Premier Lig’in dünyanın 1 numaralı futbol mecrası olana dek gerçek manasıyla kanlı yollardan geçtiğini unutmamak gerekiyor. Ne zaman ki 1989’daki Hillsborough faciasında 96 Liverpool taraftarı hayatını kaybetti, işte o günden sonra Başbakan Thatcher’ın öncülüğünde sert yaptırımlarından tribün düzenlemelerine kadar bir dizi önlemler devreye girdi. 1992’de kurulan ligin sağlam temellerle, kural ve yaptırımlarla bugünlere gelmesinde önemli mihenk taşıdır.
PROFESYONEL ŞİRKET
Aynı zihniyet 2001’de de hakemliği çok daha iyi hale getirmek için PGMOL (Professional Game Match Officials Limited) ismi altında profesyonel şirket kurdu. Finans kaynağı Premier Lig, Futbol Federasyonu (FA) ve İngiliz Futbol Ligi (EFL) üçlüsü oldu. Şu an eski ünlü hakemlerden Mike Riley başında. 110 hakem ve 175 yardımcı hakeme hizmet sağlanıyor. · Premier Lig’in dev finans gücü dışında Championship kulüpleri bile hakem maliyetleri için 2016’dan bu yana her sezon 50 bin pound ödüyor. 24 takımın toplam katkı payı 1.2 milyon pound (12 milyon TL). National Grup hakemleri ise Division 1 ve 2’deki maçları yönetiyor. İşin güzel tarafı, kulüp mensuplarından hakemlerin performansı hakkında bir rapor hazırlamaları ve başarılı hakemlerin tespitinde PGMOL ile diyalogda olmaları teşvik edilmekte.
ÇOK SAYIDA İŞ BİRLİĞİNE SAHİPLER
1- Teknik Adamlar ve Profesyonel Futbolcular Derneği: Mike Riley 3 ayda bir toplantı yaptıklarını, bu sayede örneğin kartlarda önemli azalmanın gerçekleştiğine dikkat çekiyor (Daha ne kadar azalacaksa!). Ana fayda ise oyun taktiği ve oyuncu yönetimi konusunda hakemlere koçluk eğitimi olması.
2- Kulüpler: Senede 2 kez bir araya geliyorlar. İlki sezon başında genel bilgilendirme (Bizim MHK’nın yaptığı tek iş), diğeriyse pozisyon, maç analizi ve genel değerlendirme olarak belirlenen bir zamanda.
3- Konfederasyon ve Yerel Dernekler: Çok kıymetli alanlardan biri. Örneğin Asya’dan yetenekli hakemler Project Future kapsamında İngiliz hakemlerle çalışma şansı buluyorlar. Hatta 2 hakemini gönderen Japonların FA Cup maçında görevlendirilmesi gibi jest yapılan zamanlar olmuş.
4- BrItIsh: Farklı eğitim ve yetenek çalışmalarını yürüttükleri kurum.
5- Hakem Derneği ile iş birliğiyle ülkedeki 30 bin hakemle üst düzey hakemleri sezon boyunca 100 civarında organizasyonla bir araya getiriyorlar, okullara gönderiyorlar.
HAKEM KURULU OLUŞUMU VE ÇALIŞMA ŞEKLİ
Federasyondaki hakem departmanı yöneticisi Neale Barry (62, 14 yıl); PGMOL Genel Müdürü Mike Riley (55, 5 yıl); Premier Lig sorumlusu Adam Watts (42, 7 yıl); alt ligler sorumlusu Alan Wiley (60) ve Mike Jones (52); uluslararası hakem geliştirme departmanı Richard Beeby (58); sağlık grubu yöneticisi Simon Breivik (41, 14 yıl); psikoloji departmanı yöneticisi Paul Russell (49, 4 yıl) kurulda yer alıyor. Hakemler iki haftada bir eğitim, antrenman ve maç analizleri için toplanıyorlar. Hem kendi eğitimcileri hem de kulüplerden gelen verilerle doğruluk/tutarlılık oranları inceleniyor. En güzel yanı kulüp havasının hakim olması ve teknik kadro donanımlı: Spor bilimciler, psikologlar, performans analizcileri, sprint koçları, ortopedistler gibi pek çok profesyonel var. OPTA analizleri da cabası. Formalarına sponsorluk anlaşmalarına (Air Asia, Expedia, EA Sports gibi) kadar yönetim yapıyor.
AVRUPA’NIN DİĞER 4 DEVİNE KISACA BAKALIM
Bundesliga’da federasyon çatısında elit ve amatör olarak iki komite mevcut. Federasyondaki hakem direktörü Heike Ullrich aynı zamanda Kulüpler, Dernekler ve Ligler Müdürlüğü bünyesinde. Hakem departmanında ise 2012’den bu yana yer alıp son 4 yıldır başkan olan Florian Goette var. FIFA eski hakemi Lutz Fröhlich (62) ve Florian Meyer (52) üst klasman sorumlusu. · Serie A’da Marcello Nicchi (67) 11 yıldır görevde. Kurul yönetim kademesi 8 kişi. Serie A’dan Serie C’ye kadar teknik, sağlık, medya ve hukuk gibi alt görevler var. · Ligue 1’de 6 kişiden oluşan çatı kurulda Eric Borghini (54) 4 yıldır başkan ama 2013’ten bu yana hakemlerin teknik direktörü Pascal Garibian. · La Liga’da FIFA eski hakemi V.Carballo (49, 3 yıl) başkanlığındaki kurulda A.Perez (51, 3 yıl), Xavier Delgado (52), B.Vazquez (54), F.Borbalan (47) olmak üzere 5 kişi görev yapıyor. Kurula bağlı 20 bölgesel komite var.
SÖZÜN ÖZÜ…
Otorite, vizyon, istikrar, eğitim, mesleğe saygı, kural, niyet, keyif karşı tarafta. Son 20 yılda değişen 15 MHK, bitmek bilmeyen kavga bizim tarafta.
