ABD’de 3 Kasım’da yapılan 59’uncu başkanlık seçimlerini Demokrat aday Joe Biden (77) kazandı. Amerikan CNN kanalı ve AP ajansı verilerine göre Biden, rakibi ve mevcut başkan Donald Trump’ı Pensilvanya eyaletinde yenerek ipi göğüsledi.
‘TÜM AMERİKALILARIN BAŞKANI OLACAĞIM’
Pensilvanya’da sayım tamamlanırken, Nevada, Arizona, Kuzey Carolina ve Georgia eyaletinde sayımlar devam ediyor. Ancak mevcut tabloya göre 20 delegesi bulunan Pensilvanya’da yarışı kazanan Biden’ın seçici delege sayısı 273’ü buldu. Pensilvanya’da sonuçların belli olmasından birkaç saat sonra ise Biden’ın Nevada eyaletinde de kazanan olduğu açıklandı. Biden böylece 279 delege sayısına ulaştı. ABD’de başkan seçilebilmek için en az 270 delege toplamak gerekiyor. Biden, Twitter’dan paylaştığı mesajda, “Amerika, bu büyük ülkeye liderlik etmek için beni seçmenizden onur duydum. Önümüzde bizi zorlu bir görev bekliyor, ama şu konuda söz veriyorum. Bana oy verin ya da vermeyin tüm Amerikalıların başkanı olacağım. Bana layık gördüğünüz güvene bağlı kalacağım” dedi.
‘EN ÇOK OY ALAN BAŞKAN ADAYI OLDUM’
Biden yaptığı yazılı açıklamada ise “Amerikan halkının bana ve başkan yardımcılığına seçilen Harris’e duyduğu güvenden onur duydum. Kampanya sona erdiğine göre, öfkeyi ve sert söylemi geride bırakıp birlik olma zamanı. ABD’nin birleşme ve şifalanma zamanı. Biz Amerika Birleşik Devletleri’yiz. Eğer birlikte olursak yapamayacak bir şeyimiz olmaz” dedi. Biden resmi sonuçlar belli olmadan yaptığı açıklamada, ABD tarihinde 74 milyon ile en fazla oyu alan başkan adayı olduğunu belirterek, Amerikan halkının kendisine koronavirüs salgını, ekonomi, iklim değişikliği ve sistematik ırkçılıkla mücadele için yetki verdiğini dile getirmişti.
Demokrat Partili Joe Biden, Pensilvanya eyaletini de alarak başkanlık için gerekli seçici delege sayısını elde etti.
‘ORTA SINIF JOE’
Biden’ın zaferi, 2016 seçimlerinde Hillary Clinton’ın kısmen “beyaz yaka” sınıfı seçmenlerin desteğindeki düşüşün yanı sıra siyah ve Latin seçmenlerden yeterli desteği alamaması nedeniyle çok sayıda kilit salıncak eyaleti Trump’a kaptırdıktan sonra geldi. Kökleri Pennsylvania’nın kırsal şehri Scranton ve daha sonra Delaware’de olan işçi sınıfı bir ailede büyüyen ve Barack Obama altında sekiz yıl başkan yardımcısı olarak görev yapan Biden, “Orta Sınıf Joe” olarak bilindiği için Clinton’ın başarısız olduğu yerde bu imajıyla başarılı oldu. Joe Bİden sonuçların kesinleşmesinin ardından 20 Ocak’tan itibaren Beyaz Saray’daki görevine başlayacak.
HARRİS İLK KADIN BAŞKAN YARDIMCISI… ‘BAŞARDIK JOE’
ABD’de 4 günün sonunda seçimlerin sonuçlanmasıyla birlikte Joe Biden 46’ıncı ABD Başkanı seçilirken eski California Senatörü Kamala Harris (56) de Başkan Yardımcısı oldu. Kamala Harris, ABD tarihindeki ilk kadın ve siyah başkan yardımcısı oldu. Harris, seçim sonuçlarının belli olmasından sonra Twitter’dan bir video mesaj paylaştı. Videoda Joe Biden ile telefonda görüşen Harris, “Başardık Joe! ABD’nin yeni başkanı sen olacaksın” diyor.
