ABD ile İran arasında Tahran’a yönelik yaptırımların kaldırılması konusunda yeni gelişmeler yaşanıyor.
Üst düzey bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, telekonferans yoluyla düzenlediği brifingde ABD-İran görüşmelerini değerlendirdi.
Yetkili, Viyana’daki görüşmelerde ABD yönetiminin, İran’ın nükleer anlaşma koşullarına dönmesi karşılığında hangi yaptırımları ne şekilde kaldırmayı düşündüğüne ilişkin bir yol haritasını İran tarafına sunduğunu açıkladı.
WASHINGTON’DAN TAHRAN’A YOL HARİTASI
Söz konusu yol haritasının ve spesifik olarak hangi yaptırımların kaldırılmasının gündemde olduğunun detaylarına girmeyen yetkili, Viyana’daki arabulucu ülkeler aracılığıyla sunulan yol haritasında yaptırımların 3 başlık altında toplandığını anlattı.
Buna göre ABD, yaptırım maddelerini, “nükleer anlaşma kapsamında kaldırılacak yaptırımlar”, “anlaşmayla ilgisiz olan ve devam edecek olan yaptırımlar” ve “nükleer anlaşma kapsamında kaldırılıp kaldırılmayacağı değerlendirilmesi gereken yaptırımlar” olarak 3 kategoride topladı.
TARTIŞMA KONUSU OLAN YAPTIRIMLAR
ABD’li yetkili, görüşmelerde en zor başlığın 3. başlık olduğunu, çünkü Donald Trump döneminde getirilmiş olan çok sayıdaki yaptırım maddesinin bu kategoriye girdiği ve anlaşmayla ilgili olup olmadıklarının tartışıldığını dile getirdi. Trump dönemindeki bazı nükleer yaptırımların terörle mücadele yaptırımı başlığı altında uygulanmasını örnek veren yetkili, bu gibi konuları halen görüştüklerini belirtti.
Diğer yandan aynı yetkili, 2017’den bu yana getirilen tüm yaptırımların kaldırılmasını talep eden İran’ın beklentileri ile ABD’nin geldiği nokta arasında halen farklar olduğunu vurguladı. Önlerinde halen uzun bir yol olduğunun altını çizen yetkili, görüşmelerde olumlu mesafe kat edilmesine rağmen henüz makas değiştirecek düzey ilerleme sağlanamadığını belirtti.
YAPTIRIMLARI TAMAMEN KALDIRMA ŞARTI
İran anlaşma koşullarına dönme yolunda somut adımlar atmadan ABD’nin söz konusu yaptırımların tümünü kaldırmayacağını ifade eden yetkili, bu konuda Tahran’dan yapıcı ve olumlu bir yaklaşım beklediklerini sözlerine ekledi.
Yetkili, bir soruya yanıt verirken, sürecin olumlu seyretmesi halinde mayıs ayı ortasında bir anlaşmaya varılabilme ihtimalini göz ardı etmediklerini söyledi.
UYGULANAN YAPTIRIM SAYISI
ABD yönetimi tarafından İran’a uygulanan halen 1500 civarında yaptırım bulunuyor.
2015 yılında imzalanan İran’la nükleer anlaşma özellikle Cumhuriyetçilerin yoğun tepkisini çekmiş, 2017’de başkanlık koltuğuna oturan Trump, 2018’de anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş ve Tahran’a çok sayıda yaptırım uygulamıştı.