyor ve ben o çizimleri anlık olarak görebiliyorum. Dolayısıyla uzaktan çalışmaya çok uygun bir sistem. Uzay, öğrencilerin çok dikkatini çekiyor. Daha bir öğrencimizle ay madenciliği çalıştık, bir öğrencimizle de Mars uzay aracının prototipini yapmıştık. Buradan yola çıkarak yarışmaya hazırlanmaya başladık. Bütün formlar İngilizce olduğu için İngilizceyi çok seven bir öğrenciye ihtiyacımız vardı. Yarışmada araştırma bölümleri var. Bununla ilgili alt yapısı olan, biyoloji ve arkeolojiye ilgisi olan çocuklarla görüştük. İki kişiyi de böyle bulduk ve altı kişilik ekibi tamamladık.
KAPADOKYA’YI UZAYA TAŞIDIK
Uzaydan gelen gök taşları atmosferde yanıyor ve dünyaya zarar vermiyorlar. Ancak ayda bizim gibi bir atmosfer yok. O yüzden astronotları ve ekipmanlarını, onların yaşam alanlarını gök taşlarından korumamız gerek. Yarışmanın ana şartı da bu zaten. Herkes farklı tasarımlar yapıyor bununla ilgili. Biz de yer altına yapalım dedik. Ülkemizde de Kapadokya, Çatalhöyük gibi yer altı şehirleri konusunda zenginliklerimiz var. Kendi ülkemizden kendi tarihimizden ilham alalım dedik. Bize en uygun olan da Derinkuyu yeraltı şehriydi. Bu fikir takımdaki Tarık Akyüz isimli öğrencimden geldi. Oraya gidip gezmiş ve etkilenmiş. Sonra böyle bir şey yapalım dedi ve bize de mantıklı geldi. O yüzden tasarımımızın adını da ‘Kapadokya’ koymaya karar verdik.
UŞAK’TAN DOĞAN UZAY ÜSSÜ FİKRİ
Derece alan projelere baktım. Açıkçası umutluyuz. Takımın motivasyonu da çok iyi. Yoğun bir çalışma içerisindeyiz. Derece alacağımızı umuyorum. Eğer Uşak’tan böyle bir başarı elde edilirse küçük bir şehir olduğumuz için çok daha gurur verici olacaktır. Çünkü bu tarz proje yarışmalarının mantığı ileride yapacakları çalışmalara ilham olmasıdır. Gelecek 10 yılda Avrupa Uzay Ajansı’nın NASA’nın hatta Çin’in ayda bir üs kurma düşünceleri var. Daha uzak gezegenlere gidebilmek için ayı bir istasyon olarak düşünüyorlar. Bir ara durak için de kurulabilecek bu tarz kamp alanlarına ihtiyaç doğacak. O yüzden bu yarışma oldukça önemli.
GELCEĞİN GÖK BİLİMCİLERİ YETİŞİYOR
Herkes bir ürünün farklı bölümlerini kendi uzmanlığı doğrultusunda çalışıyor. Bilimsel araştırma becerileri ve yaratıcılıkları gelişiyor. Tasarım sürecinde gerçekleştirdikleri çalışmalarla tasarım ve çizim becerileri gelişiyor. Öğrenciler karşılaştıkları problemi çözebilmek için kaynak araştırması yapıyor, elde ettikleri bilgileri kullanarak yaratıcı ürün veya fikirler geliştiriyorlar. Süreç içerisinde yaptıkları çalışmalarla özgüven ve girişimcilik becerileri gelişiyor. Uzay bilimleri, uzay teknolojileri, uzay madenciliği, yenilenebilir enerji teknolojileri, akıllı tarım uygulamaları, uzay biyolojisi, uzay ekolojisi, uzay arkeolojisi, roketlerin çalışma prensibi, 3D tasarım, kimya, kütle çekim kuvveti ve etkileri konularına ait bilgi ve becerileri gelişiyor.
AYDAKİ HELYUMU ÇIKARACAK MODEL YAPTIM
Emin Heper (7’nci sınıf öğrencisi): Ben şu an helyum çıkarma aleti yaptım. Dünyadaki helyum çıkarma aletlerini örnek aldım sonra da uzayda helyumun bulunduğu yerleri araştırdım. Toprakta az miktarda helyum varken havada daha çok bulunuyor. Benim amacım ikisini de almaktı. Bu yüzden bir helyum çıkarma modeli yaptım. Şu an sistemimizde o da var. Amacımız aydaki malzemeleri kullanmak. Çıkardığımız helyumu da roket yakıtı olarak kullanacağız. ,
SUYU GERİ DÖNÜŞTÜREN TASARIM
Zeynep Kandilli (6’nci sınıf öğrencisi): Ayda yaşam için bir uzay üssü tasarlıyoruz. En uygun yaşam koşullarını bulmaya çalışıyoruz. Ben bu ay üssü için iç ve dış birimleri tasarladım. Dış birimlerde robot madenciyi ve bir ay taşıtı tasarladım. İç birimlerde ise geri dönüşüm ve arkeoloji laboratuvarını tasarladım. Suyun geri dönüştürülmesi amacıyla tasarladığım çalışmanın sonuna geldim. Özellikle yaratıcılığımızı kullanmamızı istiyorlar. Ben de ay koşullarına uygun olacak şekilde üç boyutlu olarak bunları tasarladım.
Elif Çoban (6’ncı sınıf öğrencisi): Biz projeye başlamadan önce yapılacak birim ve araç gereçleri bir liste halinde hazırlamıştık. Herkes istediği ve ilgi duyduğu alanları tasarlamaya başladı. Ben biyoloji laboratuvarını ve yatak odalarını tasarladım.
MOON CAMP CHALLENGE NEDİR?
Moon Camp Challenge (Ay Kampı Mücadelesi) öğrencileri Ay’ı keşfetmeye ve gelecekteki astronotların karşılaşabileceği bazı karmaşıklıkları çözmeye davet ediyor. Yarışmada her ekibin görevi, Tinkercad kullanarak bir ay kampını 3D olarak tasarlamak. Takımlar Ay’a iniş, Ay Üssü, Ay gezgini, Roket, Ay Yörünge Uzay İstasyonu başlıklarından istediğini tasarlayabiliyor. Başvuru gönderen tüm takımlar bir katılım sertifikası alacak ve projeleri Moon Camp çevrimiçi platformunda paylaşılacak. Yarışma kayıtları 25 Mart 2021’e kadar devam edecek. Yarışma 19 yaşa kadar öğrencilere açık olsa da 6 ila 14 yaş öğrenciler için tavsiye ediliyor. Ayrıca projeyi gönderen katılımcılar projelerinin Ay’da paylaşılacağını kabul etmiş oluyorlar. Kazanan ekibe bir 3D yazıcı hediye ediliyor.
ÇİN BİRİNCİLİĞİ KAPTIRMADI
İlki 2018-2019 eğitim döneminde düzenlenen yarışma European Space Agency (Avrupa Uzay Ajansı) üye devletler ve üye olmayan devler olarak iki ayrı kategoride değerlendiriliyor. İlk yıl ESA üyesi devletlerden İtalya, geçtiğimiz yılsa Çek Cumhuriyeti birinci olurken ESA üyesi olmayan ülkelerden Çin her iki yarışmada da zirveyi kaptırmadı.
