Türkiye, kritik teknolojiler için gerekli altyapıyı ve nitelikli uzman kaynağını oluşturmak için çalışmalarını hızlandırıyor. Yapay zekadan nesnelerin internetine, artırılmış gerçeklikten büyük veriye, siber güvenlikten kuantuma kadar çeşitli teknolojiler için yürütülecek çalışmalar kapsamında, TÜBİTAK’ın Bireysel Genç Girişim Programı’ndan (BİGG)yararlanılması, stratejik ülkelerle de iş birliğine gidilmesi planlanıyor.
2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının öncülüğünde kritik teknoloji alanlarında yürütülecek faaliyet ve projeler ile hedeflere de yer verildi.
AA muhabirinin programdan yaptığı derlemeye göre, öncelikli sektörlerde ve alanlarda teknolojik dönüşümün sağlanabilmesi ve rekabet gücünün artırılması hedefleniyor. Bu kapsamda gelecek dönemde, yüksek katma değer oluşturması beklenen kritik teknoloji alanlarında, teknoloji üretme ve adaptasyon yeteneğinin geliştirilmesi temel amaç olarak öne çıkacak.
“Milli Teknoloji Hamlesi”nin gerçekleştirilmesine yönelik olarak, yapay zeka, nesnelerin interneti, artırılmış gerçeklik, büyük veri, siber güvenlik, enerji depolama, ileri malzeme, robotik, mikro/nano/opto elektronik, biyoteknoloji, kuantum, sensör teknolojileri ve katmanlı imalat teknolojilerine ilişkin gelişim yol haritalarının hazırlanması, gerekli altyapının tesis edilmesi, ihtiyaç duyulan nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi ve toplumsal yönelimin bu alanlara odaklanması sağlanacak.
Teknoloji yol haritaları hazırlanacak
Kritik teknolojilerde insan gücüyle özel sektörün teknoloji geliştirme ve adaptasyon yeteneğine ilişkin mevcut durum analizini de kapsayan ve teknolojilerin gelişme potansiyeliyle uzun vadeli arz ve talep dinamiklerini dikkate alan teknoloji yol haritaları ve buna ilişkin uygulama planları hazırlanacak.
Kritik teknoloji alanlarında yetkinliği kanıtlanmış yurt dışı eğitim kurumlarına diğer alanlara göre farklılaşan destek miktarlarıyla lisansüstü öğrenci göndermek için burs programları oluşturulacak. Bu kapsamda başvurular alınacak ve öğrenciler desteklenecek.
Kritik teknolojilerde ihtisaslaşmış programı olan üniversitelerde yurt dışından yetkin akademisyen ve araştırmacıların kısmi zamanlı olarak çalışması teşvik edilecek. “Konuk veya Akademik İzinli (Sabbatical) Bilim İnsanı Destekleme Programı” kapsamında 4 çağrıya çıkılması planlanıyor.
Araştırma altyapı projelerine destek verilecek
Kritik teknolojilerde ihtisaslaşmış programı olan üniversitelerin laboratuvar altyapısının bu teknolojilere yönelik Ar-Ge çalışmalarının ihtiyaçlarına göre geliştirilmesi sağlanacak. Yapay zeka, robotik, yüksek başarımlı hesaplama, fotonik, siber güvenlik, biyoteknoloji, kuantum ve katmanlı imalat başta olmak üzere kritik teknoloji alanlarında devam eden araştırma altyapı projeleri desteklenecek.
TÜBİTAK Bireysel Genç Girişim (BİGG) Programı kapsamında öncelikli alanlarda tematik çağrı açılacak ve değerlendirmeler neticesinde uygun görülen projelere destek sağlanacak.
Büyük ölçekli firmaların ürün geliştirmeye yönelik olarak kritik teknoloji alanlarında yapacağı Ar-Ge çalışmalarını üniversite veya kamu araştırma kurumlarıyla gerçekleştirmesi halinde, projenin girişimciye yansıyan maliyetinin belirli bir bölümü kamu tarafından karşılanacak.
Üniversite-Sanayi İş Birliği Destek Programı konusunda farkındalığın artırılması için bilgilendirme ve proje hazırlama etkinlikleri düzenlenecek. İki yeni patent lisans çağrısına çıkılması hedefleniyor.
Ar-Ge ve yenilik için iş birliği artacak
Kritik teknoloji alanlarında Ar-Ge ve yenilik için iş birliği yapılacak stratejik ülkeler belirlenecek. Bu ülkelerle özel sektör-üniversite, özel sektör-özel sektör iş birliklerini içeren ikili ve çoklu Ar-Ge ve yenilik ortak çalışmaları desteklenecek. İş birliği içindeki ülkelerle sanayi ve üniversitelere yönelik ortak çağrılar oluşturulması öngörülüyor.
Üye olunan çok taraflı iş birliği platformları aracılığıyla sanayi ve üniversitelerin Ar-Ge ve yenilik iş birliklerine katılımı desteklenecek ve yeni platformlara katılım için gerekli girişimler yapılacak.