Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, uzun süren müzakereler sonrası altı Batı Balkan ülkesi; Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Sırbistan ile başlatılan tam üyelik sürecine bağlı kalınması konusunda uzlaştığı bildirildi. Alman haber ajansı dpa’nın edindiği bilgilere göre, çarşamba günü Slovenya’da yapılacak AB-Batı Balkan zirvesinde AB’nin söz konusu altı ülkeyi kapsayan genişleme sürecinin arkasında olduğu yazılı olarak da teyit edilecek.
Ancak aynı zamanda, yeni üyelerin entegrasyonunun “Birlik’in ilerlemesi” şartına bağlı olacağının da vurgulanması bekleniyor. Diplomatik çevrelerden alınan bilgilere göre, özellikle Fransa hükümeti bu şartı getirerek yeni üyelerin Birlik’e alınmasını bloke etme seçeneğini elinde tutmak istiyor.
AB Komisyonu, 2018’de altı Balkan ülkesine üyelik perspektifi veren strateji planını açıklamıştı. Ancak söz konusu ülkelere bugüne kadar somut şekilde tam üyelik perspektifi sunulmadı. Diplomatik çevrelerden alınan bilgilere göre, yarınki zirveye ev sahipliği yapacak Slovenya AB ülkelerinden sadece altı Balkan ülkesini de kapsayan genişleme sürecinin arkasında durmasını değil, aynı zamanda bu ülkelerin 2030’a kadar Birlik’e tam üye olmasının da kararlaştırılmasını istedi. Ancak Fransa ve Hollanda gibi ülkelerin söz konusu ülkelerin bu tarihe kadar AB üyeliği için gereken reformları hayata geçiremeyeceği gerekçesiyle bu öneriye karşı çıktığı belirtiliyor. Öte yandan Fransa hükümeti, AB’nin kendi içindeki sorunlardan dolayı Birlik’in “genişlemeye müsait durumda olmadığını” savunuyor.
2018 yılındaki zirvede AB’nin Batı Balkan strateji belgesi karara bağlanmıştı.
Rusya, Çin ve Türkiye endişesi
Almanya gibi ülkeler ise söz konusu ülkelerin üyelik umutlarını kırmanın büyük riskleri beraberinde getireceğini savunuyor. Özellikle altı Batı Balkan ülkesinin Rusya, Çin ve Türkiye gibi ülkelerin etkisi altına girebileceği endişeleri dile getiriliyor. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, zirve öncesi Kuzey Makedonyalı mevkidaşı Bujar Osmani ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, zirvenin “AB’ye tam üyeliğin Batı Balkan ülkeleri için ulaşılabilir bir hedef olduğu mesajını göndermesi gerektiğini” söyledi.
Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada, Avrupalıların uzun süre tereddütte kalması durumunda Çin, Rusya ve Türkiye gibi güçlerin Balkanlardaki nüfuzunu artırabileceği uyarısında bulundu. Schallenberg, “AB’ye tam üyelik konusunda söz konusu olan, genç demokrasileri destekleme ve Avrupalı yaşam tarzını köklü bir şekilde yerleştirme siyasi hedefidir” dedi.
Zirve öncesi yemek: ABD ile ilişkiler ele alınacak
Öte yandan çarşamba günü yapılacak Batı Balkan zirvesi öncesinde AB üyesi ülkelerin temsilcileri Salı akşamı akşam yemeğinde bir araya gelecek. Yemekte dış politikadaki son gelişmelerin yanı sıra ABD ve Çin ile ilişkilerin ele alınması bekleniyor. AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in Afganistan’daki gelişmelerin, Avustralya, İngiltere ve ABD’nin Hint-Pasifik bölgesinde ilan ettiği askeri ittifak AUKUS’un ve AB’nin uluslararası arenadaki rolünün irdelenmesini istediği bildiriliyor.
AUKUS anlaşması AB içerisinde ABD’nin AB’den habersiz hareket etmesi nedeniyle hayal kırıklığı uyandırmış, aynı zamanda ABD’ye Afganistan’dan asker çekilmesi süreci sırasında Avrupalı partnerlerinin menfaatlerini dikkate almadığı eleştirileri yöneltilmişti.
dpa,AFP/BÖ,BK
© Deutsche Welle Türkçe