Ermenistan ile Azerbaycan arasında süren Karabağ ihtilafı işgal altındaki 7 Azerbaycan rayonundan sonuncusu Laçın’ın da önceki akşam gerçek sahibine teslim edilmesiyle noktalanmış oldu. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev halka hitaben yaptığı konuşmasında Laçın’ın Bakü’ye teslimi ile ilgili, “Bugünden itibaren Karabağ ihtilafı diye bir konu yoktur” dedi. Fransız Senatosu’nun Dağlık Karabağ’a bağımsızlık öneren tasarısıyla ilgili de, “Onlara tavsiyem, çok istiyorlarsa Marsilya bölgesini Ermenilere versinler” diye konuştu.
BAYRAK ÇEKİLDİ
Laçın’ın Azerbaycan’a teslim edilmesi önceki akşam saat 23.00 civarında gerçekleşti. Bölgede barış gücü olarak görev yapan Rus askerleri eşliğinde Laçın şehri belediye binası önüne gelen öncü Azerbaycan birlikleri resmi törenle göndere Azerbaycan bayrağını çekti. Barışçıl bir şekilde, tek el ateş açılmadan gerçekleşen devir prosedürü sonrasında Azerbaycan’ın Karabağ dışında Ermeni işgali altında bulunan toprağı kalmadı.
7 RAYON KURTARILDI
44 gün devam eden ikinci Karabağ savaşında Azerbaycan kuvvetleri Fuzuli, Cebrail, Kubatlı ve Zengilen rayonlarını savaşarak işgalci Ermeni kuvvetlerinden temizlemişti. Ağdam, Kelbecer ve son olarak Laçin reyonları ise 10 Kasım tarihinde varılan üçlü Rusya-Azerbaycan-Ermenistan anlaşması uyarınca kan dökülmeden Bakü’ye devredilmiş oldu.
‘İHTİLAF BİTMİŞTİR’
Laçın’ın da teslim edilmesiyle ilgili konuşma yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, “Bugün tarihi zaferin zirvesini yaşıyoruz. Verdiğimiz son savaş sırasında bazı topraklarımızı kendimiz kurtardık. Diğerlerini ise Laçın gibi düşmanı geri adım atmaya zorlayarak geri aldık. Bu vesileyle halkımıza ve dünyaya önemli bir ilanda bulunmak istiyorum: Bugünden itibaren gündemde Karabağ ihtilafı diye bir konu yoktur. Bunun en büyük güvencesi de Azerbaycan ordusudur” dedi. Aliyev, bölgede komşu ülkelerle kavga yerine işbirliği döneminin başladığını da ilan etti.
FRANSA’YA ÖNERİ
Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki ihtilafın bu şekilde sonlanmasından hoşnut olmayan ülkelerin başında Fransa’nın geldiğine işaret eden Aliyev, “Yıllarca AGİT Minsk Grubu’nda meselenin barışçıl yoldan çözümü için parmağını dahi kıpırdatmayan Fransa Senatosu çıkmış Karabağ bağımsızlığının tanınmasını istiyormuş. Ben onlara daha ilk savaş döneminde (1992-1894) söylemiştim. Çok meraklıysanız Fransa’nın Marsilya şehri ve çevresini onlara verin. Marsilya’nın adını değiştirip ikinci Ermeni devletini kurun. Ama gelip bizim içişlerimize karışamazsınız” dedi.
NAHÇIVAN YOLU REFAHI ARTTIRACAK
Azerbaycan lideri Aliyev konuşmasında, 10 Kasım üçlü anlaşmasında Rusya lideri Vladimir Putin ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın büyük katkıları olduğunu belirterek şöyle dedi: “Üçlü anlaşmanın 9’uncu maddesinin bölgemize geniş ufuklar açılmasında büyük katkısı olacak. Azerbaycan ile Nahçıvan arasında Ermenistan üzerinden doğrudan ulaşımın sağlanması maddesi çok önemli. Bu maddeyi biz Azerbaycan olarak önerdik ve Rusya ile Türkiye liderleri Putin ile Erdoğan tarafından da büyük destek gördü. Bu madde bölgenin refah düzeyini yükseltecektir. Bu yolun denetimi Rusya tarafından yapılacağı için güvenlik konusunda bir sorun yaşanmayacaktır. Bu yol Ermeni diyasoparasına değil, Ermenistan’da yaşayan halka hizmet sunacak. Bölgede Rusya, Türkiye, İran, Azerbaycan, Ermenistan arasında ulaşım kolaylaşacak. Ulaşım ise refah demektir.”
50 TÜRK SUBAYI AZERBAYCAN’A
Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’da boşalttığı yerlerde patlayıcı tuzakların temizlenmesi çalışmalarına Türkiye’den bölgeye sevk edilen Kara Kuvvetleri Komutanlığı uzman timleri destek verirken, ateşkesin takibi için oluşturulacak Türk-Rus Ortak Merkezi’nin kuruluş görüşmeleri tamamlanarak ilgili mutabakat imzalandı. Milli Savunma Bakanlığı, “Merkezin en kısa sürede faaliyete geçirilmesi için gerekli çalışmalar sürdürülmektedir” dedi.
GİZLİLİK MADDESİ
Ortak merkezin ne şekilde kurulacağına dair mutabakatta, anlaşmanın içeriğine ilişkin ayrıntı paylaşılmamasına dair bir maddenin yer aldığı öğrenildi. Ancak sızan bilgilere göre, ateşkesin denetimi ve gözetimi için kurulacak merkezde en az 30, en fazla 50 Türk irtibat subayı yer alacak. Ortak merkezde, Türk ve Rus insansız hava araçları ile karadaki birliklerden gelen veriler değerlendirilecek. Mutabakatta, Türk ve Rus askerinin Karabağ’da koordineli devriye yapmasına dair bir ibarenin yer almadığı da öğrenildi. Kulislerde ise, Türk askerinin Azerbaycan’ın kuracağı gözlem noktaları arasında Azerbaycan askerleri ile devriyeye çıkabileceği konuşuluyor.
Uğur ERGAN / ANKARA
