Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinden yapılan açıklamada, 1-3 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen toplantıda Batı Trakya Türk toplumuna ait derneklerle ilgili “Bekir Usta davaları grubunun” yeniden incelendiği belirtilerek, Yunanistan’ın Batı Trakya Türk azınlığına karşı mahkum edildiği davalarda alınan kararları uygulamadığı kaydedildi.
Başvuru sahiplerinin, söz konusu tescil ve kayıt ile ilgili olumsuz kararların AİHM kararları doğrultusunda tekrar incelenmesi yönündeki taleplerinin yerel mahkemeler tarafından prosedür gerekçesiyle reddedildiği aktarılan açıklamada, “AİHM kararlarının üzerinden 12 yıl geçmesine rağmen, Yunan makamlarınca dikkate alınmayarak yerel mahkemelerce uygulanmaması derin endişe yaratıyor.” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, İskeçe Türk Birliğinin (İTB), resmiyetinin tanınmasına yönelik ekimde Yunanistan Yüksek Mahkemesinde (ARİOS PAGOS) görüşülecek başvurusunun yerel mahkemelerin önceki kararlarındaki eksikliklerin giderilmesi açısından kritik bir fırsat olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “Sözleşmeye taraf bir ülkenin AİHM kararlarına tam ve etkili şekilde uyma yükümlülüğü, ulusal mahkemelerin ulusal yasalarını AİHM kararlarını dikkate alarak yorumlamalarını da kapsadığı hatırlatılır.” ifadelerine yer verildi.
Yunan makamlarına, yapılan uyarılar doğrultusunda atılacak adımlarla ilgili AB Komisyonunun bilgilendirilmesi en geç ekim sonuna kadar süre tanındığı belirtilen açıklamada, azınlık dernekleri ile ilgili gelişmelerin 2021’in Mart ayına kadar yeniden incelenmeye alınacağı kaydedildi.
Yunanistan’ın, Batı Trakya Türk azınlığı tarafından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurulan davalarda mahkum edildiği kararları 12 yılı aşkın süredir uygulamaması azınlık temsilcileri tarafından da tepkiye neden oluyor.
Yunanistan, Batı Trakya’daki Türk azınlık tarafından kurulan bazı dernekleri, Türklerin etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak amacıyla kurulduğu iddiasıyla faaliyetlerine izin vermemiş ve kapatmıştı.
AİHM ise Yunanistan’ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11’inci maddesini ihlal ettiğine hükmetmişti. Mahkeme ayrıca, derneklerin amaçlarının ülkede etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak olsa bile bunun demokratik toplum için tehdit olarak değerlendirilemeyeceği kanaatine varmıştı.
AİHM, “İskeçe Türk Birliği” davasında 2008’de, Hasan Bekir Usta ve arkadaşlarının açtığı dernekle ilgili davada da 2007’de Yunanistan’ı mahkum etmişti. Davacıların o dönemden bu yana AİHM kararlarının uygulanmasına yönelik yaptığı iç hukuk başvuruları ise sonuçsuz kalıyor.