GÖÇMEN KÖKENLİ
ABD’nin California kentindeki Oakland şehrinde doğup büyüyen Harris, Hint asıllı bir bilim kadını ve Jamaika asıllı bir ekonomi profesörünün kızı.
Tarihsel olarak “siyah okulu” olarak anılan başkent Washington’daki Howard Üniversitesi’nde siyaset bilimi ve ekonomi üzerine eğitim alan Harris, San Francisco yakınlarındaki Hastings College of Law’da hukuk diploması aldıktan sonra savcı olarak göreve başladı.
BIDEN ONU SEÇTİ
2010 yılında California eyaletinin ilk kadın başsavcısı oldu ve 2016’da California eyaletinden senatör olarak seçildi. 2020 seçimleri öncesinde Demokrat partinin başkan adaylığı için Joe Biden’la yarışan Harris, Aralık 2019’da yarıştan çekilirken Joe Biden’ı desteklediğini açıkladı. Harris geçtiğimiz ağustos ayında ise başkan yardımcılığı adayı olarak gösterildi.
TRUMP YENİLGİYİ KABUL ETMEDİ
Ülkede Demokratlar zafer kutlamalarına başlarken Donald Trump seçim sonuçlarını kabul etmediğini açıkladı. Twitter adresinden yaptığı açıklamada “Gözlemciler oy sayım odalarına kabul edilmediler. Ben 71 milyon yasal oy alarak seçimleri kazandım. Gözlemcilerin görmesine izin verilmeyen daha önce hiç yaşanmayan şeyler oldu. Milyonlarca posta oyu bunu istemeyen insanlara gönderildi” diyen Trump’ın kampanya ekibi de pazartesi günü seçimlerin usullere uygun yapılıp yapılmadığının incelenmesi için hukuki süreçleri başlatacağını açıkladı. Trump’ın mevcut başkanın seçilen başkanı Beyaz Saray’a davet etmesi geleneğine yönelik de bir planı olmadığı öğrenildi. Donald Trump, Joe Biden’ın seçimleri kazandığı duyurulduğu sırada Sterling Park’taki golf kulübünde golf oynuyordu.
SEÇİM BİTTİ, SAYIM SÜRÜYOR
Joe Biden, 20 delegeye sahip Pensilvanya eyaletindeki oy sayımının lehine sonuçlanmasıyla ABD Başkanı seçildi ancak oy sayımı Georgia, Arizona ve Kuzey Carolina’da hâlâ devam ediyor. Biden, Georgia’da 7.248, Arizona’da 29.861 oyla, Trump ise Kuzey Carolina’da 75 bin oyla önde. Cumhuriyetçi Parti, Biden’ın başkan seçilmesinde kritik öneme sahip Pensilvanya eyaletindeki oy sayımının durdurulması için Yüksek Mahkeme’ye başvurmuş, daha önce eyalet mahkemesi tarafından alınan “6 Kasım’a kadar ulaşan posta oyları sayılır” şeklindeki kararın geçersiz sayılmasını istemişti.
AVRUPA’DAN TEBRİK YAĞDI
◊ ABD’de Joe Biden’ın Başkan seçildiğinin açıklanmasının ardından Avrupa’dan kutlama mesajı yağdı. Donald Trump döneminde ABD-Avrupa ilişkileri tarihinin en çalkantılı dönemini yaşadı. Avrupa kanadından gelen kutlama mesajlarının odağında daha güçlü ve yakın işbirliği beklentisi yer aldı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel: Başkan Biden’la çalışmayı dört gözle bekliyorum. Zamanımızın ana sınamalarının üstesinden gelmek için Transatlantik dostluğumuz vazgeçilmez.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron: Amerikalılar başkanlarını seçtiler. Joe Biden ve Kamala Harris’e tebrikler. Bugünün sınamalarının üstesinden gelmek için yapmamız gereken çok şey var. Birlikte çalışalım.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson: ABD en önemli müttefikimiz. İklim değişikliğinden ticaret ve güvenliğe kadar ortak önceliklerimizde yakın çalışmayı dört gözle bekliyorum.
