Avusturyalı müzik terapisti Gernot Galib Stanfel ve eşi ressam Friderica Magdalena Wachter-Stanfel, Avrupa’da Müslümanlara yönelik artan ön yargılara İslam‘ın kadim öğretisi tasavvufun kuşatıcı telaffuzuyla karşılık veriyor.
Müzik terapisti Gernot Galib Stanfel, AA muhabirine, Türkiye’nin yetiştirdiği değerli müzik terapisti ve mutasavvıf Dr. Rahmi Oruç Güvenç’ten İslam kültürüne dayanan klasik doğu müzik terapisini öğrendiğini ve yaklaşık 26 yıldır bu alanda çalıştığını söyledi.
Stanfel, İslam’a girişinde tasavvufun değerli bir rol oynadığına işaret ederek, tasavvufun bireyleri Allah’a yaklaştıran deneyime dayalı, temel bir İslami bilim olduğunu anlattı.
Dünyanın birçok noktasında müzik terapisi dersleri veren Güvenç’in birebir vakitte bir tasavvuf üstadı da olduğunu kaydeden Stanfel, Güvenç’in öğrencisi olduktan sonra İslam ve tasavvuf üzerine daha ayrıntılı bilgi edinme imkanı bulduğunu aktardı.
“İslam’a teşebbüs aslında müzik üzerinden oldu”
Stanfel, “Neden Müslümanlar bin yıl evvel Bağdat’ta, Halep’te, daha sonra İstanbul’da müzik terapisi uygulamışlar, İkinci Beyazıt Külliyesindeki müzik terapisinin tarihçesinin tanıtıldığı Edirne’deki müzeyi biliyorsunuz, kendime neden Avrupa’da bu doğrultuda hiçbir şey yapılmamış, neden Müslümanlar, bedensel ve ruhsal hastalıkları bulunan insanları hastanelerde müzikle tedavi etmişler? Bunun gerisinde neyin yattığını sorguladım. Bunun gerisinde İslam ve İslam’ın derin maneviyatının olduğunu öğrendim. Sufi geleneği, bilhassa Mevlevi geleneği müzikle çok bağlı, en düzgün müzisyenleri yetiştirmişler. Böylece İslam’a ilgi duymaya başladım. Benim İslam’a teşebbüs aslında müzik üzerinden oldu.” formunda konuştu.
Türkiye ile çeşitli nedenlerden dolayı çok kuvvetli bağlara sahip olduğunu belirten Stanfel, eğitiminin büyük bir çoğunluğunu Türkiye’de aldığını, Konya’da Mevlana, Ankara’da Hacı Bayram Veli, Hacı Bektaş Veli türbelerini ziyaret ettiğini, bu çeşit ziyaretlerin maneviyat açısından kendisine çok şey kazandırdığını anlattı.
Stanfel, hocası Güvenç’le Türkiye’de çeşitli konserler verdiklerini, birinci kere Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde tasavvuf müziği konseri ve sema gösterisi düzenlediklerini, bunun büyük ilgi gördüğünü aktardı.
“Ben daima Türkleştim diyorum”
Birinci eşinin bir Türk, çocuklarının yarı Avusturyalı yarı Türk olduğunu olduğunu tabir eden Stanfel, “Türkiye ile çok yakın münasebetlere sahibim, ben daima ‘Türkleştim’ diyorum. Avusturyalı olmama karşın ve bildiğim kadarıyla soy ağacımızda ya da cetlerim ortasında bir doğu ilişkisi yok. En azından ben bulamadım.” diye konuştu.
Stanfel, başka müzik terapilerine kıyasla doğu ya da İslami kültür alanına ilişkin müziğin daha farklı bir işleyişe sahip olduğunu belirterek, terapi sırasında hastaların kimi vakit vücutlarında fiziki farklılıklar hissettiğini, bazen de ruhen önemli rahatlama yaşadıklarını, bu durumun hastalığın düzgünleşme sürecine yardımcı olduğunu lisana getirdi.
Terapinin yanı sıra Avrupa başta olmak üzere dünyanın çeşitli yerlerinde Güvenç’in orkestrasıyla tasavvuf müziği konserleri verdiklerini kaydeden Stanfel, “Bu şenliklerde tasavvuf müziğinin insanları nasıl etkilediğini gördüm. Müzikten o kadar etkilenmişlerdi ki dilimi bilmemelerine karşın bana gelerek ikramlar veriyorlardı.” dedi.
“Bilmedikleri bir İslam’ı deneyim ettiler”
Stanfel, emsal konserleri bu kere kendi grubuyla Avusturya, Almanya ve İsviçre’de düzenlediğini belirterek, “Aynı şeyleri buralarda da yaşadım. Bilhassa İslam’ı tanımayanlar, bu türlü bir şey hiç deneyim etmediklerini söylüyorlardı. Böylece bir yol, yeni bir bakış açısı elde ediyorlardı. İslam’la alakalı bir şeyler duymuşlardı ya da başlarında İslam’a dair tahminen de hoş olmayan birtakım fotoğraflar vardı. Lakin burada deneyimledikleri onlara yeni bir kapı açtı ve bu yeni üzerine daha fazla öğrenmek istediler. Bunu çok olumlu buluyorum. Zira müzik sözlere muhtaçlık duymuyor, hisler direkt kalbe ulaşıyor. Buna çok yanlış bilgi karıştıramazsınız. Tahminen kısmen olabilir lakin çok sıkıntı, zira burada bir metin yok, ney neydir ve insanlara dokunuyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Avusturya ve Türk ögeleriyle tasavvuf müziği
Tasavvuf müziğine ek olarak kendince bir yol belirlediğini kaydeden Stanfel, Avusturyalı bir Müslüman olarak hem kendi yöresel kıyafeti hem de Osmanlı devrinde kullanılan, o devir Avusturya‘da üretilen, bir nevi Avusturya eseri olan fes kullanmaya başladığını aktardı.
