Ana temasında sürdürülebilir çevreye odaklanan bu yılki Davos Zirvesi’nin ilk gününde, günümüzde yaşanan güç dengelerine ilişkin dönüşümü ortaya koyan oldukça ilginç sahneler yaşandı. Başta dünyanın en güçlü adamlarından biri olarak görülen ABD Başkanı Donald Trump olmak üzere 50 ülkenin başkan ve başbakanları ile dünyanın en büyük şirketlerinin tepe yöneticilerinin buluştuğu zirvede, ilginin sadece 17 yaşında olan çevreci aktivist Greta Thunberg’in üzerinde yoğunlaşması gibi. Ayrıca kameraların zirvenin açılışını yapan Trump’ın konuşmasının ardından salonu korumalarıyla terk eden Thunberg’in peşinden koşması da ilginç sahnelerden biriydi. Ancak Thunberg kameralara konuşmayıp, Trump’a cevabını katıldığı panelde verdi. Bütün bu olanlar uluslararası medyada ‘17 yaşında tek başına dünyanın en güçlü adamlarına kafa tuttu’ yorumlarıyla yer aldı.
PETROL VE GAZ VURGUSU KIZDIRDI
Washington’daki ‘başkanlıktan azil görüşmeleri’nden binlerce kilometre uzakta Davos’ta konuşan ABD Başkanı Trump, ülkesinde sağladığı ekonomik başarıyı vurgulayarak, ‘ABD’ye yatırım’ çağrısı yaptı. Konuşmasında küresel iklim değişikliği risklerine ve alınması gereken önlemlere ilişkin neredeyse hiçbir şey söylememekle eleştirilen Trump’ın daha sonra ABD’nin çevre için 1 trilyon ağaç dikilmesini destekleyeceğini söylemesi ise çevrecileri tatmin etmedi. Çevreci aktivistleri ‘dünün mirasçıları, aptal falcılar’ ifadesiyle niteleyen Trump konuşmasında petrol ve gaz endüstrisinin önemine ağırlık verdi. Trump, 2018’deki konuşmasında olduğu gibi bu yıl yatırımcıları yine ABD’ye yatırıma davet etse de katılımcıların beklentileri doğrultusunda bu yılki iklim değişikliği temasına ilişkin değerlendirme yapmak durumunda kaldı.
FED FAİZLERİ YAVAŞ DÜŞÜRDÜ
Karamsarlığın artık sona erdiğini söyleyen Trump, “ABD’ye yatırım yapan tüm uluslararası yatırımcılara teşekkür ediyorum. Başarılı olmak için uygun yer arayanlar için ABD’den daha iyi bir yer yok” dedi. Meksika ve Çin ile yaptıkları ticaret anlaşmalarına ilişkin, ‘21. Yüzyılın yeni ticaret modelini temsil ediyor’ ifadesini kullanan Trump, ABD Merkez Bankası’na da (Fed) faizi yavaş düşürerek ABD ekonomisini yavaşlattığı yönünde eleştiride bulundu. Trump, “Fed faizi çok hızlı yükseltti ve çok yavaş düşürdü” diye konuştu. Ancak bu yıl ilk kez özellikle Avustralya’daki son orman yangınları ve dünyanın hemen her yerinde sel, yangın gibi doğal afetlerin artmasının da etkisiyle iklim değişikliği zirvenin ilk gününde gündemin üst sıralarına çıkmayı başardı.
BOŞ SÖZLER BOŞ VAATLER
Zirvenin ‘yıldız davetlisi’ olarak görülen Thunberg ise 73 yaşındaki Trump’ın konuşmasını ‘boş sözler ve boş vaatler’ sözleriyle değerlendirdi. Thunberg, “Siz çocuklar endişelenmeyin, kötümser olmayın diyorsunuz sonra… Sonrası sessizlik…” dedi. Her zamanki azarlayan üslubu ile ağaç dikmenin çevreyi kurtarmaya yetmeyeceğini belirten Thunberg, “Evlerimiz hala yanıyor. Önlem almamak alevlere yakıt dökmek gibi” dedi. Her yıl çevreci ve globalleşme karşıtı protestolara sahne olan Davos’ta bu yıl da manzara değişmedi. Thunberg’in takipçileri arasında yer alan 18 yaşından küçük aktivistler de bu yıl Davos’ta.