İtalya Başbakanı Giuseppe Conte: Transatlantik ilişkisini güçlendirmek için Joe Biden’la birlikte çalışmaya hazırız. ABD, sağlam bir müttefik ve stratejik ortak olarak İtalya’ya güvenebilir. (◊ Güven ÖZALP / BRÜKSEL)
KILIÇDAROĞLU’NDAN BIDEN’A TEBRİK
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Twitter’dan Biden’ın zaferini kutladı: “Amerika Birleşik Devletleri’nin 46. Başkanı olarak seçilen Joe Biden ve yardımcısı Kamala Harris’i tebrik ederim. Türkiye – ABD arasındaki dostluğun ve stratejik müttefiklik ilişkilerimizin güçlenmesini dilerim.”
BIDEN SEÇİLDİ, ABD SOKAĞA DÖKÜLDÜ
Joe Biden’ın resmi olmayan sonuçlara göre başkan seçildiğinin açıklanmasının ardından, Biden taraftarları çok sayıda kentte kutlamalar için toplandı. Başkent Washington’da Beyaz Saray önündeki Black Lives Matter Plaza’da toplanan binlerce kişi alkışlar, sloganlar ve kornalar eşliğinde seçim sonucunu kutladı. New York’ta ise Biden’ın seçimleri kazandığının açıklanmasının ardından kentin ünlü Times Meydanı’nda binlerce kişi toplandı.
Şehrin çeşitli bölge ve meydanlarında Biden destekçileri korna çalarak araç konvoyları oluşturken New Yorklular kutlamalara evlerinden çaldıkları düdükler ve alkışlarla eşlik etti. Birçok Biden taraftarının seçim zaferine sevinirken Donald Trump’ı tiye alan döviz ve pankartlar taşıması da dikkat çekti. Göstericilerin “Kovuldun Trump” ve “Ulusal kâbusumuz sona erdi” yazan dövizler taşıdığı görüldü.
BIDEN NELER VAAT ETTİ?
Resmi olmayan sonuçlara göre ABD’nin 46. Başkanı seçilen Joe Biden, seçim sürecinde seçmenleri ikna etmek için birçok konuda vaatler ortaya koymuştu. Biden’ın vaatleri özellikle ekonomi, dış politika, göç ve ırk eşitliği gibi konularda Donald Trump’ın söylemlerinden farklı bir çizgi ortaya koymuştu. Trump döneminde dış politikada ABD’nin itibarının zedelendiğini söyleyen Biden, müttefikler ve uluslararası örgütlerle ilişkileri yeniden düzelteceğini söylemiş, Çin’le ticari alanda yaşanan gerilimle ilgili olarak da ABD merkezli gümrük vergileri yerine uluslararası koalisyon kuracağını ifade etmişti. Biden ayrıca birçok altyapı ve kamu hizmetlerine büyük kaynak oluşturmak için yüksek gelir grubuna vergi artışı getirmeyi planladığını söylemişti.
PARİS ANLAŞMASINA DÖNÜŞ
Paris İklim Anlaşması’na tekrar katılmak da Biden’ın sürekli vurguladığı vaatlerinden biriydi. ABD’nin Trump döneminde çekildiği anlaşma ülkenin 2025’e kadar sera gazı salınımlarını yüzde 25 oranında azaltmasını taahhüt ediyordu. Joe Biden sonuçlar kesinleştikten sonra 20 Ocak’tan itibaren resmen görevine başlayacak.
Joe Biden’ın eşi Jill Biden sonuçların açıklanmasından sonra Delaware’deki evlerinden bu fotoğrafı paylaştı.