1MDB, Malezya hükümeti tarafından kurulan ve dolandırıcılık faaliyetleri nedeniyle milyarlarca dolar kaybeden bir yatırım fonuydu. Küresel dolandırıcılık ve yolsuzluk ağı, Malezya’nın eski başbakanı Najib Razak’a temyiz ettiği 12 yıl hapis cezasına yol açtı.
BBC’nin haberine göre Goldman Sachs, skandala katılımını “kurumsal başarısızlık” olarak nitelendirdi. Goldman Sachs, gelirleri büyük ölçüde çalınan tahvilleri yatırımcılara satarak 1MDB için 6.5 milyar dolar yükselmesine yardımcı oldu.
Savcılar, üst düzey Goldman yöneticilerinin 1MDB ve fon danışmanı Jho Low ile olan ilişkilerinde dolandırıcılık uyarılarını görmezden geldiklerini iddia ettiler. Skandalda iki Goldman bankacısı suçla itham edildi.
Goldman Sachs Salı günü yaptığı açıklamada, Solomon’un maaşının 2020 için 17,5 milyon dolara düştüğünü açıkladı. Banka, Solomon’un yolsuzluğun farkında olmadığını vurguladı. Solomon için ceza, 2 milyon dolar nakit taban ödeme, 4,65 milyon dolar nakit bonus ve 10,85 milyon dolar hisse bazlı tazminattan oluşuyor.
EN YÜKSEK SEVİYEYE ULAŞAN YILDI
Ekim ayında Goldman, 1MDB için yaptığı çalışmalarla ilgili bir soruşturmayı sona erdirmek için dört ülkedeki hükümet yetkililerine yaklaşık 3 milyar dolar ödemeyi kabul etti. Banka, 2012 ve 2013 yıllarında tahvil satışlarını düzenlemek için 600 milyon dolar topladı.
ABD, İngiltere, Singapur, Malezya ve Hong Kong’dakiler de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki düzenleyiciler tarafından soruşturulmak için yıllar harcadı. 1MDB ile Goldman’ın anlaşmaları toplamda bankaya 5 milyar dolardan fazlaya mal oldu.
1MDB skandalından kaynaklanan maliyetlere ve cezalara rağmen, 2020, Goldman’ın işletmeleri için 44,6 milyar dolarlık yıllık geliri ile 2009’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşan önemli bir yıl oldu.
ABD merkezli banka, koronavirüs durgunluğunun derinliklerinden küresel borsalardaki toparlanmadan büyük bir destek aldı.
1MDB YOLSUZLUK SORUŞTURMASI
Malezya’nın “en büyük yolsuzluk skandalı” olarak tarihe geçen 1MDB yolsuzluğu, ülkenin eski Başbakanı Necip Rezak’ın 2015’te fona ait 681 milyon doları zimmetine geçirdiği iddiaları üzerine uluslararası basında gündeme gelmişti.
Necip, söz konusu paranın dönemin Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz talimatıyla yapılan bağış olduğunu savunmuştu.
Yolsuzluk iddialarının uluslararası basında yer almasından sonra ABD Adalet Bakanlığı, 2016’da başlattığı incelemede 681 milyon doların kişisel hesaplara aktarıldığını tespit etmişti.
ABD’li yetkililer, 2017’de 1MDB’nin yurt dışı operasyonlarına yönelik incelemesinin sonucunda fona ait 4,5 milyar doların yurt dışına kaçırılarak amaç dışı kullanıldığını öne sürmüştü. Bu paraların bir kısmının, Goldman Sachs’ın 1MDB’ye tahvil satışları vasıtasıyla yurt dışına transfer edildiği belirtilmişti.
Aynı yıl İsviçre hükümetinin başlattığı incelemede ise 1MDB’den kaçırılan paranın 7 milyar doları bulduğu iddia edilmişti.
MALEZYA HÜKÜMETİ 2018’DE GOLDMAN SACHS’A DAVA AÇMIŞTI
Mahathir Muhammed’in liderliğindeki Umut İttifakı koalisyonunun Mayıs 2018’de genel seçimleri kazanmasının ardından 1MDB soruşturmaları yeniden başlatılarak, eski başbakan Necip’e “kara para aklama” ve “gücü kötüye kullanma” suçlamaları yöneltilmişti.
1MDB’nin Goldman Sachs’tan tahvil alımlarının da üzerine giden Malezya hükümeti, Aralık 2018’de Goldman Sachs’a dava açarak, 1MDB’ye tahvil satışlarında hile ve usulsüzlük suçlaması yöneltmişti.
Fon paralarının kaçırılmasına yardımcı olduğu öne sürülen 17 eski banka çalışanı hakkında dava açılırken, Malezya hükümeti, uğradığı zarar karşılığında Goldman Sachs’tan 6,5 milyar dolar talep etmişti.
Yolsuzluğa karıştığı tespit edilen Goldman Sachs’ın temmuz ayında uzlaşma bedeli olarak Malezya’ya 3,9 milyar dolar ödemeyi kabul ettiği açıklanmış, banka ağustos taahhüt ettiği 3,9 milyar dolar ödemenin 2,5 milyar dolarını ağustos ayında transfer etmişti. Söz konusu transferin ardından Kuala Lumpur Yüksek Mahkemesi, Goldman Sachs’a yönelttiği “hile” ve “usulsüzlük” suçlamalarını geri çektiğini açıklamıştı.
MALEZYA, HALA KAYIP FONLARIN PEŞİNDE
ABD ve İsviçre hükümetinin incelemelerinde, 1MDB’den 4,5 ila 7 milyar doların dışarı çıkarıldığı iddia edilirken, fona ait tam olarak ne kadar paranın kaçırıldığı hala bilinmiyor.
Şimdiye kadar 1MDB’ye ait ABD’den 322 milyon doları, Singapur’dan 36 milyon doları ülkeye geri kazandıran ve en son Goldman Sachs’tan 3,9 milyar dolar ödeme taahhüdü alan Malezya, 12 ülkede fona ait paralarının olduğunu iddia ederek, kayıp fonların peşinden gitmeyi sürdürüyor.
Kayıp fonları araştırmak üzere şimdiye kadar Singapur, İsveç, İngiltere, ABD, Avustralya, Hong Kong, Tayland, Lüksemburg ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) soruşturma açıldığı biliniyor.