Siirt Üniversitesi (SİÜ) tarafından, doğadan toplanan bitki türleri, sonraki nesillerin ve araştırmacıların yararlanabilmesi için kurutularak bitki müzesinde (Herbaryum) bilimsel veriler ışığında stoklanıyor.
SİÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü akademisyen ve yüksek lisans öğrencilerinin özverili çalışmaları sonucu toplanan bitkiler, belli bir sistemle düzenlenip kurutularak 4 yıl önce kurulan Flora ve Fauna Merkezi Herbaryum Bölümü’nde bilimin hizmetine sunuluyor.
Bölümde, çoğunluğu bölgedekiler olmak üzere Türkiye’deki 2 bin 500 bitki türü bulunuyor. Bitkileri inceleyen akademisyenler, yeni bitki türlerini de literatüre kazandırıyor.
Flora Fauna Merkezi kurucusu Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Fidan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’nin tek başına Avrupa kıtasındaki kadar bitki türüne sahip olduğunu söyledi.
Türkiye’de yaklaşık 4 bini endemik 12 bin, Siirt’te ise 66’sı endemik yaklaşık bin bitki türünün kayıt altına alındığını anlatan Fidan, farklı projeler kapsamında arazi çalışmalarının devam ettiğini aktardı.
“Bitki müzesinde bilimsel veriler ışığında stokluyoruz”
Farklı konularda uzman 15 kişilik ekiple bölgede önemli çalışmalarda bulunduklarını dile getiren Fidan, bitkilerle ilgili 2 yıl boyunca Siirt’in bitki envanterine yönelik çalışmalar yaptıklarını ve bazı lokal endemik bitki türlerinin planlı bir şekilde izlenmesini sağladıklarını belirtti.
Bu bitkileri araştırma çalışmalarını Tarım ve Orman Bakanlığınca sürdürülen ve Türkiye’nin zengin biyolojik çeşitliliğinin gün yüzüne çıkarıldığı “Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi” (UBENİS) kapsamında yaptıklarını bildiren Fidan, “Herbaryum Bölümü’nde ülkemizin çeşitli alanlarından topladığımız bitkiler mevcut. Bu örnekleri gelecek nesillerin ve araştırmacıların yararlanabilmesi için bitki müzesinde bilimsel veriler ışığında stokluyoruz.” diye konuştu.
Doğada topladıkları bitkileri presleyip kuruttuktan sonra Türkiye florasına göre teşhis ettiklerini belirten Fidan, bu bitkilerin belli bir sistemle herbaryumdaki dolaplarda sergilendiğini ifade etti.
Fidan, uluslararası indekse sahip herbaryumun bilim dünyasına da çeşitli çalışmaları yapma fırsatı verdiğini kaydetti.
“Buraya dışarıdan gelen araştırmacılar bu bitkilere bakarak uygun gördükleri bitkilerin lokalitelerini belirleyip onlar da dilediği çalışmayı yapmak için o bölgelere gidip gerekli çalışmaları yapabiliyor.” diyen Fidan, herbaryumun bilimsel çalışmalar için bir mutfak olduğunu bildirdi.
Yeni 3 bitkiyi takibe aldılar
Bölgenin bitki alanındaki çalışmalar konusunda bakir bir alan olduğunu bildiren Fidan, projeyle Siirt’te yaklaşık bin bitki taksonunu kayıt altına aldıklarını anlattı.
Fidan, bölgede tespit ettikleri 3 bitki türünü 2 yıldır incelediklerini aktararak, şöyle devam etti:
“Bu bitkilerin bilim dünyası için dünyada yeni olduğunu ispatlayabilmemiz için en az 3 yıllık bir takip süresi olması lazım. Yani 3 yıl boyunca bu bitkilerin o belirlenen karakterlerde süreklilik arz etmesi gerekiyor. Biz 2 yıllık bir takip çalışması yaptık. Önümüzdeki sezon da bu bitkileri takip edeceğiz. Eğer herhangi bir değişiklik göstermezse önümüzdeki senenin sonunda bilim dünyasına 3 bitkiyi kazandırmış olacağız.”
Araştırma görevlisi Cengiz Karaismailoğlu da yaptıkları çalışmalarla bölgenin florasını gün yüzüne çıkarmayı hedeflediklerini aktararak, bitkiler arasındaki akrabalık ilişkilerini de ortaya çıkaracak deneysel çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Bölümün yüksek lisans öğrencisi Merve Yılmaz ise Tillo ilçesinde halkın şifa amacıyla kullandığı bitkileri araştırdığını ifade ederek, “Halkın şifa, gıda ve el sanatları gibi alanlarda kullandıkları bitkiler hakkında bilgi alıyoruz. Daha sonra araziden bu bitkileri topladıktan sonra herbaryumda teşhisini yapıyoruz. Kuruma tamamlandıktan sonra bitkileri kayıt defterine kaydedip herbaryum dolaplarına yerleştiriyoruz.” diye konuştu.
