Ata tohum kelimesi ilk defa 2017 yılında başlatılan ve Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki kurum ve kuruluşların iş birliğiyle yürütülen Ata Tohum Projesinin tanıtım toplantısı yapılarak ismi duyulmaya başladı.
Ata tohumunun önemi ve özellikleri vatandaşların merak ederek araştırdığı bir konudur. Ata tohumu nedir? Ata tohumu neden önemlidir?
İşte Ata tohumu hakkında merak edilen detaylar..
ATA TOHUMU NEDİR?
Yerel tohum ya da yerli tohum olarak da bilinen ata tohumu, atalarımızın geçmişte kullandığı ve herhangi bir işleme maruz kalmadan, yıllar önceki haliyle kalmış doğal tohumdur.
Yüzyıllardır Anadolu’da kullanılan ve genetiği ile hiç oynanmamış olan bu tohumlardan elde edilen sebze ve meyvelerin tohumları alınarak bir sonraki sezonun ekimi için çoğaltılır. Bu döngü sayesinde ata tohumu varlığını korur ve gelecek nesillere bozulmamış şekilde ulaşabilir.
ATA TOHUMU NE İŞE YARAR? ATA TOHUMUNUN ÖNEMİ
Atalık tohumlar bulundukları iklime, toprağa ve coğrafyaya asırlar içinde uyum sağlar aynı zamanda çok daha dayanıklı ve daha besleyici özelliklere sahiptir.
Ülkemizde son zamanlarda yaygın hale gelen GDO’lu veya hibrit tohumun kullanılması gıdada bağımlılığa ve açlığa neden olabilir. Bu yüzden atalık tohumları kullanmak çok önemlidir.
Eğer atalık tohumlar kullanılmazsa dirençli ve besleyici gen kaynakları kaybedilir.
ATA TOHUMU ÖZELLİKLERİ
Ata tohumu, genetiğine müdahale edilmemiş bir tohumdur. Bu sebeple DNA dizilimi doğaldır. Doğurgan, sürekli ve sürdürülebilir tohumlardır. Bu özellikleri sayesinde nesilden nesle aktarılabilirler.
Ata tohumunun ilk hali korunabilir. Bu tohumlar ülkemizin iklimine uygun koşullarda, yüzyıllardır aynı şekilde yetiştirilen tohumlardır. Ata tohumu ekilir, büyür ve olgunluk dönemi geldiğinde bitkilerin bir kısmı bir sonraki sene kullanılmak üzere tohumları alınmak için ayrılır. Bu döngü binlerce yıldır devam etmektedir.
Ülkemizin her bölgesinin kendine has coğrafi ve iklim özellikleri bulunduğundan ata tohumunun yetiştiği alanlar da farklılık gösterir. Örneğin yaz meyveleri daha çok sıcak bölgelerimiz olan Ege ve Akdeniz’de yaz mevsiminde ve doğal koşullarda yetişir.
Ata tohumu olan meyve ve sebzelerin hepsinin ortak özelliği, mevsiminde yetişmeleri ve tüketilmelidir. Yani ata tohumu bir domatesi kış mevsiminde yemeniz mümkün değildir.
Ata tohumu ile üretilen bitkiler, vitamin ve mineral bakımından çok zengindir. Ata tohumu olan sebze ya da meyve yediğinizde lezzeti sayesinde farkı kolayca hissedebilirsiniz.
Yerli tohum yani ata tohumu olan yiyecekleri uzun süre dolapta saklamak mümkün değildir. Yapılarında herhangi bir hormon ya da koruyucu kimyasal madde bulunmadığından kısa sürede bozulabilirler.
ATA TOHUMU NASIL ANLAŞILIR?
Atalık tohumu anlamak için tohumu 3 kere ekmeniz gerekiyor. Atalık tohumun verdiği ürünler birbirinden farklı olabilir.
Rengi ya da boyu farklı olabileceği için, ürüne bakarak anlamak zordur. Bu yüzden ata tohumunu 3 kere ekerek her ekişten sonra ürünü kontrol edip şeklinde ya da tadında herhangi bir bozukluk olup olmadığını kontrol etmeniz gerekiyor.
3 kere ektikten sonra aynı kalitede ürün verebiliyorsa, o zaman elinizdeki tohum yerli tohumdur.