KÜRESEL İŞSİZLİK 190 MİLYONA ÇIKACAK
Birleşmiş Milletler Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Davos Zirvesi’nin 1. gününde açıkladığı raporda göre küresel işsizlik oranının 2020’de, neredeyse on yıl içinde ilk kez artacağına işaret ederek, dünya genelinde düşük ekonomik büyüme seviyeleri nedeniyle işsiz sayısının bu yıl yaklaşık 2.5 milyon artarak 190 milyonun üzerine çıkacağı tahmininde bulundu. Gelir eşitsizliğine dikkat çekilen raporda, dünya genelinde yaklaşık 473 milyon kişinin işsiz olduğu ya da çalışsa da ihtiyaçlarını karşılayacak ücret alamadığı ifade edildi. Raporda ayrıca yaşları 15-24 aralığındaki 267 milyon kişinin bir işi, okul ya da mesleki eğitimi olmadığına dikkat çekildi. ILO Genel Direktörü Guy Ryder, her türlü ücretli çalışmanın da kalitesinin artırılması için acil çaba sarf edilmesi gerektiğini vurguladı. Ryder, “Milyonlarca sıradan insan için iş yoluyla daha iyi bir yaşam kurmak giderek zorlaşıyor. İşle ilgili ısrarcı ve önemli eşitsizlikler ile mahrumiyet, uygun işi ve daha iyi geleceği engelliyor. Bu, sosyal uyum açısından derin ve endişe verici çıkarımları olan son derece ciddi bir bulgu” değerlendirmesine yer verildi.
HUAWEI: YIKILMADIK AYAKTAYIZ!
Çin teknoloji devi Huawei’nin kurucusu Ren Zhengfei, ABD’nin Huawei’yi kara listeye almasının şirketi çok da etkilemediğini belirterek, “Basitçe zorlukların karşısında durduk. Bu yıl ABD Huawei aleyhindeki kampanyasını arttırarak devam edeceğini ancak bunun bizim işimiz üzerinde çok büyük bir etkisi olmayacaığını düşünüyorum. Biz bu tecrübelerimizden ders çıkardık ve ekibimizi güçlendirdik. Bundan daha da büyük ataklar konusunda artık kendimize daha çok güveniyoruz” diye konuştu.
GREENPEACE BANKALARI SUÇLADI
Çevre örgütü Greenpeace, iş dünyası elitlerinin ve büyük kuruluşlarının Davos Zirvesi’nin ‘Dünyayı Geliştirme’ mottosunu yakalayamadığı suçlamasında bulundu. Davos’a katılan 24 bankanın yatırım dağılımını inceleyen Greenpeace, bu bankaların 2015’teki Paris İklim Anlaşması’ndan bu yana fosil yakıt şirketlerine 1.4 trilyon dolar yatırım yaptıklarına dikkat çekti. Greenpeace International Direktörü Jennifer Morgan, “Bankalar, sigorta şirketleri ve emeklilik fonları da fosil yakıt şirketleri kadar suçlular. Özellikle Davos’a katılanlar” dedi.
PAPA: KÂRA DEĞİL İNSANA ODAKLANIN
Papa Francis de Davos’a katılan güçlü elitlere ‘kâra değil, insanlara odaklanın’ çağrısı yaptı. Papa yayınladığı yazılı mesajda, Davos’un tecritçilik ve kolonileştirme gibi sorunların üstesinden gelmek için politik ve karşılıklı işbirliği için gerekli ortamı sunduğunu belirterek, “Zirve, aynı zamanda insanlığı tehdit eden sosyal ve ekonomik eşitsizliklerle mücadele için de uygun bir zemin sunuyor” ifadelerini kullandı.