Türkiye’nin 12 aylık cari açığı, martta 12.8 milyar dolarla 2009 sonundan bu yana gördüğü en düşük seviyesine geriledi. Merkez Bankası verilerine göre, cari işlemler hesabı, martta 589 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 12 milyar 829 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece yıllıklandırılmış cari açık, Aralık 2009’dan bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Hükümetin aldığı bir dizi tedbirler ve ekonomideki dengelenme süreci çerçevesinde cari açık kademeli olarak azaldı. Ekonomistler, nisan ayında da cari açıktaki gerilemenin devam ederek yıllıklandırılmış açığın 10 milyar doların altına ineceği öngörüsünde bulunuyor.
9 MİLYAR DOLARA İNER
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, cari açığın belirgin şekilde gerilediğini söyledi. Nisan ayı gümrük dış ticaret öncü verilerinin, geçen yıla göre çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi, “Bu gelişme son 12 aylık cari açığın 9 milyar dolar civarına gerileyebileceğini de düşündürmektedir” dedi. Bürümcekçi, manşet verideki bu gelişmenin yanı sıra cari dengenin temel eğilimi açısından takip edilen enerji dışı cari dengenin 25.7 milyar dolar fazlaya, enerji ve altın dışı (çekirdek) cari dengenin ise 32 milyar dolar fazlaya yükseldiğini kaydetti. Bürümcekçi, “Son bir yıl içinde ekonomik aktivitede önce durgunluk, sonra da resesyon yaşanması ile enerji ve altın dışı açıkta artış eğiliminin tersine döndüğü net olarak gözlenmektedir. Cari açıkta mart ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düşük açık ve hizmetler dengesinin yüksek fazla vermesi ana etken oldu. Finansman tarafında, cari açık ve net hata-noksan çıkışının finanse edilememesi nedeniyle resmi rezervlerde 5.7 milyar dolar azalış gözlendi” şeklinde konuştu.
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı da yıllık cari açığın şubat sonundaki 17 milyar dolardan 12.8 milyar dolara gerilediğini hatırlatarak, “Nisan ayına ilişkin dış ticaret verileri de yıllık açıktaki gerilemenin devam ederek 8-10 milyar dolar civarına inebileceği yönünde” dedi. Tokalı, hem kur hem de talep gelişmelerine ek olarak, ihracatı destekleyici yeni program anlayışı, ılımlı enerji fiyatları ve baz etkisi doğrultusunda, yıllık cari açıktaki düşüşün özellikle yılın ilk yarısında hızla devam edeceğini söyledi. 12 aylık cari açığın 5-10 milyar dolar bandına kadar inebileceği tahmininde bulunan Tokalı, “Yılın ikinci yarısında ise yeniden dengelenme sürecinin belirginleşmesi ve baz dezavantajı ile yılı 19 milyar dolar civarında tamamlayabileceğini tahmin ediyoruz. Bu durumda da cari açık oranı, 2019 sonunda yüzde 2.6’lar seviyesine kadar inebilir” diye konuştu.
BAŞLICA FAKTÖR AZALAN İTHALAT
DENİZ Yatırım Stratejisti Orkun Gödek ise resmi rezervlerin mart ayında 5.7 milyar dolar azalırken, ilk çeyrekte 635 milyon dolar arttığını belirtti. Son 12 ay içerisinde resmi rezervlerin performansının 9 milyar dolar azalış şeklinde gerçekleştiğini kaydeden Gödek şunları söyledi: “Hesaplamalarımıza göre, son 12 ay içerisinde enerji ithalatı hariç cari işlemler hesabı 30.8 milyar dolar fazla verirken, parasal olmayan altın hariç kalem ise 3.9 milyar dolar açık verdi. Parasal olmayan altın ve enerji ithalatı hariç kalem ise 32 milyar dolar fazla verdi. Açıklanan verilerden yaptığımız çıkarım, ekonomik ivmedeki zayıflamanın cari işlemler hesabı performansı üzerinde ilk çeyrekte açık rakamının daralması şeklinde devam ettiği şeklinde. İhracat ve turizm kalemlerindeki olumlu performans genel denge açısından olumlu yansımalara neden oluyor. Öte yandan,
bize göre çekirdek kalemlerdeki artı verme durumunun ciddi yüksek seviyelere ulaşması ekonomik aktivitedeki azalışla paralel. Azalan ithalat başlıca faktör…”