Yeni yapılan bir çalışma, cerrahi hastalarının Covid-19 aşılamasında öncelikli grupta yer almasını öneriyor. Türkiye’de Covid-19 aşısı Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen gruplara adım adım yapılıyorken, yapılan çalışmalar aşılamanın farklı gruplarda da etkin bir şekilde yapılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Özellikle koronavirüs sürecinde bağışıklık sisteminin güçlü tutulmasının son derece önemli olduğu aktarılmıştı. Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim Araştırma Hastanesi Eski Başhekimi Genel Cerrahi-Onkolojik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Emin Güneş, bağışıklık sisteminin baskılanması veya hasarlanmasının, hastalıkların ağır geçirilmesine neden olduğunu vurgulayarak, “Geçirilen herhangi bir cerrahi operasyon da, bağışıklık sisteminin baskılanmasına neden olan bir işlemdir” diye konuştu. Güneş, ertelenen ameliyatların güvenli şekilde yeniden başlayabilmesi ve ameliyat sonrası dönemin güvenli geçirilmesi, özellikle solunum sistemine ait komplikasyonların ve yoğun bakım ihtiyacının en aza indirilmesi için aşının şart olduğunu söyledi.
Doç. Dr. Mehmet Emin Güneş, “Bilindiği üzere Covid-19 tüm dünyada pandemiye neden olan, bağışıklık sistemimizi etkileyen bir virüs enfeksiyonu. Bağışıklık sistemi, esasında son derece karmaşık bir ağ olup, bu sistemin hedefi vücudumuzu korumaktır. Bağışıklık sistemi vücudumuza giren her türlü virüs ve bakteriyi etkisiz hale getirerek vücudumuzun hasar görmesini önler. Bağışıklık sisteminin baskılanması veya hasarlanması, hastalıkların ağır geçirilmesine neden olur. İşte geçirilen herhangi bir cerrahi operasyon da, bağışıklık sisteminin baskılanmasına neden olan bir işlemdir. Öyle ki, normal bir kişinin günlük kalori ihtiyacı 2000-2500 arası olurken, ameliyat sonrası bu ihtiyaç, geçirilen operasyonun büyüklüğüne göre 3000-3500’e kadar çıkabilmektedir. Ameliyat sonrası bağışıklık sisteminin çökmesi bizim mortalite ve morbitide dediğimiz ölüm ve hastalık artışının en önemli nedenlerindendir. İşte bu yeni çalışma da elektif (yani ertelenmiş ve planlanan) cerrahi olacaklar için Covid-19 aşılarının hayat kurtarıcı olabileceğini göstermektedir” diye konuştu.
Doç. Dr. Mehmet Emin Güneş
Arkansas Üniversitesi Tıp Bilimleri’nin yaptığı uluslararası çalışmanın sonuçlarına göre, elektif ameliyat bekleyen hastalara Covid-19 aşıları yapmak, 2022’de dünya çapında 58 bin 687 hayat kurtarabilir deniliyor. COVIDSurg Collaborative tarafından 2020’de toplanan verilere dayanan çalışmanın bulguları, hastaların ameliyat sonrası ölüm riskini azaltmak için ameliyattan önce aşı yaptırmaları gerektiğini öne sürüyor.
Çalışmanın çok merkezli ve yüksek volümlü olduğunu kaydeden Doç. Dr. Güneş, sözlerine şöyle devam etti: “Çalışma ameliyat sürecinde veya sonrasında virüse yakalanmanın bir felaket olacağını, ameliyat sonrası komplikasyon ve ölüm riskini artırdığını söylemektedir. Cerrahi hastaların karşılaştığı yüksek riskleri göz önünde bulundurursak cerrahi operasyon yapılacak hastaların aşılanması büyük önem arz etmektedir. Çünkü cerrahi operasyonun kendisi vücut için bir travmadır. Bağışıklık sisteminin güçlü olması gereken bu dönemde bir virüs enfeksiyonu, ameliyat sonrası tüm sistemleri özellikle de hayati öneme haiz solunum sistemini etkileyerek, vücudun savunmasını daha da azaltacak ve ölümü artıracaktır.”
Doç. Dr. Güneş, “Hücrelerin kontrolsüz çoğalması olarak tanımlanan kanser, sadece bulunduğu dokuda hasara neden olmayıp, zamanla tüm vücut bağışıklık sistemini etkilemektedir. Çalışmada kanser cerrahisi geçiren özellikle 70 yaş üstü hastaların cerrahi sonrası Covid-19 enfeksiyonu geçirdiklerinde ölüm oranının normal popülasyona göre dört ila sekiz kat daha yüksek olduğu vurgulanmaktadır. Bu çok önemli ve yüksek bir orandır. Ayrıca çalışma cerrahi operasyon olacak grupta aşılama yapmanın normal insanı aşılamaktan daha fazla can kurtardığını söylemektedir. Çalışmada özellikle vurgulanmış, örneğin bir yılda bir hayat kurtarmak için, genel nüfusta 70 yaş üzeri 1.840 kişinin aşılanması gerektiğinde bu rakam 70 yaş ve üzeri kanser cerrahisi olanlarda sadece 351’e düşmektedir. Etki değeri yüksek olan dergilerde yayınlanan bu bilimsel çalışma aşının ne kadar hayat kurtarıcı olduğunu göstermiştir” dedi.
Gerek çok uluslu, dünyadaki 116 hastaneden toplanan verilerle yapılan bu çalışma gerekse dünya literatürüne geçmiş tüm çalışmalarda olduğu gibi şu anda Covid-19 pandemisine karşı elimizdeki en güçlü silahın halen aşı olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Güneş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ülkemiz, Sağlık Bakanlığımız bu konuda oldukça titiz çalışmaktadır. Aşılamada oldukça üst sıralardayız. Bu çok uluslu çalışmada açıkça gösterdi ki özellikle 70 yaş sonrası cerrahi operasyon geçirecek tüm bireylerin aşılanması şart. Aşı yaptırmamak, aşıdan kaçmak ölüme davetiye çıkarmaktır.
Yine bilindiği üzere pandemi nedeniyle ertelenen birçok ameliyatlar yapılmaya başlanacaktır. Birçok kişi zorunlu olmadıkça ameliyatını erteledi. Ertelenen ameliyatların güvenli şekilde yeniden başlayabilmesi ve ameliyat sonrası dönemin güvenli geçirilmesi, özellikle solunum sistemine ait komplikasyonların ve yoğun bakım ihtiyacının en aza indirilmesi için aşı şarttır. Aşı sadece sizin değil, sevdiklerinizin de hayatını kurtaracaktır. Lütfen aşınızı olun.”
