Yıldız Savaşları ve Uzay Yolu üzere bilimkurgu sinemalarındaki gelişmiş 3 boyutlu hologram teknolojisinin öncüsünü, Bilkent Üniversitesi’nden bilim insanları geliştirmeyi başardı. Takımın makalesi Nobelli bilim insanlarının yer almak için sırada beklediği Nature mecmuasının alana mahsus yayınlarından ‘Nature Photonics’te nisan ayının kapak konusu oldu. Mecmuada yalnızca dünya çapında dikkat çeken çok kıymetli araştırmalar yayımlanıyor. Takımın kıdemli üyesi Bilkent Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Doç. Dr. Fatih Ömer İlday, yeni teknolojiyi matematiksel hesaplamalarla mümkün kıldıklarını söylüyor. Hologramı yapmak için ucuz bir projektör kullandıklarını anlatan İlday, “Herkesin bulabileceği ucuz bir projektörle bunu yapmayı başardık. Artık çok daha net ve durduğunuz açıya nazaran bozulmayan, gerçeğe daha yakın, yeni 3 boyutlu bir hologram teknolojisi mümkün” diye konuştu.
İlday, projeyi Hürriyet’e şöyle anlattı:
BİLİMKURGU SİNEMALARI GERÇEK OLUYOR
Çocukken Yıldız Savaşları ve Uzay Yolu üzere sinemalarda 3 boyutlu hologram teknolojisini görürdük. Bunlarda kahramanlar birbiriyle güya tıpkı odadaymış üzere irtibat kurabiliyordu. Araştırmamızdan elde ettiğimiz sonuçlara bakınca, sinemalardaki bu teknolojiye epeyce yaklaştığımızı söyleyebilirim. Olağanda 3 boyutlu hologramlar durduğunuz açıya nazaran bozulur. Yani önden baktığınızda kişinin yüzü olağan görünürken, açınızı değiştirdiğinizde tesir kaybolur. Bu, az sayıda fotoğrafın hologramlar yapılırken kullanılmasından kaynaklanan bir sorun. Bizim geliştirdiğimiz teknoloji, matematiksel hesaplamalarla 1000 ve üzerindeki resme kadar kullanmamıza imkân verdi. Bu da her açıdan 3 boyutlu hologramın net ve hiçbir biçimde bozulmadan görünmesini sağladı. Araştırma, üniversitemizde doktora sonrası çalışmalarını sürdüren Dr. Ghaith Makey, fizik kısmından Dr. Onur Tokel ve benim katkılarımla, Ultrafast Optik ve Laser Laboratuvarı’nda (UFOLAB) bir yıl içinde tamamlandı.
UCUZ BİR PROJEKTÖRLE YAPTIK
Projenin maliyeti epey düşük. Rastgele bir yerden alabileceğiniz ucuz bir projektör aygıtının çipini kullanarak, gerçeğe hayli yaklaşmayı başaran 3 boyutlu bir hologram geliştirdik. Bu teknolojinin bir üst seviyeye gelmesi biraz daha maliyetli olabilir. Dünyanın dikkatini çekmeyi başaran çalışmalarımız devam edecek. Bu teknoloji otomotiv, mimari, mühendislik, optik ve 3 boyutlu yazıcılar üzere birçok alanda kullanılabilir.
NATURE’DA YER ALMAK ÇOK SIKINTI
Nature Phonotics, itibarı çok yüksek bir mecmua. Makalenizin burada yer alması epey güç. Pahası yüksek, bu türlü mecmualarda olmak gurur verici. Bir akademisyen olarak, araştırmamızda lisansüstü seviyede öğrencilerimizin de imzası olduğu için çok memnunum. Gençlerimizin imzaları bu çeşit saygın mecmualarda yer alabiliyor. Bu, onlar için çok değerli. Öğrencilerimiz bu sayede, Türkiye’de de kıymetli araştırmalar yapılabileceğini görüyor. Doktoranın illa yurtdışında yapılması gerekiyor üzere bir algı var. Bu, Türkiye için hakikat değil. Ülkemizdeki başkan üniversitelerde çok âlâ işler yapılıyor. Şayet biz en düzgün öğrencilerimizi en verimli çağlarında yurtdışına doktoraya göndermek yerine, tüm gelişmiş ülkelerin yaptığı üzere burada tutabilirsek, Türk bilimi daha üst sıralara süratle tırmanacak.
TÜRKİYE’DE AKADEMİK ÇALIŞMALARA DEVAM EDECEĞİM
3 boyutlu yazıcılara yönelik projelerim var. Gerek Bilkent’in çalışma ortamından, gerekse devletin bilime takviyesinden son derece mutluyum ve çalışmalarıma Türkiye’de devam edeceğim.