Her geçen gün büyüyen koronavirüs tehlikesi, tüm dünyada hayatı neredeyse durma noktasına getirdi. Hizmet ve üretim sektörlerinde faaliyet gösteren birçok şirket, salgın tehlikesi geçene kadar faaliyetlerine ara vermek durumunda kaldı. Özellikle üretimde dünya lideri Çin’in salgının merkezi olması, tüm sektörlerde olumsuz etki yarattı. Taleplerin azalması, donanım ve yazılım sektörünü de doğrudan olumsuz etkiledi. 5G cihazları, akıllı telefonlar ve giyilebilir cihazların dünya merkez üssü olarak kabul edilen Çin’de faaliyetlerin aksaması, tedarik zincirinde sorunlara yol açtı.
Küresel teknoloji pazarı araştırma şirketi ABI Research tarafından yayınlanan rapora göre, koronavirüs nedeniyle 2020’nin ilk yarısında akıllı telefon üretimi yüzde 30 oranında düşüş yaşayacak. Zaten Şubat ayında akıllı telefon sevkiyatlarında yaşanan yüzde 38’lik düşüş, 2020 ilk yarısı için yapılan bu tahmini destekler nitelik taşıyor. ABI Research araştırma direktörü David McQueen, Çin’de yaşanan bu dalgalanmanın küresel olarak hissedileceğini söylüyor. Koronavirüs nedeniyle akıllı telefonlara taleplerin azalmasından; Çin’de üretim yapan Apple, Huawei, Xiaomi ve OPPO’nun yanı sıra tedarik zinciri ortakları Qualcomm, Broadcom, Qorvo ve Skyworks gibi teknoloji devi şirketler de olumsuz etkilenecek. McQueen’e göre Eylül 2020’de piyasaya çıkması beklenen Apple’ın ilk 5G iPhone’ları birçok aksaklık ve gecikmeyle karşı karşıya kalacak.
2020 yılı ikinci çeyreğinde koronavirüs etkilerinin kontrol altına alınması beklense de bu durum endüstrinin direkt olarak toparlanabileceği anlamına gelmiyor. Salgının etkileri kontrol altına alındıktan sonra, tüketiciler ile üreticiler arasında yeni bir güven endeksinin kurulması gerekiyor. Üreticilerin de bu güven endeksini baz alarak hareket etmesi gerekiyor.
Akıllı telefon sektörüne üretici bazlı baktığımızda, üretim merkezi Çin olan Apple’ın salgın nedeniyle aksamalar yaşadığını görüyoruz. Salgın nedeniyle iPhone cihazları üreten Foxconn ve Wistron fabrikalarını 14 Nisan tarihine kadar kapatma kararı aldı. Samsung, Çin ile sınırlı kalmayarak Hindistan’daki Noida fabrikasında da üretime geçtiği için şimdiye dek salgından en az etkilenen üreticiler arasında yer alıyor. Son yılların yükselen üreticisi Xiaomi, yetkililerin isteklerine tamamıyla uyacağını açıklarken, Çin’in önemli üreticilerden Oppo ve Vivo ise üretim tesislerini geçici olarak kapattığını duyurmuştu. Lenovo’nun sahibi olduğu Motorola ile LG de faaliyetlerini durdurma kararı aldıklarını açıklamıştı.
Koronavirüs salgını, Çin ile Hindistan arasındaki rekabette de doğrudan belirleyici bir rol oynayacak gibi görünüyor. Son 4 yıllık döneme baktığımızda, akıllı telefon üretiminde Çin’in Hindistan’a karşı güç kaybettiğini görüyoruz. Çin’deki akıllı telefon üretiminin küresel ölçekteki payı 2016’da yüzde 75, 2017’de yüzde 74, 2018’de yüzde 72 oldu. 2019 yılında ise çok daha sert bir düşüş yaşayan Çin’in küresel üretimdeki payı yüzde 68’e kadar geriledi. Koronavirüs salgınının da etkileri göz önüne alındığında Çin’in üretim payının 2020 yılında yüzde 65’in altına düşmesi bekleniyor. Ancak koronavirüs artık Hindistan’da da tehlikeli boyutları ulaştı ve Hindistan’da sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başladı. Dolayısıyla akıllı telefon üretiminde Çin ile Hindistan arasındaki rekabette, ülkelerin koronavirüs ile mücadele stratejilerinin direkt olarak etkili olacağını söyleyebiliriz.
Burak Kesayak
twitter.com/BurakKesayak