Stanfel, kıyafetlerindeki armoniyi müziğe de taşımaya çalıştığını vurgulayarak, şunları söyledi:
“Avusturya lisanında İslam müziği, Avusturya ögeleri lakin bununla birlikte ud ya da ney, bunları bir ortaya getirmeye çalıştım. Avusturya lehçesi ve tasavvuf müziği ortasında bir bağ kurmaya çalıştım. Bu durumdan insanların etkilendiğini gözlemledim. Zira beşerler makul kalıplarda kimi şeyleri pahalandırıyor, yani İslami müzik Türkçe olmalı ya da Arapça olmalı üzere, hatta bu bazen Müslümanlar için de geçerli. Tam bu noktada İslami müziğin melodiyle değil de içerikle bağlantılı bir konu olduğunu söz ettiğinizde, kimi klişeleri yıkıp, iletinizi aktarabiliyorsunuz. Bunu yapmaktan çok keyif alıyorum ve elhamdülillah bu (sentez) çoğunlukla işe yarıyor.”
Avusturya’da son yıllarda Müslümanlar üzerinden siyasetçilerin oy devşirmeye çalıştığını belirten Stanfel, Müslüman göçmenlere karşı olumsuz tavır sergileyenlerin şu an Ukrayna’daki savaştan kaçanlara yönelik çok daha insani bir yaklaşım içinde hareket ettiklerini, bunun çok değerli olduğunu lakin bu insani tavrın lisan, din, etnik köken ayrımı yapılmaksızın herkese yönelik olması gerektiğini anlattı.
Stanfel, tasavvuf müziği ve ideolojisiyle insanların zihinlerindeki ön yargıları kırmak için efor sarf ettiğini söyledi.
Avusturya’nın esaslı ailelerinden birine mensup Friderica Magdalena Wachter-Stanfel de sanat ve psikoloji alanında eğitim aldığını belirterek, yaklaşık 6 yıllık uzun bir sürecin sonrasında İslam dinine girdiğini tabir etti.
“Gözümün önündeki perde kalktı ve Müslüman oldum”
Wachter-Stanfel, “Sanırım 2012’de kendimde şunu fark ettim, ben katiyetle Müslüman olmalıyım. Güya birden gözümün önündeki perde kalktı ve kendi yolumu buldum. Bu yolda gitmek istedim. O tarihten itibaren yani 2012’den bu yana Müslümanım.” diye konuştu.
Ailesinin bu durumdan pek mutlu olmadığını lisana getiren Wachter-Stanfel, Katolik bir aile olduğu için birinci başlarda ikna gayretlerinde bulunduklarını, daha sonra bu eforlarından vazgeçtiklerini söyledi.
Wachter-Stanfel, tasavvuf müziği ve ideolojisinin kendisi için değerine ve bilhassa ruhsal rahatsızlık çektiği periyotta bu müziğin iyileşmesindeki rolüne de değindi.
Yarım milyon Yahudi’nin vefatından sorumlu bir dede
Wachter-Stanfel, dedesinin Nazi Almanya’sında üst seviye bir yönetici olduğunu ve yaklaşık yarım milyon Yahudi’nin vefatından sorumlu tutulduğunu belirterek, bilhassa babaannesi başta olmak üzere ailesindeki büyüklerin bu durumu saklamak için özel bir uğraş sarf ettiklerini, bu husus üzerine hiç konuşulmadığını aktardı.
Son 5-6 yıllık süreçte ailesinin geçmişi ve dedesinin işlediği cürümleri öğrendiğini kaydeden Wachter-Stanfel, dedesinin işlediği bu cürümlerin kendisi üzerinde büyük bir rahatsızlığa yol açtığını, önemli ruhsal hastalıklar yaşamasına neden olduğunu tabir etti.
“Allah bana dayanma gücü verdi”
“Bu süreçte İslam bana yardım etti, Allah bana dayanma gücü verdi. Benim için İslam, Allah’a manisiz erişmek manasına geliyor. Ayrıyeten İslam’da günahların babadan oğula geçmesi üzere bir durum yok. ya da Hristiyanlıkta olduğu üzere Hazreti Adem ve Havva’dan dolayı ‘doğuştan günahkarlık’ anlayışı yok. İslam benim rabbe direkt ulaşmamı sağladı ve ruhen rahatlamama yardımcı oldu.” diye konuşan Wachter-Stanfel, eşi aracılığıyla tasavvufla tanıştığını ve müzik terapisinin sıhhatine kavuşmasında kıymetli rol oynadığını anlattı.
Fotoğraflarında beşere hitap eden hoşlukları aktarmaya çalıştığını lisana getiren Wachter-Stanfel, “Allah hoştur ve hoşu sever. Hoş olarak görüp yaptığım, ortaya çıkarttığım şeylerin insanlara dokunması benim için en değerlisi.” tabirlerini kullandı.
Wachter-Stanfel, tasavvuf konserlerinde eşine eşlik ettiğini, tasavvuf müziğini çok sevdiğini kaydederek, “Bu müziği seviyorum, maşallah çok hoş. Bana çok hitap ediyor ve düzgünleştirici tesirini de daima hissediyorum.” dedi.
