(Ayrıntılar ve görüşlerle yenilendi)
İSTANBUL, 8 Aralık (Reuters) – Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (BDDK) pandeminin ilk döneminde getirilen sorunlu kredilerin takibe atılması süresini uzatan uygulamasını 6 ay daha yürürlükte kalacağını açıklarken, altın ve döviz alımında bir iş günü valör uygulamasını ise kaldırdı.
Altın ve dövizde valör uygulamasının kaldırılması döviz piyasasının serbestleşmesi adına olumlu değerlendirilirken, sorunlu kredilerin takibe atılma süresinin uzatılması ise “geri ödenememe riski artan kredilerin yüzdürülmeye devam edileceği ve bankaların aktif kalitesini olumsuz etkileyeceği” endişelerini getirdi.
BDDK’nın bu adımı son dönemde artan koronavirüs vakaları ve sonrasında restoran ve kafelerin kapanmasından sokağa çıkma yasağına kadar bir dizi önlemin de ardından gelmiş oldu.
BDDK’nın açıklamasında koronavirüs nedeniyle bireylerin ve reel sektörün finansman koşullarını kolaylaştırmak amacıyla uygulanan tedbirlere devam edilmesine karar verildiği, uygulamaların geçerlilik tarihinin 31 Aralık 2020’den 30 Haziran 2021’e uzatıldığı belirtildi. Buna göre yıl sonunda bitecek olan gecikmeye giren kredilerde takip hesaplarına aktarılmadan önce 90 gün yerine 180 gün beklenilmeye devam edilecek.
Düzenlemeler, ihtiyaç kredilerinin yanı sıra taşıt, konut ve tüketici kredileri ile tüm ticari kredi türlerini kapsıyor.
Reuters’ta geçen hafta yayınlanan bir haberde BDDK’nın bu yıl sonunda bitecek olan sorunlu kredilerin takibe atılma süresini uzatan düzenlemeyi altı ay daha uzatmak için görüştüğü belirtilmişti. ayrıca altın ve döviz alımında 1 iş günü valör uygulamasının kaldırıldığını açıkladı. Buna göre gerçek kişilerin günlük 100,000 dolar ve üzerinde döviz alım işlemlerinde dövizin ilgilinin hesabına aktarılmasının ve/veya kullanıma açılmasının/fiziki teslimatının bir iş günü valörlü olarak gerçekleştirilmesine ilişkin uygulama kaldırıldı. şirketi SESMİR’in Başkanı Orhan Ökmen döviz alımlarında, teslimatlar için uygulanan valör uygulamasının kaldırılmasıyla ekonominin önemli bir yanlışlıktan ve algı bozukluğundan kurtulduğunu belirterek, kredilerde sorunlu hale gelen alacaklar için bir sonraki adıma geçilmesindeki gecikme sürelerinin uzatılmasının ise varlık kalitelerinin ölçümünü ve karşılık giderlerinin doğruluğunu iyice bulanıklaştıracağına dikkat çekti.
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan da döviz ve altın işlemlerindeki valör uygulamasının kaldırılmasını, döviz piyasasının serbestleşmesi anlamında olumlu yönde bir normalleşme adımı olarak değerlendirdiklerini belirterek şunları söyledi:
“Takipteki krediler sektör açısından sorun teşkil ediyor, ancak mevcut finansal sıkılaşma döneminde artan faizlerin ve bankalara yönelik düzenlemelerin normalleştirilmesinin etkisi, bankaları biraz rahatlatır ve kendi risk değerlendirmelerini yapmaları için ellerini kuvvetlendirir. Bankalar, TGA’ları bilançolarında yönetmeye devam edecekleri gibi bunları tahsil etmeye çalışmaya da devam edecekler. Kötü alacakların bilançolarda yüzdürülmeye devam edilmesi ise, aynı zamanda zombi şirketlerin de yaşatılması durumunu ortaya çıkarıyor.”
BDDK’nın yeni düzenlemelerine göre ayrıca, bankaların sermaye yeterliliğinin ölçülmesinde kredi riskine esas tutar hesaplamasında hesaplama tarihinden önceki son 252 iş gününe ait Merkez Bankası döviz alış kurlarının ortalaması alınabilecek.
Ayrıca kredilerin donuk alacak sınıflandırılması için öngörülen 90 gün gecikme süresinin, 180 gün olarak uygulanmasına ve 90 günlük gecikmeye rağmen ikinci grupta sınıflandırılmaya devam olunan krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayırmalarına devam edilecek.
Birinci grupta izlenen krediler için 90 gün olarak uygulanmasına ve 30 günlük gecikmeye rağmen birinci grupta sınıflandırılmaya devam olunan krediler için ayrılacak karşılıkların, bankaların TFRS 9 kapsamında beklenen kredi zararının hesaplanmasında kullandıkları kendi risk modellerine göre ayrılmasına devam edilecek.
BDDK açıklamasında ayrıca, bankacılık sektörünün mali bünyesine ilişkin resmin daha şeffaf bir şekilde analiz edilmesini ve olası risklerin daha etkin bir şekilde yönetilebilmesini teminen belirli düzenlemelere ise 31 Aralık 2020 tarihinden itibaren son verileceği ifade edildi.