Ege Denizi’nde bilimsel araştırmalar yapan TCG Çeşme gemisine Yunanistan’a ait savaş uçaklarının tacizi nedeniyle Atina ile yaşanan gerilimin sıcaklığı devam ederken, iki ülke arasında bir de karada ‘mezarlık’ krizi çıktı. Yunanistan’ın kuzeyinde Halkidiki bölgesinde Gargara (Simandra) köyünde bir okulun bahçesinde yapılan inşaat kazısında, Osmanlı döneminden kalma mezarlığın bulunması ve 201 mezardaki naaşların Türkiye’ye haber verilmeden Halkidiki ve Aynaroz Eski Eserler Dairesinin deposunda muhafaza altına alınmasına Ankara eş zamanlı çifte diplomatik girişimle tepki gösterdi.
YUNAN ELÇİ ÇAĞRILDI
Yunanistan’ın Ankara Büyükelçisi Michael C. Diamessis önceki gün Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Türkiye’nin Atina Büyükelçisi Burak Özügergin de aynı gün Yunanistan Dışişleri nezdinde girişimde bulundu ve inşaat faaliyetlerinin durdurulmasını ve naaşların İslam inancına uygun şekilde yeniden yerlerine defnedilmesini talep etti. Atina Büyükelçisi Özügergin, “Sorunun çözümü için Yunanistan tarafıyla temas halindeyiz” dedi.
KONSOLOSLUK TAKİPTE
Dışişleri Bakanlığı’nın bilgilendirmesine göre, Gargara köyündeki bir okul bahçesinde yapılan spor salonunun inşaatı sırasında Osmanlı döneminden kalma Müslüman mezarlığına rastlandığı yönünde basında çıkan haberler üzerine Türkiye’nin Selanik Başkonsolosluğu yetkilileri, söz konusu köyü ziyaret etti ve yerel Yunan makamları nezdinde derhal girişimde bulunarak bilgi talep etti. Mezarlığın Osmanlı döneminden kaldığı, kafatasları ve diğer vücut kemiklerinin kıbleye dönük olmaları ile 201 mezardan birine ait tek Osmanlı mezar taşı bulunmasından anlaşıldı.
‘İNŞAAT DURSUN’ TALEBİ
Olayın araştırılması sonrası Dışişleri Bakanlığı şu bilgileri paylaştı: “Bu girişimlerimiz neticesinde, söz konusu inşaat alanında ecdadımıza ait 201 mezarın bulunduğu, ancak ülkemize bilgi verilmeden naaşların yerel makamlarca Halkidiki ve Aynaroz Eski Eserler Dairesinin deposunda muhafaza altına alındığı öğrenilmiştir. Yunanistan’ın Ankara Büyükelçisi Bakanlığımıza çağrılarak ve Atina’da Büyükelçimizce Yunan Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimde bulunulmuştur. Mezarlar hakkında daha önceden bilgi verilmemiş olmasına ilişkin izahat istenmiş, inşaat çalışmalarının derhal durdurulması, muhafaza altında tutulan naaşların dini inançlarımıza uygun şekilde ve bir törenle bulundukları yöreye defnedilmesi ve defin alanının Müslüman mezarlığı olduğunun gösterilmesi talep edilmiştir.” (Uğur ERGAN / ANKARA)
ORASI ESKİ TÜRK YERLEŞİMİ
Yunanistan’ın kuzeyindeki Selanik’e yaklaşık 90 km uzaklıktaki Halkidiki Yarımadası’ndaki Gargara (Simantra) köyünde Osmanlı döneminde yaklaşık 160 Türk aile yaşıyordu. Köyde halen yaşayan Türk yok.
Lozan Mübadelesi ile Gargara’ya çoğu Erdek ve Kapadokya’dan gelen Rum göçmenler yerleştirildi. İlçenin nüfusu yaklaşık 2.500 kişi.
Türkiye ile Yunanistan arasında gerilime neden olan olay ise altı ay öncesine kadar geri gidiyor. O dönemde okulun yanında spor sahası yapmak için kazı yapılmaya başlanınca bir Müslüman mezarlığı bulunuyor.
Ancak Yunan makamları, geçen süre içinde mezarlığın varlığından Türkiye’yi haberdar etmedi. Yerel bir gazetede, Gargara’da Müslüman mezarlığı bulunduğu haberi yayınlanınca, Türkiye harekete geçti.
Türkiye’nin diplomatik girişimleri üzerine Yunan makamların ilk tepkisi, “Biz ölülere saygılıyız. Konuyu bir şekilde hallederiz” olduğu öğrenildi.
Şimdi Türkiye, mezarlığın bulunduğu alandaki inşaat çalışmalarının derhal durdurulmasını, muhafaza altında tutulan naaşların İslam inancına uygun şekilde ve bir törenle bulundukları yöreye defnedilmesini ve defin alanının Müslüman mezarlığı olduğunun bir tabela ile gösterilmesini istiyor. (Yorgo KIRBAKİ / ATİNA)
