Önce mevcut geçerli uygulamaya bakalım: Hali hazırda futbolcuların işvereni olan kulüpler, futbolculara yaptıkları ödemeler üzerinden sabit ve düşük oranda, yüzde 15 vergi kesip Maliye’ye ödüyor. Net ücret üzerinden kulüpleriyle anlaşan futbolcular, aslında bu yüzde 15 oranındaki düşük vergiyi de hiç ödemiyor, tüm vergiyi işverenleri olan kulüpleri ödüyor. Futbolcuların banka hesabına yatan gelirleri ne kadar milyon Euro olsa da, ne kadar milyon lira olsa da ayrıca bir vergi ödeme yükümlülükleri yok.
Dolayısıyla Türkiye bir vergi cenneti. (İspanya, İngiltere, İtalya, Almanya gibi ülkelerde futbolcular ortalama yüzde 45 oranında vergi ödüyorlar.) Birçok yabancı futbolcunun, Türkiye’yi tercih etmesinin en önemli nedeni de bu vergisiz (ya da düşük oranlı, sabit vergili) kazançtı zaten…
Şimdi meclise Gelir Vergisi (GV) yasasında değişiklik içeren yasa teklifi geldi… Bu teklif; meclise geldiği haliyle değişmeden yasalaşırsa, hem kulüplerin ödediği vergi (stopaj) oranı yüzde 20’ye çıkıyor, hem de futbolculara beyanname verme (ertesi yıl mart ayında) zorunluluğu geliyor. Beyanname verildiğinde vergi oranı bu kez yüzde 40’a kadar çıkıyor. Beyanname verecek futbolcular; yüzde 40’a göre vergi hesabı yapıp, yıl içinde kulüplerin ödediği yüzde 20’lik vergi stopajını ise hesaplanan vergiden mahsup edip (düşüp) kalan vergi tutarını vergi dairesine ödeyecekler. Netice de; yasa teklifine göre, futbolcuların 2020’de elde edecekleri kazançları üzerinden yüzde 40’a varan oranda vergi ödenmesi gerekecek…
Süper Lig futbolcularının ertesi yıl mart ayında beyanname verme zorunluluğu için; 2020 boyunca elde edilen gelirlerinin GV tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı da aşması gerekiyor. (Yasa teklifinde 4’üncü dilime 2019 için 500 bin lira olarak sınır belirlenmiş, 2020 için de bu tutara yakın yeni bir tutar belirlenecektir.) Beyanname verildiğinde; süper lig futbolcularının 500 bin liralık gelir sınırını aşmaları zor olmayacağı için, yüzde 40’a varan oranda vergilendirilmeye de 2020 gelirlerinden itibaren başlanmış olunacak.
ALT LİGLERDE YOK
Süper ligde yüzde 15 oranındaki stopaj oranı 2020’den itibaren yüzde 20’ye çıkarken (ilaveten ertesi yıl mart ayında beyanname verme zorunluluğu da getirilirken) süper lig altı liglerde avantajlı vergi oranında bir değişiklik öngörülmüyor. Bir alt Ligde yer alan sporcuların ücretlerinden yüzde 10 oranında vergi kesilirken diğer kulüplerse, tüm sporcu ödemelerinden yüzde 5 oranında vergi hesaplıyorlar.
Falcao’nun şansızlığı…
Şimdi başlıktaki soruya gelelim. Falcao, Galatasaray’la yaptığı sözleşmesinde muhtemelen ‘net ücret’ üzerinden anlaşmıştır. Stopaj sonrası kendisine net ödenecek tutarın altına imza atmıştır. Dolayısıyla 2020’de stopaj oranı yüzde 15’den yüzde 20’ye çıktığında da, Falcao’nun cebinden bir ödeme çıkmayacaktır, yüzde 5’lik ilave vergi stopaj yükünü Galatasaray üstlenecektir. Ancak ertesi yıl (2021) mart ayında Falcao’nun beyanname vermesi gerekecek, yüzde 40’a varan oranda vergi hesaplamasını kendisi yapacak. Kulübün ödediği yüzde 20 stopajı, hesapladığı vergiden düşecek ve nihai olarak stopaj sonrası artan vergi yükünü artık Falcao üstlenmiş olacak.
Kimler geldi, kimler geçti… Van Persie’ler, Pepe’ler, Scnieder’ler… Hepsi de ne ceplerinden vergi ödediler, ne de beyanname verdiler… Milyon Eurolar banka hesaplarına yatmasına rağmen, Türkiye’de vergi hesabıyla-beyannameyle hiç uğraşmadan ülkelerine geri döndüler. Falcao’da bu şartlarda Türkiye’ye geldi ama artık şartlar değişiyor. Türkiye’deki vergi oranları da, artık Avrupa ülkelerinin vergi oranlarına yaklaşıyor.
Peki; bu yeni yasa teklifinden en çok etkilenecek futbolcular, şimdi ne düşünüyorlar acaba? Daha birkaç ay önce Türkiye’ye gelip imza atmış futbolcular; Falcao, Gustavo, Elneny veya Sturridge mesela… Vergi mevzuatının değişeceğini bilselerdi, yine de Türkiye’ye gelirler miydi?
KULÜPLERE VERGİ İADESİ DE KALKIYOR
MALİYE, 2018’de vergi iadesi yapmaya da başlamıştı. (3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Ek Madde 12) Kulüplere amatör spor branşlarında kullanmak üzere vergi iade ödemesi de yapıyor. Kulüplerin ödedikleri ücret-gelir vergisi stopajını, koşullu olarak tekrar kulüplere geri ödüyor. (vergi iadesi yapıyor). Kulüpler bu aldıkları vergi iadesini, amatör branşların harcamalarında kullanabiliyor.
Spor kulüpleri veya sportif alanda faaliyette bulunan şirketler; muhtasar beyannamelerinde görünen verginin ödenmesini takip eden 5 iş günü içerisinde vergi iadesi ödemelerini alabiliyorlar. Yeni yasa teklifine göre; artık bu uygulama da son buluyor, söz konusu yasa maddesi yeni yılla birlikte yürürlükten kalkıyor.